Læknaneminn - 01.11.1978, Síða 42

spítalanum og Landspítalanum, hafi hvatt stúdenta
til bókasafnsnotkunar og þá hefur eðlilega verið um
bókasöfn þeirra stofnana að ræða.
Undirritaður er því þeirrar skoðunar, að ef gott
deildarsafn (deildarsafn/miðbókasafn) væri fyrir
hendi, jafn aðgengilegt öllum kennurum og stúdent-
um, þá mundi það stuðla að raunverulegri safn-
notkun beggja aðila. En til þess að læknadeildarsafn
verði virkur þáttur í kennslu þarf uppbygging þess
að vera í samræmi við þarfir deildarinnar og það
þarf að fylgja þeirri þróun og framförum, sem verð-
ur í kennsluaðferðum á hverjum tíma. Einnig er
nauðsynlegt, að reglulega séu stutt leiðbeininganám-
skeið fyrir stúdenta og kennara í notkun safnsins.
Sannleikurinn er sá, að íslenskir skólanemendur og
kennarar eru yfirleitt ósafnvanir, ef svo má að orði
komast, og hafa ekki æfingu í að nota algengustu
uppsláttarrit, efnislykla og aðrar hjálparskrár í
safni. Orsökin til þessa er vafalaust að miklu leyti
sú, að til skamms tíma höfum við ekki átt nein fram-
bærileg og vel skipulögð bókasöfn í skólum og vís-
indastofnunum, en nú þegar söfnum fer fjölgandi
megum við ekki láta hjá líða að ala upp góða safn-
notendur. Undirritaður telur það rétt, sem fram hef-
ur komið, að einmitt ein ástæðan fyrir eymdar-
ástandinu í bókasafnsmálum læknadeildar sé sú, að
viðkomandi hafi ekki vitað hvers þeir hafa verið
án.25 Það væri ömurlegt til þess að hugsa, að
læknanemar gætu ekki, vegna slæms ástands í hóka-
safnsmálum deidar sinnar, áttað sig á ])ví, að oft á
tíðum er það sem þeir læra á sínum fyrstu námsár-
um orðið úrelt þegar þeir útskrifast.
I raun og veru er það ekki fyrr en miðbókasafn
og/eða læknadeildarsafn verða komin í gagnið, að
hægt er að sjá hversu ómissandi og nauðsynleg þau
eru.
Það er þó varla von til þess, að fullbúið miðbóka-
safn geti sprottið hér upp á augabragði, en vel mætti
hugsa sér að byrja á einum verkþætti og auka síðan
starfsemina smám saman. Það virðist t. d. rökrétt
að gera fyrst samskrá yfir það efni, sem til er í þeim
læknisfræðibókasöfnum, sem þegar eru komin upp
eða eru í uppsetningu. Síðan mundi miðbókasafnið
afla sér efnis með tilliti til þess sem er til í hinum
söfnunum. Þar með væri kominn grundvöllur fyrir
millisafnalánum og síðan gæti miðbókasafnið hafið
ráðgefandi þjónustu við önnur söfn á landinu og
heilsugæslustofnanir, sem vildu koma sér upp söfn-
um o. s. frv. Til þessara byrjunarframkvæmda þyrfti
ekki að kosta mjög miklu.
LoUaorð
Hér að framan hefur verið reynt að gera grein
fyrir miðbókasafni á sviði læknisfræði og skyldra
greina og að hvaða notum slík stofnun gæti komið
hérlendis. Grundvallartilgangur miðbókasafns í
læknisfræði, eins og reyndar allra lænisfræðibóka-
safna, er að hjálpa öllum þeim er að heilbrigðis-
störfum starfa, að vinna störf sín eins vel og auðið
er með því að gera þeim kleift að hafa ávallt að-
gang að öllu nýjasta efni, öllum nýjustu upplýsing-
um og þekkingu á þeirra sviðum. Þetta verður að-
eins gert með vel skipulögðum læknisfræðibóka-
söfnum og samvinnu þeirra á milli innanlands og
samvinnu og samskiptum við erlend söfn á sviði
læknisfræði.
Til þess að slík bókasafnsþjónusta geti orðið að
veruleika hérlendis er þó ekki nægilegt að til komi
vilji og mikill áhugi hjá bókavörðum, læknum,
læknastúdentum og öðrum er starfa í okkar heil-
brigðiskerfi, heldur verður líka að koma til skiln-
ingur stjórnvalda á þessu nauðsynjamáli. I Lögurn
um heilbrigðisþjónustu, samþ. 6. maí 1978 er að
vísu enginn stafkrókur, hvað þá meir, um læknis-
fræðibókasöfn, en þó virðist óbeint a. m. k. örla á
skilningi fyrir nauðsyn læknisfræðibókasafna. Hér
á undirritaður við gr. 36.1 í V. kafla laganna, en
þar segir m. a.:
„Ráðuneytið skal í samvinnu við menntamálaráðuneytið,
Háskóla Islands, landlækni og hin ýmsu stéttarsamtök heil-
hrigðisstarfsmanna, eftir því sem við á, stuðla að aukinni
þekkingu og endurbót á grunn- og framhaldsmenntun heil-
brigðisstarfsmanna í samræmi við þarfir landsmanna á
hverjum tíma. Skal það ennfremur í samvinnu við ofan-
greinda aðila stuðla að viðhaldsmenntun heilbrigðisstarfs-
manna.20
Þar sem bráðnauðsynlegt er að grunn- og fram-
haldsmenntun heilbrigðisstarfsmanna haldist í hend-
ur við og hafi stuðning af góðri þjónustu læknis-
fræðibókasafna, þá er þetta vonandi merki þess, að
stjórnvöld taki af skilningi þeirri kröfu, að komið
verði hér upp vel búnu miðbókasafni í læknisfræði.
38
LÆKNANEMINN