Helgarpósturinn - 08.02.1980, Blaðsíða 10

Föstudagur 8. febrúar 1980
.__he/garpásturinrL.
sson Myndir: Friðþjófur
lngibjörg: Kassar og box i þúsundatali.
Sigrún: Stjörnur og strik og tölustafurinn tveir.
Steinunn: „Góðan blævæng”
j 'fteyðt
: 1 'sh o
Helgi: Kerningar og þr ihyrningar .
Hvaö gerirðu ef þú ert að tala I
simann, situr við borð og ert með
blað og penna fyrir framan þig?
Læturðu pennann eiga sig? Senni-
lega ekki. Að öllum lfkindum tek-
urðu hann upp, ýtir kannski inn
takkanum nokkrum sinnum og
ferð svo aö krota.
Þú gætir til dæmis skrifað nafn
viðmælandans nokkrum sinnum,
simanúmerið hans kannski, eða
þitteigið nafn. Sumireru alltaf að
skrifa nafnið sitt. Þú gætir gert
strik undir nafnið eða simanúm-
erið, annað strik yfir, eöa sett
alltsaman inn I box. Svo kannski
fylliröuútþá stafisem hafabelgi,
og gerir litinn hring i leiðinni. Ef
vel liggur á þér gætirðu látið þér
detta I hug að gera þennan litla
hring að öðru auganu i andliti. Þá
bætirðu við öðrum hring og svo
nefi og munni og svo framvegis.
Kannski gerirðu svo kassa utan
um manninn. Jafnvel þykkan
og mikinn kassa sem þarf að
krassa vel I. Aður en þú veist af
ertu búinn að krassa heilt blaö
fullt af allskonar vitleysu, og það
að öllum likindum án þess að þú
hafir húgmynd um þaö. Þegar
simtalinu er lokið er allt eins víst
að þú krumpir blaðiö saman og
hendir þvi og gleymir samstund-
is.
Hjá sumum er þetta vandamál,
þðtt flestir krassi i hófi og hafi
góða stjórn á pennanum. Einn
sóknarprest heyrðum viö um sem
var svo magnaöur krassari.aö
jafnvel útfylltar ávisanir voru i
hættu ef hann komst yfir þær.
Strætisvagnasæti, og bökin á
þeim sérstaklega, eru heillandi
fyrir suma. Þó ekki sóknarprest-
inn svo við vitum til.
Astæður fyrir þessu krassi i
fólki eru eflaust margvislegar.
Þetta er svipaö athæfi og aö taka
einhvern hlut upp af borðinu t.d.
kveikjarann þinn, og velta honum
milli handanna i tima og ótima.
Krassiö er bara hættuminna.
,,Nei, þetta þarf alls ekki aö
vera merki taugaveiklunar”,
sagW Ingólfur Guðjónsson, sál -
fræöingur, þegar hann var spurð-
ur um ástæður fyrir þessu.
„Miklu fremur má segja að i
þessu brjótist fram einhver yfir-
borðsspenna sem býr i flestu
fólki. Ég hugsa t.d. aö þetta sé
allgengt meðan fólkið er að biöa
eftir einhverjum i simanum”.
Lárus^ Helgason yfirlæknir á
Kleppsspitalanum tók nokkuð i
sama streng, og taldi vafasamt
að hægt væri að sálgreina fólk eft-
ir svona krassi. Þó væri þaö að
sjálfsögðu einstaklingsbundið.
Hann kvað teikningu þekkta að-
ferð við geðlækningar, en þar
væri um aðra hluti aö ræða, —
fyrstogfremsthópvinnu. Aðauki
mætti þó notast viö málverk og
myndir til að komast aö ýmsum
hlutum, og tók sem dæmi að mað-
ur sem málaði sólarlag mikiö,
eða að sólin væri lágt á lofti i
myndum hans, — sá maöur væri
upp á sitt besta á kvöldin, en
þunglyndur á morgnana. Lárus
tók fram aö allt væri þetta per-
sónubundið og erfitt að vera með
alhæfingar.
Talsvert hefur veriö gefið út
af bókum um þessi mál, og þar
meöal annars komið inná krassið.
