Læknaneminn - 01.08.1976, Blaðsíða 23

Sveitalœknir situr ráðþrota yjir deyjandi barni. Myndin er eflir Sir Luike Fildes.
Hvað sem þessu líður er ljóst að læknastúdentar
ættu meir að alast upp með því hugarfari sem stefnir
að endurhæfingu en verið hefur svo að þeir verði
með tímanum endurhæfingarsinnaðir í störfum.
Páll: Það er þörf á endurhæfingu, um það bland-
ast engum hugur. Hún hefur ávallt verið fyrir hendi.
I ritum fornra lækna, t. d. Hippokratesar, er lýst
lækningum, sem ekki verða flokkaðar undir annað
en endurhæfingaraðgerðir. Eftir því sem aldirnar
líða bætast við ný sjónarmið og aðferðir sem flokk-
ast áfram undir sama hatt, en spurningin verður
e. t. v. fremur sú, hver framkvæmir. Þörf endurhæf-
ingar hefur vaxið óhemjumikið á þessari öld. Astæð-
ur eru framfarir, sem orðið hafa í læknisfræði frá
síðustu aldamótum. Þær valda því, að nú lifir fólk,
sem áður dó drottni sínum. Þannig hefur orðið til
hópur fólks á öllum aldri, sem her örkuml í einhverju
formi og margir eiga sér svo mikla von, að það er
fj árhagslegur og mannúðarlegur ávinningur að rétta
þeim hjálparhönd. Það er einmitt þar, sem hugtakið
endurhæfing verður til.
En hvar á endurhæfingarlæknir heima í myndinni.
Hin hefðbundna verkaskipting lækna í dag hefur
ekki þróast átakalaust, sbr. átök lækna og rakara,
ágreiningur skurðlækna og beinalækna, lyflækna og
barnalækna. Þessi verkaskiptaþróun hefur í stórum
dráttum gerst í Evrópu, en Evrópumenn eru þekktir
fyrir að vera sérfræðingar í illdeilum, enda tala
verkin. Endurhæfingarlæknir, sérmenntaður í vanda-
málurn hinna „handicapperuðu“, ef ég má sletta,
verður hugmyndafræðilega ekki til í vöggu illdeilna
í Evrópu, heldur í Bandaríkjunum upp úr síðustu
aldamótum. Orkulækningar urðu sérgrein þar um
1936, ef ég man rétt, en síðan smábættist við verk-
efni orkulækna með árunum. Vil ég nefna, t. d.
mænuveikina, sem varð ægilegt vandamál vestan
hafs í kringum 1950. Orkulæknar höfðu þar mest að
bjóða og því fór sem fór, að endurhæfing varð smám
saman samtvinnuð fagi þeirra. Bandarískir læknar
voru fljótir að átta sig á, að þessi þróun var góð og
því stefndu bandarísku læknasamtökin að því að
staðla nám í greininni. Þannig varð til sérgrein, sem
við köllum orku- og endurhæfingarlækningar.
læknaneminn
17