Heima er bezt - 01.11.2005, Page 29

M/s Foldin var frystiskip og fékk síðar nafnið Drangajökull.
- heldur siglt niður sjálft fljótið á
köflum. Þá hefur Foldin ekki í annan
tíma siglt hraðar, því straumhraði
fljótsins er talinn vera um 15 mílur
á klukkustund, að viðbættum 10
mílna hraða skipsins. Þetta var því
æsispennandi sigling, þar sem lítið
mátti út af bregða með þverhnípta
kletta á bæði borð og myndi ekki
sýna því skipi neina miskunn er lenti
utan í þeim.
Komið var til Montreal 29. ágúst
og siglt þaðan um St. Lawrence-
fljót og samnefndan flóa norður í
gegnum Bell-Isle sund og austur
yfir Atlantshaf til Bremen, þar sem
smjörfarmurinn var losaður.
Næsta verkefni skipsins var
flutningur á saltfiskfarmi fyrir
Færeyinga til Piræus og Patras í
Grikklandi. Til Bretlands var svo
fluttur farmur frá Suðurlöndum. Loks
lestaði skipið vörur í Leith og Hull
fyrir Eimskipafélag Islands og kom
til Reykjavíkur eftir um 15 vikna
útivist. Arið 1950 voru bæði þessi
skip í langsiglingum þótt lítil væru,
aðallega vegna frystibúnaðarins í
lestum þeirra, því hörgull var þá á
slíkum skipum, m.a. vegna þess hve
stutt var frá stríðslokum. Til dæmis
var þetta fyrsta sigling íslenskra
skipa upp á vatnasvæðið mikla í
Norður-Ameríku. Þá voru þau bæði
í freðfiskflutningum til Haifa og Tel
Aviv í ísrael. Einnig fluttu þau farma
milli hafna við Miðjarðarhaf og
komust skipverjar þá stundum í hann
krappann við undirheimalýð þeirra
borga. Þannig voru skipverjar á
Vatnajökli rændir í Palermo á Sikiley
og í öðru tilviki var ráðist á skipverja
Foldarinnar í Algier-borg, og þeir
stungnir með hnífum og rændir.
Þau urðu afdrif þessara skipa að
Foldin var seld Jöklum h/f., árið
1952, og nefnd Drangajökull. Skipið
sökk á Pentlandsfirði, 29. júní 1960.
Mannbjörg varð.
Vatnajökull var í eigu Jökla h/
f., 1947-1964, að skipið var selt
til Grikklands. Það strandaði og
eyðilagðist við eyna Sardiníu á
Miðjarðarhafi, árið 1981.
Það var svo ekki fyrr en
aldarfjórðungi síðar að íslensk
skip sigldu á þessar slóðir
aftur, þegar Nesskip hófú
þangað ferðir eftir eldsneyti
fyrir járnblendiverksmiðjuna á
Grundartanga, en það er önnur saga.
Bæði Vatnajökull og Foldin
voru óvenju lítil skip til siglinga á
Norður-Atlantshafí að vetrarlagi,
í öllum veðrum. Þau voru bæði
keypt í smíðum af sænskum
skipasmíðastöðvum, laust eftir síðari
heimsstyrjöldina, en þá var mikill
hörgull á flutningaskipum og þá ekki
hvað síst frystiskipum. Leið þeirra
lá ótrúlega víða um hafnir í Evrópu,
við Miðjarðarhaf og til Norður-
Ameríku, með frosnar sjávarafurðir
og þau þóttu hentug til siglinga hér
innanlands, einkum á hinar smærri
hafnir, og eins í Færeyjum, þar sem
Foldin var tíður gestur. Æ
Heima er bezt 461