Úrval - 01.06.1963, Page 138

146
ÚR VAL
grundvöll, eykst bilið milli hinn-
ar vanþróuðu þjóðar og hinnar
þróuðu jafnt og þétt.“ En þau
afföll, sem Rússar og Kínverjar
liafa orðið að þola vegna áherzlu
þeirrar, sem lögð var á þunga-
iðnað, hafa sannfært Nasser um,
að fólkið getur ekki beðið svona
lengi eftir því, að grundvallar-
þörfum þess sé fullnægt.
Þótt flutningaslcip séu smíð-
uð i Egyptalandi og þar séu
framleiddar 250.000 smálestir af
stáli ár hvert í nýju verksmiðj-
unum í Helwan, er mest áherzla
lögð á neyzluvörur. í glæsilegri
nýrri postulíns- og leirkeraverk-
smiðju sá ég ógrynni af eldhús-
flísum, vöskum, baðkerum og
salernum. Önnur verksmiðja,
sem ég sá, framleiðir 60.000
fyrirtaks reiðhjól á ári. Verk-
smiðjustjórinn sagði, að heima-
markaðurinn væri næstum tak-
markalaus. „í Egyptalandi,"
sagði hann, „er elckert upp í
móti.“
Jafnvel hernaðarverksmiðjur
stjórnarinnar vinna að nokkru
fyrir neytendur. Þar eru fram-
leiddar gaseldavélar, saumavélar
og hakkavélar. „í dag,“ segir
Nasser stoltur, „smiðum við allt
frá smæstu nál upp i eldflaugar."
En tæknilega flóknir gripir
eru sjaldjnast framleiddir ,að
öllu leyti í Egyptalandi. Þeir
eru settir saman úr minni pört-
um að utan. Efnið i sjónvarps-
tæki, sem fullgerð eru í Dar E1
Salaam, kemur frá Radio Corp-
oration of America; partarnir
í egypzka Fiatinn koma frá Tor-
ino; reiðhjólin, sem ég dáðist
livað mest að, eiga uppruna
sinn í Tékkóslóvakíu og að nolck-
ru leyti í Vestur-Þýzkalandi.
Margir veikir hlekkir eru í
iðnvæðingu Egyptalands. Neyzlu-
vörur hljóta ávallt að verða ó-
dýrastar í framleiðslu hjá einka-
fyrirtækjum; en einkahöfuðstóll
í Egyptalandi hefur annaðhvort
verið tekinn eignanámi eða veitt
yfir i fjárfestingu, sem ólík-
legt er að megi þjóðnýta. Nasser
hefur gortað af því, að „aðeins
smáviðskipti séu enn i höndum
sjálfstæðra kaupmanna.“ Og loks
vaknar þessi spurning: til hvers
að vera að auka iðnaðinn, ef
meira en tveir þriðju neytenda
— þær 20 milljónir, sem lifa af
landskika sínum geta ekki veitt
sér nema brýnustu lifsnauðsynj-
ar — hafa ekki efni á því að
kaupa vörur þær, sem verksmiðj-
urnar framleiða?
Jafnvel þótt stíflan milda bæti
tveimur milljónum ekra við
ræktanlegt land; jafnvel þótt
stjórnin sölsi undir sig hálfa
milljón þar í viðbót; jafnvel
þótt iðnaðurinn skapi milljónum
ný störf — allur þessi ávinn-