Heima er bezt - 01.11.2005, Qupperneq 7

t *Wjn^
í if 3 X lií if
aldrei. Hann átti systur föður
míns, Steinunni, fyrir konu svo
að börn hans voru náin ættmenni
og samgangur nokkur alla tíð.
Þau áttu síðast heima á Akureyri.
í menntaskólanum á Akureyri
hafði verið komið upp miðskóla-
og landsprófsdeild. Þann fyrri
af þessum tveimur bekkjum las
ég heima og gekkst undir próf
að vori en undirbúningur var
fólginn í því að ég gekk nokkrum
sinnum í viku til séra Benjamíns
Kristjánssonar á Laugalandi og
hann kenndi okkur ýmislegt. Áfermingardaginn.
Þama voru tveir aðrir krakkar
sem fóru þessa leið. Þetta var allt merkilegt, svona eftir
á að hyggja að minnsta kosti. Næsta vetur á eftir sat ég
í skólanum og gekk frá Melum þar sem við bjuggum þá
og tók landspróf. Þá var kominn í mig leiði á þessu labbi
í snjó til og frá skóla eða blátt áfram skólaleiði, svo ég
sveikst um í einn vetur eftir landspróf og hirti þá um
smábúið á Melum. Aðallega voru það kindurnar sem ég
hirti, síðan hjálpaði ég til við kýrnar sem voru einar þrjár
í litlu fjósi. Þá var ég tilbúinn til að helja nám að nýju og
settist í Menntaskólann á Akureyri.“
skóiameistari hugsaði um veganestið
Ég œtla, aö öruggasti mœlikvardinn
á hvern mann og manngildi hans sé þaö,
hvernig hann tekur ábyrgö og hvort hann
yfirleitt tekur ábyrgö, hvort liann hefur
Fœðingarstaðurinn Laugar í S-Þingeyjarsýslu.
ábyrgöarskyn. Sá, sem finnur fremur til
þungans af ábyrgðinni, sem á hann er lögð,
en til vegsemdarinnar af því að vera tniað
Jyrir einhverju, hann er líklegur til að verða
þroskamaður og nýtur maður.4
Þetta er hluti af ræðu Þórarins Bjömssonar skóla-
meistara við skólaslit Menntaskólans á Akureyri
vorið 1956 þegar Davíð lauk þaðan stúdentsprófi.
„Þessi tilvitnun er mjög talandi um þá miklu
rækt til þegnskapar sem forysta skólans stjómaðist
löngum af. En auðvitað eru þetta skynsamleg orð og
eftir á að hyggja er það furða, hvað margt af því sem
Þórarinn sagði og boðaði stenst ennþá. Hann var alltaf að
hugsa um veganestið sem hann gaf nemendum. Hann var
svo tilfínningaríkur að ábyrgðarhlutverk skólameistara
reyndist honum oft erfitt. Það var víst ekki þá búið að
ftnna upp á íslandi það alþjóðlega orðtak að skólinn
ætti að vera „in loco parentis,“ eða að gegna hlutverki
foreldra, en vissulega litu þó skólamenn þannig á sig,
og þessi skóli átti sannarlega að gera það, þannig að
foreldraábyrgðin fluttist eiginlega yfir á skólameistarann
þegar foreldramir voru Ijarri og það var ekki lítil ábyrgð.
Þórarinn tók öll úthlaup og slys sem fyrir nemendur
komu hvort sem það voru nú fyllirí eða önnur uppátæki,
sum vitanlega afdrifarík stundum, mikið inn á sjálfan
sig. Það er vandi að vera yfirmaður slíks skóla sem var
heimavistarskóli, þar sem heimili skólameistara var líka.
4 Þórarinn Bjömsson 1992, s. 196.
Heima er bezt 439