Úrval - 01.03.1979, Side 22

20
fengu með sér gull — egyptar crúðu
því bersýnilega, að unnt væri að taka
auðævin með sér yfirum. Þetta leiddi
til þess, að grafarræningjar brutust
inn í grafirnar hvár sem þeir gátu
fundið þær. Um 1600 fyrir Krist var
farið að ganga frá múmíum af
konungakyni í afskekktum og sporð-
drekaríkum Dauðadalnum, þar sem
þær voru lagðar til hinstu hvíldar í
leyniklefum djúpt inni í kalksteins-
klettunum. Jafnvel þær grafir voru
rændar. Sumar múmíanna, sem nú
eru til sýnis í Kaíró, bera það með sér
að hafa ekki ævinlega hlotið biíða
meðferð.
Áður en smurningslistin dó út,
þróaðist af henni síðasti blóminn:
Múmíumyndin. Andlitsmynd af
múmrunni var máluð á þunna fjöl, og
bundin yfir andlit hennar. Margar
þessara mynda eru svo nákvæmar, að
jafnvel skeggbroddar á hökum ungra
manna gleymast ekki.
Þegar Napóleon Bónaparte réðist
sem ungur hershöfðingi inn í Egypta-
Iand árið 1798, hafði hann með sér
vísindamenn sem gerðu fyrstu kerfís-
bundnu könnunina á fornminjum
Egypta. Múmíurnar, sem þeir grófu
fram, komu þeim mjög á óvart. Eyru,
nef, kinnar, varir, augnalok — allt
var þetta mjög eðlilegt. Meira að
segja hárið var vel fast!
Franski leiðangurinn olli
menningaráfalli. Evrópa varð Egypta-
landsóð á einni nóttu! Sagt er,
að Napóleon hafí komið með tvær
ÚRVAL
múmíur heim til að skreyta setustofu
Jósefínu með.
Þegar múmíur tóku hundruðum
saman að skreyta söfn, einkasöfn og
almenn söfn, hófst hvers konar við-
bjóðsleg misnotkun á þessum löngu
dauðu egyptum. Breskur læknir,
Thomas J. ,,múmía” Pettigrew
keypti múmíur fyrir jafnvirði 150
punda hverja og tók stórfé af fólki
fyrir að horfa á hann rekja utan af
þeim vafningana. Blómleg viðskipti
hófust hjá egyptum sem sáu sér leik á
borði að selja falsaðar múmíur.
Nú er útflutningur múmía frá
Egyptalandi bannaðar, þótt enn séu
þær að finnast í hundraðatali. Jafn
harðan fylla þær 1 eyður sögunnar. I
þær er lesið með röntgengeislum,
smásjám, málböndum og tölvum. Með
þessum aðferðum var sannað að
óþekkt múmía, sem fannst fyrir 80
árum 1 grafhýsi Ammenhóteps II var
Tíje drottning, kona Ammenhóteps
III og amma Tútankammons
konungs. Egypska safnið ætlar nú að
flytja Tíju svo hún geti hvílt við hlið
löglegs eiginmanns srns á safninu.
Hjá Makare drottningu fannst lítil
múmía, sem lengst var talin vera af
barni, en með röntgengeislum kom r
ljós að hún var af baboonapa. Hvers
vegna var api grafínn með drottn-
ingunni? Á þá gátu getur ný tækni
engu ljósi varpað.
Nú vitum við, að egyptar hafa
þjáðst af tannpínu allt síðan á dögum
faraóanna. Rannsóknarhópur frá
tannlæknadeld Michiganháskóla,