Helgarpósturinn - 31.07.1981, Page 24
24
Fðstudagur 3i. júií 1981 hain^rpn^ti irinn
Hvað er að sjá
á Listasafni ísiands?
Hvað er að sjá á Listasafni ts-
lands um þessar mundir? Þess-
ari spurningu skaut upp I huga
minn og þvf rölti ég við á mótum
Hringbrautar og Suðurgötu.
Anddyrið áÞjöðminjasafninu er
með svipuðu sniði og fyrir
nokkrum árum. Nokkrir er-
laidir ferðamenn eru þar á stjái
og ég snaraði mér uppá aðra
hæð. Hvað hefur gerst hér uppi
á hægri hönd? Svartur skúlp-
Ekki get ég séð að þetta
spónaplötuklambur auki vegg-
plássið Gott og vel, á klambrið
er komiö fyrir smámyndum
eftir Scheving, undir gler og
negldar upp með rafmagns-
sndruklemmum. Hefði getað
verið nokkuð smekklegt ef gætt
hefði verið samræmis en þvi er
ekki fyrir aö fara. Ég skoðaði
myndirnar og ákveð að láta
þetta ekki á mig fá. Nei, ég trUi
þessu ekki. Er safnið svo fátækt
að það eigi ekki fyrir tusku til að
þurrka af glerinu?
Það er best að kikja inn i
fyrsta salinn. Það fyrsta sem ég
túr? Nei, hér hefur verið klastr-
að upp svörtum harmonikku-
vegg úr snjáðum spónaplötum.
Til hvers?
rek augun i, er svartur fleki sem
tjaslað hefur verið upp að
veggnum á vinstri hönd og á
hann hengd konumynd.
„Eitt er vist, aö litið þýðir fyrir þann sem vill kynna sér fslenska nú-
timalist að koma við I Listasafni islands”
Þarna bakvið hlýtur að vera
skemmd i' veggnum, en af
hverju að hafa bótina svarta?
Andspænis þessu hangir Lax-
ness og horfir á með stóiskri ró.
I næsta sal tekur svo við
furðuleg sjón, þvi tryöi ekki
nokkur maður að óséðu. Alls-
kyns kassar og falskir veggir Ur
trosnuöum spónaplötum en nú
er draslið málað hvitt. A vinstri
hönd er nokkuð sem ég hef
aldrei séð á ævinni. Mynd hengd
þversum i horn. Hvers á Jón
Stefánsson aö gjalda?
Einn og einn Utlendingur
þýtur fram Ur mér, þeir fara
nokkuö greitt yfir þarna sem
von er. Ég tek upp sama hraða
og fer inni' hliðarsali til vinstri.
Þar eru ennþá sömu verkin og
ég sá fyrir mörgum árum.
Allt i' einu er ég nærri dottinn.
Hverfjandinn erþetta? Gólflisti
og gólfdúksflyksa á miöju gólfi
og enn einn svartur veggur.
E inn salur eftir, barnahorn og
einn krakki að dunda við að
teikna. Afrakstur krakkanna á
veggjunum og myndirnar
hengdar hver ofani aðra, furðu-
legt.
Ég flýtti mér Ut. Það er ekki
ljUgandi uppá þessa stofnun. A
leiðinni niður verður mér hugs-
að til þess, hvar islensk mynd-
listfrá undanförnum 20 árum sé
niöurkomin.
;Eitt er vist, að litið þýðir
fyrir þann sem vill kynna sér is-
lenska nUtímalist aö koma við i
Listasafni Islands.
Glaumbæjarþáttur
Ég tók stefnuna niður i bæ og
við mér blasir það sem eitt.sinn
var frystihUs, þá skemmti-
staður og nU siðast brunarUst og
gengur undir nafninu Glaum-
bær. Allt i kringum þetta hUs
eru nU kranar og stórvirk vinnu-
tæki. Listasafn íslands fram-
tiðarinnar. Enn verður maður
undrandi, hvar á að koma fyrir
skUlptUr Utivið?
Þeir hjá stofnununni eru
kannski búnir aö ákveða að þaö
verði enginn skúlptúr gerður i
framtíöinni.
Listasafnið fékk fyrir nokkru
arf að upphæð 1000 milljónir
gamalla króna til styrktar is-
lenskri myndlistog einhver fékk
þá gáfulegu hugmynd, að i stað
þess að standa við lög safnsins
og kaupa verk listamanna tilað
geta sýnt þróun myndlistar i
landinu, þá var öllu saman hent
i brunarústina og við það upp-
hófst glaumur og gleði i fram-
kvæmdum.
Hinu velta menn svo fyrir sér
hvort að Glaumbær muni
standa undir nafni þegar hin
fyrirhugaða starfsemi sem þar
á að fara fram hefst.
Hin k/assiska sveifla
ÍGVi
JONES
ARS
u
■jr
Jl
M'
O
so
1 þessum pistli og þeim næstu
mun ég geta þess helsta sem á
boðstólum er af djassplötum
hérlendis og mun i fyrstu grein-
unum litast um f Fálkanum, en
þar er mest og best Urval af
djassskffum hérlendis.
