Úrval - 01.06.1963, Síða 34
42
ÚRVAL
kettlingur. Dádýrin eru mjög
forvitin, og meðan ég var að
horfa á þetta, komu þrjú til að
athuga fyrirbrigðið. Þegar eitt
þeirra var rétt komið að „kett-
lingunum“, sem raunar var full-
vaxinn hlébarði, hentist hann
upp af jörðinni og upp á bak
dádýrsins svo snöggt, að ég gat
naumast fylgt hreyfingum hans.
Það er líkt með skinn hlé-
barðans og fingraför manna, að
á engum tveimur eru flekkirnir
eða útflúrið nákvæmlega eins.
Liturinn er einnig breytilegur,
undirliturinn strágulur, en flekk-
irnir ýmist svartir eða dökk-
gráir í Persíu, en ryðbrúnir á
Jövu. í Afríku eru flekkirnir of-
urlítið minni og' þéttari en á hlé-
börðum í Asíu.
Stærstir eru hlébarðarnir í
frumskógum Indlands. Meðal-
stórt karldýr er um sex fet og
átta þumlunga á lengd, og veg-
ur 110 pund (ensk). En mörg
eru meira en átta fet og vega
ailt að 180 pund. Þar sem róf-
an er um þrjú fet á lengd, virð-
ist skepnan geysistór. En hæfni
hlébarðans er að litlu leyti und-
ir stærðinni komin. Þessi furðu-
lega skepna býr yfir alls konar
veiðibrellum. Hvítur veiðimað-
ur í Kenya horfði á hlébarða búa
sig undir að ráðast á buffalo-
kálf. Til þess að leyna sínum
eigin þef, velti hann sér upp úr
buffalotaði, svo að hann kæm-
ist i betra færi við bráðina, án
þess að hún yrði þess vör.
Eitt sinn sá ég tvo hlébarða
hafa mjög fullkomna samvinnu
við apaveiðar í trjánum. Þeir
voru nærri þvi eins fimir og
aparnir að stökkva á milli
trjánna, og smöluðu þeim sam-
an i hóp í áttina að stóru mahua-
tré, sem stóð það fjarri, að ap-
arnir urðu að stökkva niður á
jörðina til þess að komast í það.
Um leið og síðasti apinn henti
sér niður á jörðina, stökk ann-
ar hlébarðinn ofan úr trénu á
hópinn og átti auðvelt með að
drepa einn. Hinn hlébarðinn
kom svo rólega á eftir og neytti
þessarar uppáhalds máltíðar
þeirra með maka sínum, meðan
aparnir sátu skelfingu lostnir
uppi í trénu og liorfðu ýlfrandi
á.
Afl þessara flekkóttu katta er
stórfurðulegt. Afrískur veiði-
stjóri, Donald Iíer, segist liafa
fundið 300 punda gíraffa, sem
hlébarði hafði drepið, hátt uppi
í tré. Annar veiðimaður sá hlé-
barða bera fullvaxinn asna
nærri fjórðung úr mílu yfir
g'rýttar hæðir. Dunbar Brander
náttúrufræðingur veiddi hlé-
barða í dýraboga. En þegar
hann kom aftur með menn sína,
var hlébarðinn búinn að losa sig.
Með lausa hramminum hafði