Helgarpósturinn - 08.02.1980, Blaðsíða 22
22
AAenntskælingar hafa löngum veriö næmir á stefnur og strauma í
menningarmálum. I næsta mánuði verður væntanlega sýnd í Regn-
boganum kvikmynd sem hópur nemenda AAenntaskólans við Hamra-
hlíð hefur gert. AAyndin, sem kallast Himnahurðin breið, er söngva-
__________Föstudagur 8. febrúar 198Q.f,p/rpirr>rW) irim
mynd og er sýningartíminn um 50 mínútur. Helgarpóstinum var f yrir
skömmu boðið að skoða „klippikópíu" myndarinnar, og átti við það
tækifæri viðtal við nokkra aðstandendur hennar. Og spurði fyrst um
hvenær hugmyndin að henni fæddist:
Persónur og leikendur: Enginn: Ari Harðarson. Stúlka: Ingibjörg Ingadóttir. Lögga: Bogi Þór Siguroddsson. Bóndi: Einar Jón Briem.
Prestur: Valdimar Orn Flygering. Húsmóðir: Erna Ingvarsdóttir. Einhver: Kjartan Ölafsson. Hljómsveit: Eggert Pálsson, Egill
Jóhannsson, Guðni Fransson, Haukur Tómasson, Kjartan Ölafsson. Texti og músik: Ari Harðarson, Kjartan Ólafsson. Kvikmyndahandrit:
Ari Harðarson, Kristberg Óskarsson. Kvikmyndun og klipping: Guðmundur Bjartmarsson. Hljóðupptaka: Kjartan Ólafsson. Leikstjórn:
Kristberg óskarsson.
Aðs tand-
endur
Himnahurð-
arinnar
ræða við
Helgarpóst-
inn. Aðrar
myndir
voru teknar
við gerð
myndarinn-
ar.
legt meöan á kvikmynduninni
stóð?
Kjartan: „Jú t.d. þegar við vor-
um að filma auglýsingu um Joke-
drykkinn vinsæla fyrir utan Vöru-
markaðinn, þá stóðum við i hálf-
geröu strlði við fólk sem átti
þarna leið hjá, sem hélt aö viö
stæðum i alvöru vörukynningu,
og reyndi að næla sér i sýnishorn.
Meöal annars þurftum við að
hlaupa á eftir konu nokkurri inni
bflinn hennar I pann mund sem
hún var aö renna úr hlaöi, yfir sig
sæl að hafa fengiö „nýjasta” gos-
drykkinn ókeypis.”
Ari: „Svo þegar sjálfsmoröiö
var tekiö I Austurstræti á föstu-
dagseftirmiödegi varö heilmikið
uppistand. Vinnan lagðist niður á
skrifstofu Útsýnar og fleiri stöð-
um þar I kring. Þú getur rétt
Imyndað þér hvort fólki hafi ekki
brugðiö við, svona rétt I annrik-
inu, að sjá mann skera sig á háls
og blóð spýtast útum allt. Tala nú
ekki um þegar skuggalegar
manneskjur birtast svo stuttu sið-
ar meö likkistu undir sjálfsmorð-
ingjann.”
Valdimar örn: „Já, það fóru
margir á Klepp þann dag.”
Kristberg: „Skemmtilegast
þótti okkur þó að fá að snæða
pulsur án endurgjalds i vagninum
I Austurstræti. Þaö var hápunkt-
urinn á þessu öllu saman.”
Rétt að byrja
„ÞÁ MUNU ORD SANNLEIKANS
HUÓMA SEM ÖFUGMÆLI..."
- spjallað við kvikmyndagerðarmenn i M.H.
Fæddist i Sjallanum
Ari: „Þaö var haustið ’78, aö
við fórum nokkrir krakkar úr
M.H. til Akureyrar aö skemmta
I menntaskólanum þar. A eftir
var auövitaö fariö I Sjallann á
ball, og þar undir borðum fórum
við Kjartan fyrst aö velta þvi
fyrir okkur að gera söngleik. Viö
sömdum hann svo aö mestu leyti
á meðan jólaprófin stóðu yfir.
