Úrval - 01.06.1963, Side 153

SNINNINGURINN MEÐ BARNSHJARTAÐ
161
voru nýbúnir a'ð smíða, og gæti
hann það ekki, átti hann á hættu
að missa stöðuna. „En herra
minn trúr/‘ sagði hann við
Steinmetz, „þetta kann að
hljóma sem stórfrétt í okkar
eyrum, en það er í hæsta lagi
hægt að fá rúm fyrir fáeinar
linur á fjármálasíðunum, það
er allt og sumt.“
„Hm,“ sagði Steinmetz. „Vand-
inn er að koma fregninni á
forsíðu og bjarga með því stöðu
yðar, er ekki svo?“
„Jú, herra,“ sagði Wagoner
dapurlega. „En það er ekkert
stórfenglegt við eina túrbinu."
„Ekkert stórfenglegt? Jæja,
við skulum nú sjá.“ Steinmetz
greip blýantinn og tók að reikna
á blaði og tautaði um leið:
„60.000 kilóvött er sama og
80,000 hestöfl og hestaflið vinn-
ur á við 22%mann. En menn
geta ekki unnið 24 klukkust.
á dag eins og túrbínur geta.
Þess vegna skiftum við deginum
í þrjár 8 stunda vaktir og þá
má margfalda mannsöfl túrbín-
unnar með 3, og þá sést að hún
vinnur á við 5.400.000 menn.
Árið 1860 voru 4.600 000 þrælar
í landinu. Hvað finnst yður?“
Hann fleygði blýantinum og
sneri sér að unga manninum.
„Þér ættuð að senda blöðunum
söguna um vélina, sem við erum
að smiða, og sem með hjálp
hins dásamlega rafmagns skif-
ar meira verki á dag en allir
þrælar landsins gátu afkastað
á tímum þrælastríðsins.
Sögð með þessum áhrifa-
mikla hætti, birtist sagan á
forsíðu blaðanna um öll Banda-
ríkin. Wagoner hélt stöðu sinni
og hélt áfram að koma á fót
fréttastofu fyrir General Elec-
tric, sem varð brautryðjandi
um iðnfréttir.
VÍXLSTRAUMAR SKÝRÐIR.
Einn sinn stærsta sigur vann
Steinmetz skömmu eftir að hann
kom til General Electric, og
sá sigur várð geysileg lyl'ti-
stöng fyrir rafmagnsiðnaðinn.
Fátt var vitað um víxlstrauma
á þeim tímum og fáir kunnu
að smíða víxlstraumsvélar og
víxlstraumsleiðslur. Eins og
nafnið bendir til streyma þeir
i báðar áttir á vixl og breyta
mjög ört um stefnu, venjulega
um 100 sinnum á sekúndu. Þar
sem straumstyrkleikinn sveifl-
ast milli núll og' hámarks við
hverja straumbreytingu, var
mæling orkunnar háð svo f’lókn-
um útreikningum, að hún mátti
heita óframkvæmanleg.
Steinmetz tilkynnti nú að
hann hefði leyst vandann á
hreinum stærðfræðigrundvelli.
Aðferð hans var svo ótrúlega
einföld, að enginn nema snill-