Fróðskaparrit - 01.01.1961, Page 100
106
Um herðingarveiku sjálvljóðini i og u
berandi, t. d. einstakar framburðir úr ymsum bygdum givnar
í ólíkum fonetiskum umstøðum.
Viðmerkingar ávístar í greinini.
') Sí eisini CHR. MATRAS, Det færøske skriftsprog af 1846.
2) RASMUS RASK, Vejleđning, bls. 272-273.
3) Frágreiðingin hjá RASMUSI RASK gevur onga klára mynd av
viðgerðini, ið Svabo gevur endingasjálvljóðunum. í hinum so nevnda
størra kvæðahandritinum (si SVFVH / = CHR. MATRAS, Svabos
Færoske Visehaandskrifter I bls. LXV) er formurin Hajmirin at finna
longu í fyrstu yrkingini, Ljeumunar, síðsta regla í 8. ørindi, men hetta
er undantak. Svabo skrivar næstan altíð u í t. d. kongurin og son>
urin. Heldur ikki er tað beint, tá Rasmus Rask sigur, at sagnorðas
endingin í nútíð »alleroftest« er ur. Tvørturímóti, Svabo býtir rættiliga
gjølla endingarnar, so sum tær vóru býttar á fornmálinum, upprunaligt
°r verður so statt skrivað -ur. Undantøk eru, men tey eru merkiliga fá.
Nakað øðrvísi er við hinum so nevnda minna kvæðahandritinum. (Sí
um hetta SVFVH, bls. L.) Her er stavsetingin minni »normaliserað«,
og »umbýti« av t og u í herðingarveikum stavilsi er oftari at finna. 1
einum formbólki skrivar Svabo næstan altíð u fyri i, eisini í størra
kvæðahandritinum, og tað er í fyrisetingunum iVur, ettur og undur.
*) SVFVH, bls. IIIL.
5) JAKOB JAKOBSEN í F. A. I, bls. LXI, 440 og 441; MARIUS
HÆGSTAD í Færøymaal, t. d. bls. 78 og 81-82; PIERRE NAERT í
Fór en finare fonetisk transkription av fáróiskan, bls. 26; JØRGEN
RISCHEL í Føroysk-donsk orðabók, 2. útg., 1961, bls. XIX.
6) Fór en finare osfr., bls. 26.
7) Sí JAKOB JAKOBSEN, Greinir og ritgerðir, bls. 23 og frameftir.
8) 1 einum av teim samrøðum, ið eg sjálvur hevði, segði ein fugb
firðingur »gentur« og »gøíur« í staðin fyri »gentir« og »gøtir«, sum
væntandi hevði verið. Tá eg so spurdi eftir fleirtali til bygd og ferð,
segði hann »bygdur« og »ferður«. Framburðurin av hesum báðum seinnu
orðunum var sjálvsagt vitleysur, og tí var tað skilligt, at frásøgumað*
urin hevði tilgjørdan framburð, shyperkorrekt uttal«. Náttúrulígi fram»
burður hansara mundi vera =ir í fleirtali bæði í genta og bygd.
9) Hvussu bygdamálini einfalda mállærulagið við at gera endingarnar
eins, hevui W. B. LOCKWOOD nomið við í Notes on the Faroese
Language To=day, bls. 90—91, og víst er eisini á tað fleiristaðni í An
Introduction to Modern Faroese.
10) Ongar upplýsingar eru úr Leynum, úr Haldórsvík og úr Tjørnuvík.
*•) í flestum nevndum bygdum á Streymoynni og í Eysturoynni