Þroskaþjálfinn - maj 2005, Qupperneq 29

-» 1998 útskrifuðust fyrstu nemendurnir með B.Ed.-gráðu í þroskaþjálf-
un (nú BA gráða) frá Kennaraháskóla íslands en það ár voru liðin 40
árum frá því nám við Gæslusystraskóla íslands hófst.
-» 1999 samþykkti aðalfundur félagsins að félagið segði sig úr Starfs-
mannafélagi ríkisstofnana og um leið úr BSRB, jafnframt var samþykkt
að sækja um aðild að Bandalagi Háskólamanna. í júní þetta sama ár
samþykkti BHM umsókn Þroskaþjálfafélags íslands um aðild að banda-
laginu. Þroskaþjálfafélagið gerðist aðili að samstarfi um nýja Símennt-
unarstofnun við Kennaraháskóla íslands, félagið átti þar með einn full-
trúa í stjórn stofnunarinnar.
-> 2000 hefst fyrsta framhaldsnám fyrir þroskaþjálfa við framhaldsdeild
Kennaraháskóla íslands, 30 eininga fjarnám.
-> f byrjun árs 2005 voru í kringum 400 þroskaþjálfar með stéttarfélags-
aðild að Þroskaþjálfafélagi fslands.
-» Réttindi til að starfa sem þroskaþjálfi hér á landi og kalla sig þroska-
þjálfa hefur sá einn sem hefur fengið til þess starfsleyfi frá heilbrigðis-
og tryggingamálaráðuneytinu. Starfsleyfi til að stunda þroskaþjálfun
fá þeir einir sem lokið hafa prófi í þroskaþjálfun á íslandi eða hlið-
stæðu námi erlendis.
-> í 40 ára sögu stéttarinnar hafa tveir þroskaþjálfar, þær Jóhanna Bóel
Sigurðardóttir og Gréta Bachmann, verið þess heiðurs aðnjótandi að
vera sæmdar riddarakrossi hinnar íslensku fálkaorðu fyrir störf sín í
þágu þroskahefts fólks.
voru heilsufarsupplýsingarnar almennt í
vörslu starfsfólksins en ekki hafSar í einka-
rými fólksins sjálfs.
Samlcvæmt því sem fram kom í könn-
uninni höfSu stofnanirnar, sem hér um
ræðir, í fæstum tilvikum mótað stefnu til
að starfa eftir í heilsueflingar- og/eða for-
varnarmálum. í þeim tilvikum sem slík
stefna var til staðar var hún ekki ótvírætt
ætluð til að móta þjónustuna hvað þessa
þætti varðar heldur var henni í sumum til-
vikum eingöngu beint að starfsfólki. Auk
þess kom fram að innan við helmings lík-
ur eru á því að þjónustustofnanirnar hafi
samstarf við stofnanir á heilbrigðissviði
vegna fræðslu- og/eða forvarnarmála.
Fræðikonan Jobling (2001) segir að til að
mæta þörf fólks með þroskahömlun fýrir
viðeigandi fræðslu um heilsueflingu og
forvarnir þurfi þjónustukerfin að vinna
saman að slílcum málum. Einnig hefur
verið bent á að til að tryggja heilbrigði
fólks með þroskahömlun sé mikilvægt að
samþætta þjónustuna við einstaldingana
og því reyni á samstarf heilbrigðiskerfis og
félagsþjónustu (Gerður Aagot Árnadóttir,
2004). Mikilvægt er að stofnanir sem veita
fólki með þroskahömlun þjónustu setji sér
stefnu í ofangreindum málum. Fram-
kvæmd hennar taki miða af sérþörfum
hópsins fyrir fræðslu og stuðning í heilsu-
eflingar- og forvarnarmálum.
Vert er að taka fram að niðurstöður
könnunarinnar gefa ákveðnar vísbending-
ar um hver staða mála er hvað ofangreinda
þætti varðar en varast ber að alhæfa um
þær. Að lokum vil ég koma á framfæri
þakklæti til yfirmanna stofnanna sem
veittu góðfúslegt leyfi fyrir framkvæmd
könnunarinnar og einnig til allra þeirra
sem þátt tóku.
Þroskaþjálfastéttinni óska ég til ham-
ingju með 40 ára afmælið.
Heimildaskrá
Gerður Aagot Árnadóttir (2004). Fær
fólk með þroskahömlun sjúkdóma? Tíma-
ritið Þroskahjálp, 26 (2), 18-22.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðu-
neytið (2001). Heilbrigðisáœtlun til ársins
2010. Langtímamarkmið í heilbrigðismál-
um. Reykjavík: Heilbrigðis- og trygginga-
málaráðuneytið.
Jobling, A. (2001). Beyond sex and
cooking: Health education for individuals
with intellectual disability. Mental Retar-
dation, 39 (4), 310-321.
Landlæknisembættið (2003). Aherslur
til heilsueflingar. Skýrsla fagráðs Land-
læknisembættisins um heilsueflingu.
Reykjavík: Landlæknisembættið.
Muff, E. K. (2001). Seksuelle overgreb
pá mennesker med handicap. Et litterat-
urstudie. Kobenhavn: Socialt
Udviklingscenter SUS.
Rannveig Traustadóttir (2003). Fötl-
unarfræði: Sjónarhorn, áherslur og aðferð-
ir á nýju fræðasviði. I Rannveig Trausta-
dóttir (ritstj.) Fötlunarfrœði: Nýjar íslensk-
ar rannsóknir (bls. 17-51). Reykjavík: Há-
skólaútgáfan.
Sigrún Gunnarsdóttir (2000). Líðan
starfsmanna á sjúkrahúsi: Heilsuefling frá
sjónarhorni starfsfólks í eldhúsi og þvotta-
húsi. M.A. ritgerð: Háskóli Islands,
Hjúkrunarfræðideild.
Walsh. P. N. og Heller. T. (ritstj.)
(2002). Health ofwomen with intellectual
disabilities. Oxford: Blackwell.
Walsh. P. N. (2002). Women's health:
A contextual approach. I P. N. Walsh ogT.
Heller (ritstj.), Health of women with in-
tellectual disabilities (bls. 7-21). Oxford:
Blackwell.
Hrönn Kristjánsdóttir, útskrifaðist frá
Þroskaþjálfaskóla íslands 1979. Framhalds-
nám í stjórnun frá sama skóla 1995. Viðbót-
arnám til B.Ed.-gráðu í þroskaþjálfun frá
Kennaraháskóla Islands árið 2000. Legg nú
stund á MA nám í fötlunarfræðum við Há-
skóla íslands undir leiðsögn Dr. Rannveigar
Traustadóttur prófessors.