Úrval - 01.03.1979, Side 107

RÆTUR
105
nógu gamall til að fara út einn. Hann
fór þvi með leyfi Bintu að fara með
bróður sinn með sér til verka, og
kenna honum ýmislegt. Lamín spurði
hann margs, og Kúnta svaraði eftir
bestu getu, eða þagnaði, er hann
þreyttist á spurningunum. Einn
daginn spurði Lamín hvað þrælar
væru. Kúnta vissi það ekki, en spurði
föður sinn næsta dag. Ömoró þagði
fyrst, en svaraði svo: ,,Það er ekki
alltaf auðvelt að þekkja þræla frá
öðrum.” svo sagði hann að sumir
yrðu þrælar af því þeir væru fæddir af
ambáttum, aðrir höfðu flosnað upp
úr heimabyggðum sínum af sulti,
komið til Juffure og beðist þess að fá
að gerast þrælar einhvers, sem gæti
fætt þá, Enn aðrir voru óvinir, sem
teknir höfðu verið til fanga. ,,En
samt tryggja lög forfeðra okkar þeim
réttindi,” sagði hann. Þrælaeig-
endum var skylt að sjá þrælum sínum
fyrir fæði, húsnæði, fatnaði og
landskika, sem þeir máttu eiga hálfan
afraksturinn af, og fyrir maka. Þrælar
gátu líka keypt sér frelsi ef þeim tókst
að nurla sér einhverju saman. Og ef
þeir giftust einhverjum úr fjölskyldu
þess, er átti þá, gátu þeir treyst því að
verða aldrei seldir eða gefnir.
En Kúnta vildi vita meira.
Toumani Touray hafði sagt honum
frá hvítu mönnunum, sem nefndir
voru ,,túbob” og rændu fólki og
brenndu þorp. Faðir hans eyddi þessu
en nokkrum dögum síðar bauð hann
þeim bræðrum tveim að koma með
sér og safna rótum.
Þá sagði hann þeim frá ferð, sem
hann hafði farið með bræðrum sínum
fyrir mörgum regntímum, en í þeirri
ferð höfðu þeir úr leyni orðið vitni að
því, er hvítu mennirnir fluttu varning
og bundið, svart fólk út í stóra, stóra
báta, með hvítum dúkum á súlum.
Það hafði verið hryllilegt að sjá
hvernig farið var með fólkið. „Sumir
Mandínkar selja túbob þrælana
sina,” sagði hann að lokum. ,,Þeir
menn eru svikarar. Það má Kinte-
maður aldrei gera.”
Bræðurnir sátu stífir af skelfíngu.
,,Pabbi,” spurði Lamín svo. „Hvert
fara bátarnir með svarta fólkið?”
„Öldungarnir segja, að farið sé
með það til , ,túbabó dú. Það er land,
þar sem þrælarnir eru seldir
risavöxnum mannætum, túbabó
kúómí, sem éta þá. Enginn veit meira
um þetta.”
Nokkrum dögum síðar fékk Kúnta
að fara í ferðalag með föður sínum.
Hann var þá átta regntímabila. Að
kvöldi fyrsta dags komu þeir til
þorps, sem Ómoró sagði að væri eina
dagleið þaðan, sem skip túbobs
lægju. Aðkoman að þorpinu var
ömurleg. Meiri hluti þorpsins var
brunarústir einar, og engir í þorpinu
aðrir en þeir sem voru veikir og övasa.
Þeim sagðist svo frá, að þrælasalar
hefði tekið eða drepið allt fólk á
vinnufærum aldri, svo og börnin, og
aðeins þyrmt gamla fólkinu.
Ferð þeirra feðganna var farin til að
heimsækja bræður Ómorós í fjarlægu