Læknaneminn - 01.11.1978, Qupperneq 23

Af heildarfjlöda aborta er jressi flokkur um 20%, og
þrátt fyrir sonaraðstoð enn mjög plássfrekur á
sjúkrarúm. Yfirleitt er í þessum tilvikum einkennin,
blæðingar og verkir, það áleitin, að ekki er jmr-
andi að hafa konuna heima. Venjulega þarf að fylgj-
ast með ástandi fósturs á 3-4 daga fresti, en loks
skeður annað tveggja: legháls gefur eftir við sjálf-
krafa fósturlát eða fóstrið deyr og legið því tæmt.
4. Mola hydatidosa
Mola hydatidosa er oftast hægt að greina við
fyrstu sonarskoðun. Að hundraðsfjölda eru jressi iil-
felli fá, um eða innan við 1% en hafa vafalaust
valdið töluverðum klíniskum höfuðverk fyrir til-
komu sonarins. (Sjá myndir 13 og 14.)
Abortus incomplotus
Auðvelt er að greina þella ástand með sonarskoð-
un og fara einnig nokkuð nærri um, hversu mikið
er eftir af leifum í leginu. Það er álit margra að
gera beri sonarskoðun í öllum slíkum tilfellum,
þegar einkennin eru lítil til að ákveða, hvort jDÖrf sé
á að tæma legið eða ekki. Að sjálfsögðu ber að
tæma legið án tillits til Jjessa, ef blæðingar eru mikl-
ar. Ofansagt gildir einnig fyrir postpartum blæðing-
ar (retentio saecundinum).
Myncl 11. A myndinni sést fullmynduð jylgja en ekkert fóst-
ur fannst við sonarskoðun. Við aðgerð (evacuatio) fannst
heldur ekkert fóstur. Þetta er ]>ví „anembryonic pregnancy“
(blighted ovum). P: Placenta. U: Amnionvökvi. V: Þvag-
blaðra.
Mynd 12. Langsnið. A: Amnionsekkur. U: Uterus. L:
Lykkja. V: Þvaðblaðra. Myndin sýnir implantatio ofarlega
eða í fundus. Ekkert fóstur sést og er ]>etta því greint sem
„blighted ovum“ eða „anembryonic pregnancy“. Einnig sést
greinilega aðskotahlutur í leginu Jykkjan.
(íruviditus extra-uteriua
Greining á þessu ástandi hefur að verulegu leyti
stuðst við sjúkrasögu, sem stundum kann að gefa
meiri eða minni vísbendingu og við skoðun ætti
ekki að finnast legstækkun, en fyrirferðaraukning
ætti að finnast utan legs. Rannsóknir útiloka bólg-
ur, og þungunarpróf gef jákvætt svar Jdví aðeins ef
um virkan syncytium vöxt að ræða.
Oft er því miður harla lítið á sjúkrasögu að
hyggja, og oft er örðugt að meta með vissu, hvort
legstækkun sé einhver eða engin með jDreifingu.
Massi utan legs getur til dæmis verið follicel eða
lutein cysta.
Biologiskar prufur geta verið neikvæðar við utan-
legsþykkt, ef syncytium frumurnar eru visnaðar og
því engin myndun á choriongonadotropini.
Stundum loðir utanlegsfósturpokinn við legið og
lyftist ásamt Jdví upp úr pelvis og er greiningin þá
oftast augljós. Sjá nánar mynd 15. En því miður er
greiningin „graviditas extrauterina“ ekki alltaf
svona auðveld. Oft er eggleiðarinn með amnionpok-
anum lóðaður niður í fossa Douglasii og lyftist JdvÍ
ekki upp úr pelvis þrátt fyrir góða blöðrufyllingu.
Aðeins uterus lyftist Jrá upp og sýnir tómt leg.
Stundum örlar fyrir hvítu striki í uterus, sjá mynd
16, sem Jdú myndi tákna secretions endometrium eða
læknaneminn
21