Sföan var hann settur upp i
skólanum f mars. En vegna þess
að víð gátum ekki haft sýning-
arnar margar — vorprófin á
næsta leyti og nokkur okkar aö út-
skrifast, þannig að ekki var hægt
að taka þráðinn upp aftur næsta
haust — kom upp sú hugmynd að
kvikmynda verkið, — svona til að
tryggja lif þess. Hljóöið var tekiö
upp strax þáum voriö i „M.H.
Studios” en við byrjuöum að
filma I október siðastliönum.”
Kristberg: „Já, og tókum fyrst
upp lokaatriði enda fylgjandi
þeirri kenningu aö i upphafi skuli
endirinn skoöaður. Siðan höfum
við veriö að kvikmynda allt fram
til þessa dags.”
— Nú er þetta músíkmynd, —
hverskonar músik?
Kjartan: „Ég veit nú ekki
hvernig ætti að skilgreina hana
nákvæmlega. Það veröa aðrir aö
gera. En þetta er poppópera eöa
— söngleikur.”
— Það tiökast mikið aö tónlist
svona mynda sé gefin út á hljóm-
plötu, — hafið þiö eitthvað hugsaö
úti það?
Kjartan: „Já, viö eigum músik-
ina til á segulbandsspólum, þann-
ig að ef einhver útgefandi veit
ekki hvaö hann á að gera við
aurana sina, þá erum við alveg til
umræöu um hljómplötuútgáfu.
En við höfum ekkert sérstaklega
hugsaö úti það mál.”
20 milljónir
— Hvernig er svona mynd búin
til?
Kristberg: „Þessi mynd er tek-
in á 15 mm litfilmu. Tæknilega
séð er hún unnin þannig að fyrst
er músikin tekin upp. Hún er svo
spiluð meðan kvikmyndaö er —
segulband og myndavélin tengd
saman — og leikararnir syngja
eftir þvl. Þetta kallast „play-
back”. Nú^ þaö er ansi
mismunandi hve lengi tekur að
filma atriðin, sum þarf að taka
oft, en önnur ganga fljótt fyrir
sig. Slöan þegar búið er að filma
þau öll, eru bestu „skotin” valin
úr, klippt saman lýsing sam-
ræmd, hljóöið sömuleiöis, — og þá
er myndin til. Svona gengur þetta
fyrir sig I stórum dráttum.”
— Kostnaöurinn við gerð
myndarinnar hlýtur að hafa veriö
talsveröur. Hver stendur undir
hónum?
Kjartan: „Við fengum hálfa
milljón I styrk frá skólanum en
við þrlr sem aöallega stöndum aö
þessu, þe. ég, Ari og Kristberg,
höfum einnig lagt mikið fé úr eigin
vasa, og svo hafa náttúrlega verið
slegnir nokkrir víxlar einsog al-
mennt tlðkast viö kvikmynda-
gerð.”
Bogi Þór: ,Við leikararnir höf-
um auövitað ekkert fengiö borg-
að enda er það i sjálfu sér ekki
aðalmálið. Við vorum fyrst og
fremst að þessu ánægjunnar
vegna. En ef myndin hlýtur góðar
viðtökur og aðsókn þá fáum viö
kannski einhverja aura.”
Kristberg: „Það hefur verið
reiknað út, að ef allt væri tekið
saman, efniskostnaöur og öll
vinna sem lögö hefur verið I gerð
myndarinnar, bæði leikara og
annarra þá væri heildarkostnaö-
urinn umþb. 20 milljónir. En út-
lagöur kostnaöur er ca. 4 milljón-
ir þannig, að hann er nú ekkert
svo voðalegur.”
Barátta góðs og ills
— Um hvað fjallar svo myndin?