Margir visindamenn hafa sett
fram aöskiljanlegustu kenningar
um þaö, meðal annars hafa
frakkar bentá aöúrkrotinu megi
lesahinar og þessar kynferðisleg-
ar frústrasjónir. Bogalinur og
mjúkar linur eru þar tákn kven-
leikans, en haröar, hvassar lfnur
tákn karlmennskunnar. Lárus
yfirlæknir ráðleggurftílki aö taka
þessar kenningar allar með dá-
litlum fyrirvara.
Helgarpósturinn gerði sér ferð
um daginn og fékk að lita á krass
hjá fólki. Ekki hafðist mikið uppúr
krafsinu (he, he) vegna þess hve
fólk er gjarnt á að henda þessu
jafnóðum. En óhætt er að segja að
mjög margir krassa og sumir
meira en litið, eins og til dæmis
Ingibjörg Kaldal, ljósmyndari.
Hún leggur um fermetra af
kartonpappir undir simann hjá
sér og hann endist uppi nokkra
mánuði. Ingibjörg á oröið ágætt
safn krass(s?) eftir sig, og gæti
skammlaust haldiö sýningu. Hún
hefur mjög hreinan og sterkan
stíl, sem lltið hefur breystáþvi
timabili sem heimildirnar ná yfir.
Einstaka nöfn og simanúmer
stinga I stúf við fingert heildar-
munstrið sem flokkast undir
dekóratifan realisma i anda
frönsku viðsæisstefnunnar. Eða
þannig sko. Ingibjörgsegir langt i
frá aö hún ætli aö halda uppá
krassið, hún hafi bara ekki komið
i verk að fleygja því.
Steinunn Sigurðardóttir, frétta-
maður á útvarpinu, er annar
krassari, og reyndar grunar okk-
ur að blaða- og fréttamenn séu
margir miklir krassarar. Stein-
unn segist ekki hafa neinn stil i
sinupári, þetta séu bara strik og
linur út i loftið. „Ég skrifa hins-
vegar mjög oft orðin „góðan blæ-
væng” þegar ég er aö biða eftir
fólki I simann”, sagði hún. „Ég
veit ekki hvort þaö táknar eitt-
hvaö. Þetta er ekki ósvipað „góö-
an daginn”, sem er yfirleitt það
fyrsta sem maöur segir I sim-
ann.”
Kollegi Steinunnar, Sigrún
Stefánsdóttir á sjónvarpinu
krassar sömuleiðis. „Ætli þetta
sé ekki dæmigert krass tauga-
veiklaös blaðamanns”, sagði hún
þegar hún sýndi okkur tvo frétta-
lista útkrotaða. Sigrún krassar
óreglulega, bæöi bogallnur og
kassa, og það eina sem hún man
eftir, að komi oft fyrir hjá sér eru
stjörnur. Ein slik var einmitt á
öörum fréttalistanum.
Helgi Danlelsson, rannsóknar-
lögreglumaðurhefuraftur á móti
ákveðinn stll, sem einkennist af
beinum línum, er mynda fern-
inga og þríhyrninga eftir kúnstar-
innar reglum. „Þetta kemur
aðallega þegarégerað tala I slm-
ann”, sagöi Helgi. „Svo geri ég
þetta stundum ef ég er á fundum,
og þarf aö hlusta á ræöur og þess
háttar. Þá kemur oft fyrir að
maður er með blað og penna við
hendina, og byrjar aö krassa,”
sagði Helgi.
Jóhannes Bergsvéinsson,
læknir á Kleppsspitala er gefinn
fyrir aö pára á blað þegar hann
talar isima.eða situr á fundum.
,,Ég hef aldrei spekúlerað af al-
vöru I þvi af hverju ég geri
þetta”, sagðihann. „Ætli þetta sé
ekki merki um einhverja innri
spennu. Ég tók einu sinni eftir
þvi, þegar mjög mikið var aö
gera hjá mér, og ég var undir
talsverðri pressu, aö á þessum
miöum minum voru rissmyndir
sem llktust landslaginu þar sem
ég var strákur I sveit. Ég hefði
ekki tekið eftir þessu ef ein
starfsstúlkan heföi ekki tekið
nokkra miða saman og lagt jsá á
borðiðfyrir framanmig. Þarna i
sveitinni haföi mér liöiö mjögvel,
og ég tók þetta sem merki þess
að ég ætti aö taka mér frl”, sagði
Jóhannes. „Oftast eru þetta
einskonar náttúrumótif I mis-
munandi reallskum stil”.
Hins ber svo að gæta að þegar
ekkert er eftir af bia bla bla.