Heima er bezt - 01.11.2005, Page 8
Foreldrar
Davíðs, Katrín
Kristjánsdóttir og
Erlingur Davíðsson
ritstjóri og
rithöfundur.
Þó skólinn væri orðinn stærri en hann
hafði verið og sérstakir vistastjórar til
umsjónar, þá lenti mikið á meistara.
Hann var alltaf nærri á kvöldin og
það var gerð krafa um stundvísi um
það hvenær skólafólk gekk til náða
og þá var skólanum læst og sá sem
ekki var kominn heim við lokun
gat lent í erfiðu máli. Þar kom að
við áttum heima á Akureyri og ég
gekk þaðan í skólann en var ekki á
heimavist á seinni menntaskólaárum
mínum. Sumir áttu heima á mis-
jöfnum leigustöðum út í bæ og sáu
sjálfir um sinn aga og sitt uppeldi.
Þegar fúllorðið fólk, jafnvel trúlofað
eða gift fólk á þrítugsaldri, kom í
skólann til að sækja sér menntun, þá
gat verið erfitt að beygja sig undir
svona heimavistarreglur. Þórarinn
var ekki í eðli sínu strangur en sá sig
stundum nauðbeygóan til þess. Þetta
var agi, þeir sem brutu skólareglur alvarlega gátu verið
reknir úr skólanum og það var ekkert gamanmál.“
Kvefhræddur kennari
„Brynleifur Tobíasson kenndi okkur latínu og var
nokkuð fommannlegur í sniðum sínum. Hann kenndi
með yfirheyrsluaðferð og við nemendumir komumst
fljótt að því að það þurfti ekki annað en látast vera með
kvef til að tekið yrði létt á manni í tímum því að hann
var kvefhræddur og vildi þá ekki hafa mann nærri sér
upp við púlt. Brynleifur var alltaf óaðfinnanlega klæddur
og bar sig með reisn. Hann var templaraboðberi mikill þó
hann væri ekkert að innprenta okkur þaó úr hófi fram og
aldrei í kennslustundum. Það horfði öðruvísi við ef þaö
var einhvem tíma haldinn salur um slík málefni að hann
lagði eitthvað til málanna.
Jóhann Láms Jóhannesson hreppsstjórasonur úr Blönduhlíð
í Skagafirði og stærðfræðingur frá Kaupmannhöfn kenndi
okkur dönsku. Eg minnist hans að öllu góðu en hann hafði
ekki mikinn áhuga á dönskunni sem slíkri þó hann kynni
hana vel, hann hefði líklega viljað kenna stærðfræði, en það
vom aðrir kennarar sem kenndu okkur hana, en einhverjum
öðmm bekkjum kenndi hann þó aö ég held stærðfræði.“
Hef lítið uppáhald á uppáhöldum
Þegar ég spyr Davíð um uppáhaldsnámsgrein hans í
menntaskóla segist hann alltaf hafa haft lítið uppáhald
á uppáhöldum. Hann valdi þó máladeild sem hann segir
stafa af þeim misskilningi sem var í tísku á þeim dögum,
aö telja að það væri til fólk sem gæti ekki tileinkað sér
stærðfræði. Segist hafa talið sjálfum sér trú um að hann
gæti ekki lært hana, enda haföi hann þá þegar áhuga á
tungumálum sem varð til þess að hann valdi þá deild.
„A þessum ámm þóttu það meiri mannsefni sem fóm
í stærðfræðideild, það lá í landi á þessum dögum upp úr
1950, það voru þeir sem urðu til dæmis verkfræðingar og
læknar. Mér stóð eiginlega ekki hugur til neinna þessara
greina sem viturlegar máttu sýnast frá sjónarhóli Ijárhags.
Niðurstaðan varð því að ákvarðast af að ég hafði alltaf
áhuga á að reyna að skilja eitthvað í menningu þó ég viti
ekkert hvar eða hvenær sá áhugi kviknaði og ekki heldur
hvenær ég hafi verið orðinn svo andlega burðugur að ég
myndi hafa skilgreint áhugasvið mitt á þessa leið. Ég
hefði að minnsta kosti ekki haft vit á því að orða þetta
svona í þá daga en ég held að það hafi nú samt verið þessi
heimspekilegi áhugi sem réði stefnunni. Ég endaði með
því að fara í grein sem ég vissi raunar þá þegar að mundi
aldrei verða mér til sæmilegrar afkomu efnahagslega. Um
slíkt hugsaði fólk á þessum dögum og hlaut að gera það
en ég fann mig ekki í slíkri grein svo ég valdi að fara í
íslensk fræði við Háskóla íslands. Mestan hluta námstíma
míns var ég hér á landinu og ég held nú að það hafi í raun
og veru verið misráðið. Síðan hef ég kennt ýmislegt þessu
skylt og það hefur gefið mér tækifæri til að hugsa um
þetta meira en áður og eftir að hafa verið erlendis bæði
við nám og kennslustörf, held ég hatl skilið afstöðuna
betur en meðan ég var hér heima og skilið það, að enda
þótt nokkrar greinar íslenskra fræða væru vel stundaðar af
örfáum fræðimönnum og kennurum við háskólann hérna,
vantaði margt til, að þetta fræðakerfl gæti orðið fólki góð
akademía - og þjóðinni þá. Þótt það megi víst heita rétt
sem forsvarsmenn þessa íslenska háskóla í íslenskum
fræðum sögðu sumir, stundum, að það væri ærið ævistarf
að halda uppi rýninni hugsun um tungumál, bókmenntir
og sögu heillar þjóðar (því þetta var “heilög þrenning”
sem kölluð var) þá er það líka staðreynd í mannlegu
lítl að ekkert af þessu skilur sá sem aldrei hefur komist
út úr því. Ég lagði ýmislegt af hinu mikilvæga námi á
440 Heima er bezt