Helgarpósturinn - 26.11.1982, Side 19

Irjnn Föstudagur 26. nóvember 1982
19.
i eyðimörkinni
Nú er ár liðið síðan við
komum til Tucson, Arizona
og ekki óviðeigandi að halda
upp á afmælið með því að
fræða fólk örlítið um lífið í
eyðimörkinni.
Ef íbúar Tucson bölvuðu
ekki sömu ríkisstjórninni og
töluðu, í stórum dráttum,
sama mál og New Yorkbúar
teldi ég mig stadda í annarri
heimsálfu. Landslagið og
staðhættir eru svo ólíkir öllu
Arizonapóstur
frá Ingu Dóru Björnsdóttur
sem ég átti að venjast í henni
Ameríku. Hér blasa við
stórbrotin og hrikaleg fjöll
til allra átta, sem vaxin eru
risakaktusum upp um
miðjar hlíðar. Reisuleg
pálmatré standa vörð með-
fram vegum og sólsetrið,
sem aldrei sást til í New
York, er eldrautt og róman-
tískt. Eðlur, slöngur og alls
kyns furðuleg skorkvikindi,
sem aðeins sérfræðingar og
sérvitringar kunna að nefna,
lifa hér góðu lífi.
Hó gróðurinn og dýralífið
hafi fengið mig til að endur-
skoða afstöðu mína til þess
hvað telst til dýra og plantna
þá hafa árstíðirnar í eyði-
mörkinni ruglað mig algjör-
lega í ríminu. Áður en til
Tucson kom bjuggu árstíð-
irnar fjórar í ákveðnum
mánuðum og hver hafði sín
séreinkenni,-sinn karakter.
Veturinn var dimmur,
langur og kaldur. Honum
fylgdu snjókomur ffosthörk-
ur, hálka og fótbrot. Manni
leið eins og lauk, dúðaður í
hundrað lög á leið í eða úr
skóla. Vorið bauð upp á vor-
próf, lóusöng og kríugarg og
þegar best lét þann lúxus að
fara út á peysunni. Þegar til
sólar sást á sumrin var versl-
unum og skrifstofum lokað
vegna veðurs. Útlendingar,
sem leið áttu um bæinn litu
til vesturs og hlupu í skjól,
sannfærðir um að óveður
væri í nánd. Grunur þeirra
var nær undantekningalaust
staðfestur. Daginn eftir var
farið að rigna. Á haustin
fóru dagarnir að styttast,
laufin að falla, farfuglarnir
liéldu suður á bóginn og
skólinn byrjaði á ný.
r
1 New York voru veturnir
eilítið styttri og snjóléttari
en á íslandi, en tíu sinnum
kaldari og þrálátari. Vorin
lengri og litríkari, sumrin
heitari og rakari, en haustin
þau voru bara næstum eins.
I Tucson Arizona gegnir allt
öðru máli. Hér eiga árstíð-
irnar fátt annað sameigin-
legt með árstíðum annars
staðar en nöfnin.
Ef Tucsonsumarið á
eitthvað sameiginlegt með
íslenskri árstíð er það einna
helst, þó ótrúlegt megi virð-
ast, veturinn. Of mikill hiti
hefur nefnilega ekki ósvipuð
áhrif á mannlífið og kuldi.
Fólk fer ekki út fyrir hússins
dyr nema í ýtrustu neyð og í
stað þess að dúða sig fækkar
það spjörunum eins mikið
og velsæmið leyfir; setur
upp barðastóra kúrekahatta
(mikið þarfaþing) og sól-
gleraugu á stærð við undir-
skálar og skýst út í bíl.
Þess er vandlega gætt að
gluggar séu vel lokaðir og
hurðir standi sem minnst
opnar, ekki til að halda hit-
anum inni eins og á íslandi,
heldur úti. Og þegar rignir
er regninu fagnað með sama
ákafa og. sumarsólinni á ís-
landi. A sumrin eru fleiri
bækur lesnar, meira horft á
sjónvarp og talað í síma en á
öðrum árstímum og meira
sofið. Fólk hittist sjaldnar
og skemmtir sér minna.
Þegar hausta tekur og hit-
inn fer að lækka færist „vor-
stemmning“ yfir bæinn. Göt-
ur og torg fyllast af fólki sem
nýtur þess í ríkum mæli að fá
Ioksins tækifæri til að
klæðast fötum, síðbuxum,
langerma peysum, sokkum
og skóm. Það veit það eng-
inn að óreyndu hversu mikil
hátíð það er að ekki blasi við
manni slitnir sandalar og
kræklóttar tær í hvert skipti
sem manni verður á að líta
niður fyrir sig.
Hegar fer að sjást til „snjó-
fuglanna" (norðurbúar, sem
flýja hingað undan alvöru
vetri) úti á þjóðvegum Ar- '
izona getur maður verið viss
um að árstíð útivistar er
gengin í garð. Tími til
kominn að halda til fjalla
með nestið og nýju skóna,
skokka og hjóla. Drífa sig á
diskó, halda partí og rífast
yfir síðustu aðgerðum Reag-
ans og félaga.
