Fróðskaparrit - 01.01.1957, Page 87

Yvirlit yvir innskotin grótsløg í Føroyum
93
ættir. Geikie (1880) sigur høvuðsættirnar vera: Eystur»
hallan norðan—vesturhallan sunnan og høgan eystan-lágan
vestan. Noe-Nygaard (1940) vísir á, at av 76 gongum í
Kallsoynni og Kunoynni ganga tær allarflestu millum
landnyrðing norðan, landnyrðing eystan og útsynning
sunnan, útsynning vestan. í Suðuroy eru tær gongirnar
heilt fáar sum ikki ganga í útnyrðing—landsynning at
kalla. Hvørjar høvuðsættirnar eru á miðoyggjunum, ber
ikki til at siga enn.
SAMBANDIÐ MILLUM TEY YMSU
INNSKOTSSLØGINI OG LEGA TEIRRA
I FLAARSKIPANINI
Skapið, sum ein innskotin grótbræðing fær, tá ið hon
storknar, er bundið at seigleikanum í sjálvari bræðingini,
trýsti hennara, har hon fer fram, og at veikleikunum í
grótslagnum uttanum. Teir veikleikar, sum í tí føroysku
fláarskipanini hava givið eftir fyri innskotnum grótbræð*
ingum eru: Sprungur og rivuskipanir, poknutar og illsku*
kendar samankomingar millum basaltfláirnar, royðu* og
gosmyrjulindir.
Líta vit aftur at 1. mynd síggja vit, at tey misløgdu inm
skotini, gongirnar, ganga upp gjøgnum allar fláirnar, og
at tey samløgdu innskotini, óreglulig innskot og syllar,
eru í tveimum hæddum, ein beint oman á kolalindini og
ein høgt uppi í ovaru basaltfláunum.
í niðaru hæddini hava grótbræðingarnar troðka seg inn
í kolalindina og í gosmyrjuna oman á kolinum. Mót«
støðan í gosmyrjuni hevur verið ógvuliga misjøvn, við
tað at tilfarið í henni er so ymist til fastleika, og skapið
á hesum innskotunum er tí púra óregluligt.
Sum framman undan nevnt tvíbýta vit ovaru basalt»
fláirnar, og á tí jarðfrøðiliga kortinum verður skilt í milh
um ein ovara part og ein niðara part av ovaru basalt*