Kjartan: „Þaö er þetta útjask-
aða stef um baráttuna milli hins
góöa og hins illa. Slöan er fléttaö
innl hana kynningum á hinum
ýmsu starfsgreinum ss sildarsölt-
un, almennum búmannsverkum
og heimilisstörfum. Einnig er
talsvert um auglýsingar I þessari
mynd einkum á Joke-vörum
ýmislegum, Eimskipafélaginu og
Trabantbifreiðum. ’ ’
Einar Jón: „Jújú, guli trabbinn
minn er nú sem óöast aö tryggja
sér viröulegan sess I kvikmynda-
sögunni og hefur nú þegar komiö
framl nokkrum myndum, — t.d. I
fyrsta þætti Út I óvissuna. Og til-
boðin streyma inn, enda er trabb-
inn minn einstakíega góöur leik-
ari, einkum I kyrrstöðu.”
Ingibjörg:,,! myndinni er verið
að skoða svolltið samskipti
mannanna um hvað þau snúast og
hver uppskera þeirra virðist
vera. Hún er ádeila á fals-
spámennina og hvernig fólk lætur
glepjast af fagurgala þeirra.”
Kristberg: „Annars viljum við
nú ekki tjá okkur of mikið um efni
myndarinnar, heldur veita vænt-
anlegum áhorfendum svigrúm til
að túlka þaö útfrá sinni eigin
reynslu.”
Ari: „En útgangspunktur
myndarinnar er þó þessi setning:
Þá munu orö sannleikans hljóma
sem öfugmæli, er enginn kemur
að ljúka upp augum yðar.”
— Er myndin gerö með ein-
hvern ákveðinn áhorfendahóp I
huga?
Kristberg: „Nei, hún er gerö
fyrir það fólk sem fer i bló yfir- ‘
leitt og hefur gaman af múslk.”
Ingibjörg: „Þetta er mynd
fyriralla, enda teljum viö að hún
taki fyrir hluti sem koma öllum
við.”
Sjálfsmorð ! Austur-
stræti
— Skeði ekki margt skemmti-
— Hafið þið hugsað ykkur að
halda áfram að búa til kvikmynd-
ir?
Kristberg: „Ja, viö erum nú
rétt að byrja og það er ekkert
ákveðiö enn um áframhald. En
hvað sjálfan mig varöar, þá ætla
ég að leggja þetta fyrir mig,
hvernig svosem allt fer.”
Ingibjörg: „Það má segja að
kvikmyndin sé að mestu leyti
verk þeirra Ara, Kjartans og
Kristbergs. En við öll þessi hópur
sem tók þátt I að gera þessa
mynd, höfum gert mikiö af þvl að
koma fram og skemmta, ýmist öll
saman eða nokkur. Til dæmis
vorum við Erna aö syngja á
Þorrablóti um daginn. Og ég
reikna meö þvl að við munum
halda áfram aö skemmta i fram-
tlöinni, bæði sjálfum okkur og
öörum.”
— Að lokum, uröu ekki margir
erfiðleikar á vegi ykkar viö gerö
myndarinnar, þar sem þið eruð
áhugafólk, en ekki atvinnumenn?
Kristberg: „Það sem setti oft-
ast strik I reikninginn var veðriö,
og það gerir nú engan greinar-
muná amatörum og prófessionöl-
um. Hinsvegar voru alltaf að
koma upp vandamál, sem ekki
haföi veriö gert ráö fyrir. Svo var
nú oft erfitt aö smala saman liö-
inu, sérstaklega þar sem mest
var filmaö á sunnudagsmorgn-
um, og þá komu sumir ekki I leit-
irnar, enda ekki furöa, þetta eru
hressirkrakkar. Einnig áttum viö
stundum I erfiöleikum
með fólk sem átti leið hjá
þar sem viö vorum að filmætd.
þegar var verið að taka atrioið I
heita pottinum við Laugardals-
laugina. En yfir höfuð hefur þetta
gengið vel, og við höfum mætt
skilningi og fengiö góða aðstoð frá
þeim sem viö höfum þurft að leita
til.”
Kjartan: „Eiginlega var þetta
alltof auövelt...”
texti: Páll Pálsson myndir: Friðþjófur ofl