Læknaneminn - 01.11.1978, Page 47

TAFLA II
Yfirlit yfir nokkrar hópathuganir á áhrifum C-víta-
míns til varnar og lœkningu á kvefi.1
Meðaltal aj fækkun
A thugandi veikindadaga á mann
%
Glazebrook, Thomson (1942) ................... 50
Cowan, Diehl, Baker (1942) ................... 31
Dahlberg, Engel, Rydin (1944) ................ 14
Franz, Sands, Heyl (1956) .................... 36
Ritzel (1961) ................................ 63
Anderson, Reid, Beaton (1972) ................ 32
Charleston, Clegg (1972) ..................... 58
Elliot (1973) ................................ 44
Anderson, Suranyi, Beaton (1974) .............. 9
Coulehan et al. (1974) ....................... 30
Sabiston, Radomski (1974) .................... 68
Karlowski et al. (1975) ...................... 21
Anderson et al. (1975) ....................... 25
Clegg, Macdonald (1975) ....................... 8
Meðaltal 35
mældu ascorbat í leukocytum skota, sem neyttu
venjulegs fæðis og reyndist styrkurinn vera 20
/xg/108 frumur (SD ± 3,3). Fylgdust þeir síðan
með ascorbat styrk leukocyta eftir kvefsýkingu, og
fundu að á fyrsla degi kvefs féll styrkurinn niður í
10,3 p,g (SD ± 0,3) oghélst fyrir neðan 20 ptg í 3
daga. 200 mg aukaskammtur af C-vítamíni á dag
nægði ekki til að varna því að ascorbat styrkur
leukocyta lækkaði. Þeir sem neyttu 1 g af C-vítamíni
daglega og 5 g að auki fyrstu þrjá daga kvefst,
héldu ascorbat styrk leukocyta yfir 23,9 ptg/108
frumur þann tíma sem kvefið stóð. Þessar niður-
stöður benda til þess að ráðlagðir dagskammtar af
C-vítamíni séu of lágir til að virka sem vörn gegn
gerlasýkingu, sem oft er fylgikvilli kvefs.
Stuttu eftir að C-vítamín kom á markaðinn sem
kemiskt hreint efni, laust eftir 1930, var farið að
nota það sem varnarlyf gegn kvefi.14 A stríðsárun-
um voru gerðar allvíðtækar athuganir á áhrifum
C-vítamíns til varnar kvefi. Niðurstöður þessa at-
hugana voru allbreytilegar allt frá því að sýna lítil
sem engin áhrif C-vítamíns í það að finna 63%
færri tilfelli öndunarfærasýkinga í hópi sem tók 1 g
af C-vítamíni á dag miðað við samanburðarhóp.
Flestir komust þó að þeirri niðurstöðu að C-vítamín
hefði heilsufarslega bætandi áhrif á fólk. í töflu II
er yfirlit yfir nokkrar af þeim hóptilraunum, sem
hafa verið gerðar til að kanna áhrif C-vítamíns á
öndunarfærasýkingar.
Eftir að Pauling gaf út bók sína um C-vítamín og
kvef, 1970, voru gerðar nokkrar ítarlegar athuganir
á áhrifum C-vítamíns sem varnarlyfs gegn kvefi.
ítarlegust var sennilega könnun Beatons og sam-
starfsmanna í Toronto á árunum 1972-75. Þeir
gerðu samanburð á hópum sem tóku misstóra dag-
skammta af C-vítamíni (250 mg, lg og 2 g), og
hópi sem fékk ekkert C-vítamín utan þess sem neytt
var í fæðu. Stóðu athuganirnar í 15 vikur yfir vetr-
armánuðina, og reyndust veikindadagar þeirra sem
tóku C-vítamínið vera 30% færri en hinna, en lítill
munur var á hópum sem fengu misstóra skammta.
Greindu höfundar frá því að tíðni flestra tegunda
sjúkdóma hefði verið lægri í þeim hópum sem tóku
C-vítamín og drógu því þá ályktun að C-vítamín
styrkti varnarkerfi líkamans almennt, fremur en það
hefði sérstök áhrif á kvef.
Vísindaakademían í New York hélt aðra ráð-
stefnu sína um C-vítamín í október 197415 og var
komist að þeirri niðurstöðu í lok ráðstefnunnar að
ekki væri ástæða til að mæla með stærri dagskömmt-
um en 350 mg þar sem niðurstöður athugana bentu
mjög óljóst til þess að stærri skammtar hefðu heilsu-
bætandi áhrif. Hins vegar töldu margir að 45 mg
dagskammtur væri of lítill.
Bandarísku læknasamtökin (American Medical
Association) hafa tekið þá afstöðu að mæla ekki
með ótakmarkaðri notkun C-vítamíns, meðan ekki
hefur verið sýnt fram á að C-vítamín í lyfjaskömmt-
um hafi greinilega mikilvæg áhrif á lækningu eða
vörn gegn kvefi.
Önnur áhrif C-vítaniíns
Gerðar hafa verið kannanir á sambandi milli C-
vítamín neyslu og hjarta- og æðasjúkdóma, og mjög
há neikvæð correlation fundist.lfi Athuganir hafa
sýnt að serum cholesterol lækkar við aukna neyslu
C-vítamíns bæði í naggrísum og mönnum.1 7 Benda
líkur til að ascorbat örvi myndun gallsýra úr chole-
steroli.
Samband krabbameins og C-vítamíns hefur einnig
LÆKNANEMINN
43