Úrval - 01.03.1979, Qupperneq 46

44
ÚRVAL
1944. Það sem eftir var síðari heims-
styjaldarinnar var hann liðsforingi í
Mansjúríu og skeindist á við
kínverska kommúnistaskæruliða.
Þegar stríðinu lauk gáfust herir
japana í Kóreu sunnan 38. breiddar-
baugs upp fyrir bandaríkjaher, en
þeir sem voru norðan við gáfust upp
fyrir rússum — og þetta leiddi til
skiptingar skagans. Park gekk i vísi að
suðurkóreönskum her, sem þá varð
til. Þegar Kóreustríðinu lauk, var
hann orðinn yfirhershöfðingi.
Morguninn, sem valdatakan fór
fram árið 1961, gekk Park í broddi
fylkingar yfir brúna á Han á inn í
miðborg Seoul. Herinn hrifsaði
völdin í sínar hendur í kjölfar
pólirísks glundroða, sem myndaðist
þegar annar harðjaxl féll, Syngman
Rhee. Park var valinn til að stjórna
valdatökunni vegna þess að hann var
þekktur að einbeitni og það orð fór af
honum, að hann gerði sér far um að
varast spillingu. Þegar hann var sestur
að völdum, lét hann til skarar skríða
gegn spilltum embættismönnum og
sendi marga þeirra í tugthús.
Hann leyfði frjálsar kosningar 1963
og 1976, og vann léttilega. En þegar
hann var kosinn með naumum
meirihluta árið 1971, pressaði hann 1
gegn nýja stjórnarskrá, sem í rauninni
veitir honum ævilöng völd og tryggir
honum yfirráð yftr þjóðþinginu.
Eftir að Saigon féll í hendur
Norður-víetnam árið 1975, óttuðust
margir asíubúar að Kim II Sung
kynni að feista gæfunnar með því að
ráðst inn í Suður-kóreu. Þá herti Park
takið á ný, og gaf út neyðarlög nr. 9-
Samkvæmt þeim telst það glæpur að
gagnrýna opinbera stofnun og setur
skorður við stjórnmálastarfsemi
stúdenta. Talið er, að 200 manns
sitji í fanglesi vegna ákvæða nr. 9-
Park líður enga gagnrýni á sjálfan sig,
né heldur er lagalega heimilst að bera
brigður á lögmæti stjórnar hans.
Kóreanska leyniþjónustan stendur
náinn vörð um alla hugsanlega
pólitíska æsingaseggi.
Þetta einræði hefur vakið mikla
erlenda gagnrýni. Samt er stjórn
Parks ekki verri en gerist í flestum
öðrum ríkjum þriðja heimsins, og
hún er til muna frjálsari en stjórnir
kommúnistaríkja — heldur en stjórn
Norður-kóreu, til dæmis, þar sem
engin andmæli eru leyfileg. I Suður-
kóreu er stjórnarandstaða opin-
berlega til og skipar 57 af 219 sætum
þingsins. Erlendir fréttamenn hafa
óheft ferðafrelsi og mega gera viðtöl
við hvern sem er, þar með talið
stjórnarandstæðinga,
Stjórnarandstæðingar, og banda-
ríkjamenn í Seoul, telja að harðsnúin
stjórn sé verjanleg undir hótunum
Norður-kóreana. Samt finnst þeim að
óhætt væri að leyfa meiri pólitískt
frelsi, án þess að öryggi landsins væri
með því stefnt í voða. Núna myndi
Park sennilega vinna frjálsar
kosningar léttilega, vegna þess hve
almenningur er ánægður með
hagsældina undir stjórn hans. En,
eins og einn landa hans sagði: