Fróðskaparrit - 01.01.1961, Side 6

12
Fronsk orð komin úr Føroyum
appellitent ignoro, Anatem Plumis Mollissimis vocare lubet.«
’Eitt slag av villdunnu, sum eg havi fingið úr Føroyum,
kalla tey Eider; hvussu tað eitur á latíni veit eg ikki, men
tað kann kallast Anas Plumis Mollissimis (dunna við ógvu*
liga mjúkum dúni).’ Og aftur bls. 310: »Anatis feræ genus
ex Insulis Feroensibus ad me delatum, quod nullibi adeo
frequens ac in Septentrione Eider, quo nomine Latinis
vocetur ignoro, cum dubitem an ab ullo sit descriptum,
Anatem Plumis Mollissimis vocare lubet.« Hetta stykkið er
málsliga skeivt, helst vantar »vocant« eftir »Eider«, og tað
merkir so: ’Eitt slag av villdunnu, sum eg havi fingið úr
Føroyum, og sum ongastaðni er eins vanligt og har norð»
uri, kalla tey Eider; hvussu tað eitur á latíni veit eg ikki,
tí eg ivist í um nakar hevur greitt frá hesum slagnum, men
tað kann kallast A. P. M.’
Hóast tað ikki stendur heilt klárt, hava allir teir, sum
seinri taka upp eftir Worm, skilt tað soleiðis, at hann hevur
fingið ikki bert fuglin, men eisini navnið úr Føroyum. Tað
er eisini rímiligast at hugsa sær, at tað navnið sum varð sent
niður saman við fuglinum, var eider, bæði tí Worm einki
annað navn nevnir, og tí Lucas Debes (1673), ið ikki tekur
fuglanøvn frá Worm (sbr. Ildbrimet Worm, men Imbrim
Debes), hevur formin Eider'), bæði sum eintal og fleirtal.
Worm plagdi at fáa ymisk føroysk ting sendandi frá
gomlu næmingum sínum, Suðurstreymoyarprestunum Hans
Rasmussen (d. 1651) og Lucas Debes (frá 1651). Brøvini
teirra millum vórðu prentað í 1751, men tíverri er tað
brævið, sum hevur innihildið navnið eider, ikki har ímilb
um. Høvdu vit havt tað brævið, høvdu vit kanska vitað
hvaðan Rasmussen ella Debes hava orðið, tí tað kann ikki
skiljast sum føroyskt orð. Sjálvt um vit rokna við, at broyt*
ingin frá tí gomlu bendingini við =r í hvørfalli í eintali er
>) Eftir Debes stendur Eider hjá Bartholin (1673) og í tí fronsku
umsetingini eftir hesum (1757). Men Anderson (1747/50) nevndi ikki
tað føroyska navnið, og hóast Linne (1746) nevndi tað eftir Bartholin,
fekk hetta ongan týdning.