Þegar vora tekur á alman-
akinu á ný fer að hausta í
sálarlífinu. Snjófuglarnir og
lánsamir Tucsonbúar hverfa
norður á bóginn. Hinir sem
eftir sitja tína illviljugir fram
Þessi mynd birtist í Tucsonblaðinu Arizona Daily Star
nú fyrir skemmstu og virðist gamli maðurinn á henni
vera Kanadabúi af íslenskum ættum. Myndatextinn er á
þessa leið: Ragnar Jónsson, 84 ára veiðimaður sem
stundað hefur gildruveiðar nyrst i Kanada í næstum 60
ár sneri nýlega aftur til Winnepeg, Kanada í fyrsta sinn
síðan 1923. Hann segir að hraðinn í borgarlífinu eigi
ekki við sig, - einangrað umhverfið á norðurslóðum sé
það sem hann kjósi helst.
sumarspjarirnar, koma loft-
kælingunni í lag (án hennar
væri lífið óbærilegt) og finna
örlitla huggun í því að nú
geti þeir bætt sér upp of
lítinn svefn og lesið ólesnar
bækur. - En Tucson-búar
bíða komu haustsins með
sömu óþreyju og börn bíða
jólanna.
/\rsdvöl í eyðimörkinni
hefur ekki eingöngu kennt
mér að vetur, sumar, vor og
haust eru aðeins hugtök,
sem hafa gjörólíkar merk-
ingar eftir því hvar maður er
•staddur í jarðarkringlunni.
Hún hefur einnig komið mér
til að endurskoða afstöðu
mína til ótrúlegustu hluta.
Áður en hingað kom vöktu
tii dæmis fáar minningar
jáfn óþægilega tilfinningu
með mér og sú að standa
skjálfandi á stoppistöð með
blauta fætur og frostbitna
fingur meðan strætisvagninn
var rninnst hálftíma á eftir
áætlun vegna snjóþyngsla og
lélegs skyggnis. - Þegar dag-
arnir gerðust hvað heitastir í
sumar fór um mig sælutil-
finning við tilhugsunina um
að bíða eftir strætó, helst
lengi, í hörkugaddi og snjó.
Lausn á síðustu krossgátu
5 V s P fí s w
T n 5 K fí 5 K ö r u 5 r fl p P fí
fí L fí O 1? r 'o N fl Ö fl R £ R R
‘R F fí N 6 fí R r n L E N r u R 5 N fí R
H fí F n L V fí N P 7 L U G P L / N N
6 '6 L r u m F "0 r fí tíl t N N r 'O r U 6 T
/ L L R T o 6 fí R R fl .5 fí 0 3 fí r N n R
V E i< u R /? fí u K 6 Ö R 7 L U P R ú
6 fí J? Ð y í? K J U m fí N N 5 / N 5 1 N
'P S r E ' 1 V U R 1? fí m H fl K fl /Y fí fí
■ Vf s / Z) u m Æ. R u m £ I V fí fl P fl V
mu fí G R u G L 'o R fí R fí V S r /í T> U
5 rXÆ L fí /V R P u 5 fí R H R / P fl N fl R
K R 0 5 S Gr A- T A N
f // 1_/ DKL'i iD ‘OSWHIK KONfl y HE/BuR vEllur -L '—' KRISTUj) REIflfl Fuáu m'fiLm L/DUófí Lyr/ L> '£r_ SÓuN /N
SNRRP NflR Sflrnsr HESTUR-
5V//< EFL/R Snj'o Ifl/rU SvflNSlR f SK.ST.
SÓ6N BÓK
|/t f % BRjoST SKÓ6TIR E>ý/R
LFSTUR p'/pfíRt!
r <E'óE> BfíET/ K/sn hj'órTur
V 1 ** ( BE/r/i FLfíH/i 75 BjoR KflUN BN TÝNL>/ S/n'fl TunNU
GflLDR PP KáT l£‘Sé/ Hí-jbÐ F/&R/ VoNT H/-OT' HN'/Tfl
fl - FLIK fuc,L- Serhl■ 2E/IVS VE/Ð/R ■ 2E//VS ÉK/</ Lfím/Ð
'OFKPim f/tRNfíR Bi>K „ ■flsrflR <5ut>
t RElKfí fíNV/ „ RflFflP * ’ÖSLflV/
N/tPA SL/á 5 TRIT t
Pú)<l KYKT/L k/fílf UN ‘OVISSU Lofr- Tfl6 Sfte/Nui - E/N P!?F6 /N
fíHóAN HRE/N Sfl
c, RoN/ 'flrt
LE./K .Svy V Vftn1
flF- HfíflKl Sfl moTfl/R UÍRÐi
L LIT5- H LUTI m’flLm UNG V/VH
EKK/ MED END.
TfíÉIHfl RÉKM S’iGfí Rettu LENáJ BN
GflNGfí 1 öfuq flN sk/nN iziFD STÆS! L H