Þvi miður er Htið sem ekkert
á boðstólum af hinum elsta
djassi og ekkert að fá af
klassiskum verkum meistara
Louis Armstrongs en eán nokkuð
glúrinn Chicagoskifa leynist
innanum alltsvingið og bopið og
avantgardiö. Það eru Lieder-
kranz sessjónar Eddie Condon
sem Commodore gaf Ut á sinum
tima. Það var á árunum
1939—40 aö Condon, Max
Kaminzky, Pee Wee Russell,
Fats Waller ofl. dixuöu Jelly
Roll, Georgia Grind og fleiri
dixistandarda af slikum krafti
að sjaldan hefur veriö betur
gert i þeirri grein. Þetta er
platan fyrir þá sem gaman hafa
af Tradkompaniinu en þvi
miður er oft erfitt að ná f góða
dixilandplötu, af ruslinu er nóg!
SvÍngUrvaliö I Fálkanum er
viöunandi og ætla ég áð tina
hér til þærskífur er mér finnast
fremstar.
Fats Waller var með eina
bestu litlu svlnghljómsveit allra
tima allt frammi andlátið. Hann
var pfanisti, söngvari og
húmoristi af guös náö, og enginn
hefur haft aðra eins vinstri-
hendi. RCA er nú að gefa Ut
heildarUtgáfu á RCA hljóðritun-
um hans og fást tvö fyrstu
bindin þegar (bæði tvöföld).
Það er túvalið fyrir þá sem vilja
kynna sér Waller að næla i það
fyrra (RCA AXM 2-5511). Þar er
hver perlan öðrum tærari:
Dcn’t Let It Bother you, Honey-
cukle Rœe og Mandy koma
blóðinu á hreyfingu og You’re
Not The Only Oyster in The
Stew seiðir hið ljUfa bros
frammá varirnar. Inngangur
Wallers að melódlunni leiöir
hugann aö Lady Maddona Bitl-
anna sem leit dagsins ljds
nokkrum áratugum seinna. 1 If
it Isn't Love sleppir Waller sér i
geggjuöum hUmor, en hann var
lika mikill pi'anisti og það vildi
stundum gleymast i upptökusöl-
um RCA-Victors. A tvöfalda
albUminu. Fats Waller piano
Solos (RCA AXM 2-5518) eru þó
flestar einleiksperlur hans
samankomnar. ácálmið engu
likt I Handful of Keys, Alligator
Crawl og Carolina Shouth. Svo
eru þarna Ain’t Misbehavin,
Ring Dem Bells og The Vipers
Drag, þar sem bergþursar
Griegs vafra um I marijUana-
þoku.
Svingtfminn var timabilhinna
stóru hljómsveita og ekkert
band var jafnvinsælt Benny
Goodman bandinu, þótt það
jafnaöist aldrei á við Ellington
og Basie böndin (en um þau
verður fjallað i' næsta pistli). I
Fálkanum fást tvö ansi
skemmtileg GoodmanalbUm.
Annað þeirra: A Legendary
Performer.ersafnþessbesta er
Goodman hefur nokkurntimann
gert með bigbandi: Don’t Be
That Way, One O’Clock Jump,
Sing, Sing, Sing og King Porter
Stcxnp svo það helsta sé nefnt
auk þess sem kvartettperla
einsog Avalon (Goodman,
Hampton, Wilson, Krupa) fær
að fljóta meö. Þetta var allt gert
á árunum fyrir heimstyrjöldina
siðari og það var þá sem hann
hélttónleikana frægu i Carnegie
Hall. Fjöruti'u árum seinna var
haldið uppá þann merkisatburö
og Goodmanbandið sveiflaði I
höllinni og Decca var á staönum
og tók allt tpp I fjögurra rása
steriói og þarna voru nokkrir
peyjanna sem komu með gamla
manninum tii íslands á Lista-
hátið: tenoristinn Buddy Tate,
trompetistinn Warren Vache og
trommarinn Ur MJQ, Conny
Kay og svo voru lika gestir:
vibrafónmeistarinn Lionel
Hampton og drottning djass-
pi'anósins Marry Lou Williams
sem er nýlátin og var minnst að
verðleikum I nýlegum djass-
þætti. JMA. Oll þessi herlegheit
má fá á tvöföldu albUmi DP
628451.
A svingti'manum komu til sög-
unnar nokkrir helstu meistara-
blásarar djassins og I Fálkan-
um má finna þrjár Urvalsplötur
með Lester y oung, Ben Webster
og Roy Eldridge. Þær eiga það
sameiginlegt að vera teknar
upp á seinni hluta ferils þeirra
og með yngri rýþmakynslóð.
Lester young in Washington
D.C. vol. 2. (Pablo Live 2308 225)
er nýUtgefinn þótt upptakan sé
frá klUbbkvöldi 1956. Þremur
árum siðar var Lester allur.
