Ferðir - 01.05.1988, Blaðsíða 26
26
FERÐIR
niðurstöðu, að þar hafi verið 5-6 býli. Ef til vill hafa þau ekki
verið öll í byggð á sama tíma. Nokkuð er á reiki hvenær
endalok byggðarinnar hafi verið, en Ogmundur telur líkleg-
ast, að það hafi orðið í seinni plágunni. Á Helgastöðum, sem
voru að því talið er nokkru utar en um miðjan dal, mun hafa
verið kirkjustaður, og eru til sagnir um að þar hafi sést til
ummerkja um kirkjugarð, er áin braut land á þessum slóðum.
Síðar byggðust Gvendarstaðir, ysti bær á dalnum aftur, og
var hann meira og minna í byggð allt fram á fyrstu ár þessarar
aldar, og sér þar greinilega til tófta. Víðidalur er fremur
veðursæll í norðlægum áttum, og alls ekki eins snjóþungur og
sumir nágrannar hans. Allhörð veður getur þó gert þar í
suðlægum og suðvestlægum áttum. Ritgerð Ögmundar um
byggðina á þessum slóðum birtist á sinum tíma í Skagfirskum
fræðum, og er þeim sem áhuga hafa á slíku bent á að lesa hana
sér til fróðleiks.
Þegar kemur nokkuð suður fyrir Litla-Vatnsskarð grynnist
Víðidalur og greinist í smærri dali. Verður þar m.a. fyrir fell
eitt nokkuð mikið um sig en ekki ýkja hátt er Þverfell heitir
(654 m y.s.). Austan þess er Valbrandsdalur, og opnast hann i
Reykjaskarð ofan Skarðsár í Sæmundarhlíð. Vestan Þver-
fellsins er Þröngidalur. Um hann má komast að eyðibýninu
Kálfárdal, en það var í byggð fram á þessa öld og stendur
undir Kálfafelli (600 m y.s.). Milli Kálfafells og Þverfells er
Flosaskarð, en suðaustan fellanna er Vestara-Króksskarð.
Opnast það suður á Stóra-Vatnsskarð, vestan Vatnshlíðar-
hnjúks og er þar komið á slóðir sem flestir landsmenn þekkja.
Austast í Kálfárdalnum, skammt frá þar sem hann opnast í
Vestara-Króksskarð, má sjá tóftir eyðibýlis. Þar var bærinn
Selhagi, og var einn síðustu bænda, ef ekki sá siðasti, Sveinn
Hannesson, oftast kenndur við Elivoga, og er Auðunn Bragi
sonur hans, sá landskunni maður, fæddur þarna í Selhaga. Af
þjóðveginum á Stóra-Vatnsskarði er ekki nema 15-20 mín-
útna gangur að þessum tóftum, og því kjörið fyrir vegfar-
endur, sem hafa ekki alltof stífa tímaáætlun að rölta þangað
ef gott er veður.