Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2022, Qupperneq 116

Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2022, Qupperneq 116
er hins vegar hversu margir samhljóðaklasar liggja að baki hjá hverju ald- ursbili eftir því um hvaða rannsókn er að ræða, eða u.þ.b. 130 hjá Indriða Gíslasyni o.fl. (1986), um 60 í rannsókn Þóru Másdóttur (2008) og 46 hjá Þóru Másdóttur o.fl. (2021). Þrátt fyrir þennan mun á fjölda klasa eru niðurstöður rannsóknanna þriggja að mestu áþekkar í þeim tilvikum þar sem um svipuð aldursbil er að ræða, hvort sem um er að ræða stök hljóð eða samhljóðaklasa. Athugið að í rannsókn Þóru Másdóttur (2008) voru öll börnin í yngri hópnum 2;4 ára gömul en hjá Þóru Másdóttur o.fl. (2021) voru börnin í yngsta hópnum á aldrinum 2;6–2;11 ára. Eins er rétt að taka fram að börnin í rannsókn Indriða Gíslasonar o.fl. voru á aldrin- um 3;6–4;6 (yngri hópur) og 5;6–6;6 (eldri hópur). Yfirlitið í töflu 1 sýnir glöggt að fyrir tveggja og hálfs árs aldur hafa börn tileinkað sér yfir helm- ing stakra málhljóða og að nákvæmni í myndun þeirra fer vaxandi jafnt og þétt þar til nærri 100% nákvæmni er náð við sjö ára aldur (7;0–7;11 ára). Niðurstöðum þeirra tveggja rannsókna þar sem hljóðþróun var skoðuð um og eftir fjögurra ára aldur ber saman um að þau stöku samhljóð sem börn tileinka sér einna síðast eru /r, s, ɣ, / (Indriði Gíslason o.fl 1986; Sigurður Konráðsson 1983; Þóra Másdóttir o.fl. 2021), auk önghljóðsins /θ/ (Þóra Másdóttir o.fl. 2021). Fjórða meginrannsóknin þar sem skoðuð var hljóðþróun íslenskra barna, en ekki er greint frá í töflu 1, er rannsókn Önnu Maríu Gunnars - dóttur (1994) þar sem könnuð var hljóðþróun barna á aldrinum 4;0–8;11 ára (n=496). Í niðurstöðum er greint frá meðaltalsgetu hvers barns fyrir sig á Framburðarprófi SM og HÞ (Sigríður Magnúsdóttir og Höskuldur Þráinsson 1981) en ekki var greint sérstaklega á milli stakra hljóða og samhljóðaklasa. Í samanburði við rannsóknirnar í töflu 1 voru börnin í rannsókn Önnu Maríu heldur fyrr á ferðinni í tileinkun stakra sam- hljóða/klasa, þ.e. þau náðu tæplega 98% nákvæmni við fjögurra ára aldur og yfir 99% strax við fimm ára aldur. Ein skýring á þessum færnimun virðist liggja í því að í rannsókn hennar voru börn undanskilin þátttöku ef þau höfðu verið í talþjálfun vegna framburðarfrávika en slík fráflokkun var ekki viðhöfð í rannsóknunum sem greint er frá í töflu 1. Í þessum kafla hefur umfjöllun um hljóðþróun barna takmarkast við tileinkun stakra hljóða og samhljóðaklasa en sú vitneskja ein og sér nægir ekki til að fá ítarlega innsýn í hljóðkerfi barns á máltökuskeiði. Talmeina - fræðingar reiða sig á enn nákvæmari upplýsingar um hljóðkerfið, t.d. um innbyrðis tengsl hljóða sem og þær reglur sem lýsa hljóðkerfi barns á mis- munandi aldri. Aðgengi að slíkum upplýsingum auðveldar markmiða - setn ingu þegar kemur að talþjálfun vegna framburðarfrávika. Áður en Þóra Másdóttir o.fl.116
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200
Qupperneq 201
Qupperneq 202
Qupperneq 203
Qupperneq 204
Qupperneq 205
Qupperneq 206
Qupperneq 207
Qupperneq 208
Qupperneq 209
Qupperneq 210
Qupperneq 211
Qupperneq 212
Qupperneq 213
Qupperneq 214
Qupperneq 215
Qupperneq 216
Qupperneq 217
Qupperneq 218
Qupperneq 219
Qupperneq 220
Qupperneq 221
Qupperneq 222
Qupperneq 223
Qupperneq 224
Qupperneq 225
Qupperneq 226
Qupperneq 227
Qupperneq 228
Qupperneq 229
Qupperneq 230
Qupperneq 231
Qupperneq 232
Qupperneq 233
Qupperneq 234
Qupperneq 235
Qupperneq 236
Qupperneq 237
Qupperneq 238
Qupperneq 239

x

Íslenskt mál og almenn málfræði

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Íslenskt mál og almenn málfræði
https://timarit.is/publication/832

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.