Rýþmaleikararnir eru ekki I
hópi stærri spámanna en allt er
þar vel gert. Lester var illa far-
inn andlega sem likamlega
þegar hér var komið sögu, en
snilligáfan hafði ekki yfirgefið
hann og þarna má finna ballöð-
una sem enginn lék betur:
These Foolish Things.
Autum Leaves með Ben
Webster (Freedom FR 11002) er
endurUtgáfa á BlackLion skif-
unni: Athmosphere for Lovers
And Thieves. HUn er hljöörituð i
kóngsins Kaupmannahöfn árið
1965, ári eftir aö Ben fluttist til
Evrópu. Kenny Drew, Niels-
Henning ogAleksRielleika með
honum á flestum verkanna, en á
þremur er hann með hljómsveit
Amvid Meyers og þar svifur
ellingtoniskur andi yfir vötnun-
um. A þessum árum lék ball-
aöan svo i höndum og blæstri
Bens aö vafasamt er að nokkru
sinni hafi verið betur gert á
þeim vettvangi.
Roy Eldridge er hið gjósandi
eldfjall djassins og Montreus-
skifan hans frá 1977 (Pablo 2308
203) er ein sU albesta sem hann
hefur sentfrá sér. Séu þeir ein-
hverjirsem elska sterka sveiflu
og heitan blástur og þekkja ekki
Roy, er þeim bent á að ráða
.bráðan bug á þvi og þarna i fé -
lagsskap Oscars Petersons,
Hennings og Bobby Durham er
gamli maðurinn óborganlegur.
Niels-Henning hefur stundum
minnst á þennan konsert við
undirritaðan og þaö undrar
engan sem á skffuna hlýðir.
Loks er ein plata sem gæti
verið nokkurskonar samnefn-
ari alls þess krafts og kyngi sem
einkenndi svingiö. Það er stór-
meistaraband þeirra Coleman
Hawkins Roy Eldridges Pete
Brewns og Jo Jones á Newport
1957. Með þeim voru tveir af
bopkynsldðinni, pianistinn Ray
Bryant og bassaleikarinn A1
McKibbon, en þeir léku einsog
innfæddi r.
Roy og Coleman eru helstu
meistarar expressjónismans i
djassiog hafa báðirgegnt miklu
sögulegu hlutverki: Colem an
Hawkins sem faðir djasssaxa-
fónsins og Roy Eldridge sem
tengiliðurinn milli Armstrongs
og Dizzy Gillespie. Pete Brown
hefur heldur farið fyrir ofan
garð og neðan hjá hinum al-
menna djasshlustara, en hann
var i hópi helstu altista milli-
striðsáranna og er þetta ein af
fáum hljóðritunum hans eftir
fimmti'u. Jo Jones er einn helsti
trommari svingsins og mestur
bigbandmeistari þeirra allra.
Það eru semsagt ekki neinir
smákallar hér á ferð og tónlistin
er lfka eftir þvi. Þeir byrja á
gamla McHugh slagaranum I
Can’t Belive That you’re In
Love With Me og fljótlega er allt
á suðupunkti. Það verður þó að
segjast að Brown stenst engan
samjöfnuð við Eldridge og
Hawkins. Tónn hans er dáli'tið
þunnur og blúsmettuð riffin
falla ekki alltaf að rýþmanum.
Afturámóti er mikill fengur i
ballöðunni sem hann leikur:
Day By Day og gaman að kynn-
ast stakkatóiskum stil hans og
bera saman viö hina tvo stóru
svi'ngaltista: Johnny Hodges og
Benny Carter. Eldridge les
Embraceable you snilldarlega
og Hawkins fraserar Moonglow
einsog honum er einum lagið.
Siðan ljdka þeirfélagar plötunni
meö Sweet Georgie Brown og
þar er nú glatt á hjalla og Jo
Jones fer á kostum i löngum
trommusólo þar sem allt það
helsta sem kom við sögu sving-
trommuleiksins er opinberað.
Kannski er þetta besta platan
fyrirþá sem eru dkunnir hinum
glóandi suðupott svingsins til að
nema snillina.
PS: 1. Það er von á einni
ágætustu milliellingtonbanda-
sklfu Johnny Hodges i Fálkann:
Duke’s in Bed. 2. í sömu verslun
er komin langþráð plata: Tin
Can Alley með Jack
DeJohnette’s Special Edition.
Þeir sem muna snilldarverk
hans Special Edition (ECM-1-
1152) munu verða fljótir aö næla
sér i þessa, enda er hún hinni
ekki sfðri. Nokkur mannaskipti
hafa átt sér stað I bandinu.
ChicoFreeman hefur tekið sæti
David Murrays og i' stað Arthur
Blyths er komin alto og barry-
tonistinn John Purcell. Geggj-
aður nútimadjass með sveiflu
og öllu. 3. Hinn eini sanni Miles
Davis er kominn aftur á kreik
einsog djassunnendur hafa frétt
og nú hefur CBS gefiö Ut nýja
breiðski'fu meö honum, þá
fyrstu sföan 1974. Steinar hf.
eiga von á skifunniog eitt er vist
að þaö verður sögulegt að berja
hana eyrum.