Helgarpósturinn - 26.06.1986, Blaðsíða 6

HAFSKIPSMÁLIÐ: Forráöamennirnir létu peninga renna...
AF LEYNIREIKNINGI
HAFSKIPSMANNA TIL
SJÁLFSTÆÐISFLOKKS
Veltan á leynireikningunum á bilinu Jj i ^
60—80 milljónir á núviröi.
Greiddi Hafskip ferð til Nizza 1983,
þegar Albert komst ekki og frúin fór í
stadinn?
Tvíborganir á feröum og gjaldeyri
undir sérstakri smásjá RLR.
Við rannsókn Hafskipsmálsins og
allra hliöarmála þess hefur komið á
daginn að Sjálfslœðisflokkurinn
fékk mjög vœnan styrk frá Hafskip.
Það vœri í sjálfu sér ekki i frásögur
fœrandi, ef ekki lœgi fyrir, að pen-
ingarnir komu af einum af leyni-
reikningum forsvarsmanna fyrir-
tœkisins.
Hjá Rannsóknarlögreglu ríkisins
hefur þetta mál verið kannað og
þeir Páll Bragi Kristjónsson, Ragnar
Kjartansson og Björgólfur Guð-
mundsson spurðir sérstaklega um
þetta atriði.
í málskjölum liggur fyrir ávísun,
sem Kjartan Gunnarsson, fram-
kvæmdstjóri Sjálfstæðisflokksins,
framseldi.
Þessa ávísun skrifaði einn þre-
menninganna út af hefti leynireikn-
ings í nafni Hafskips og viðkomandi
forráðamanns Hafskips.
Ekkert bendir til þess að fram-
kvæmdastjóri Sjálfstæðisflokksins
hafi gert sér grein fyrir því að pen-
ingarnir kæmu af leynireikningi og
þaðan af síður að þeir kynnu að
vera illa fengnir.
En þessi peningagreiðsla er enn
eitt dæmið um fjárstreymi frá þeim
Hafskipsmönnum til stjórnmála-
manna og/eða stjórnmálasamtaka.
Raunar er Helgarpóstinum kunnugt
um að forráðamenn Hafskips hafi
alla tíð verið mjög örlátir á alls kyns
styrktarfé.
Samkvæmt bókhaldi fyrirtækis-
ins koma hins vegar ekki fram nema
sumar af þessum greiðslum. Hinar
eru faldar með notkun leynireikn-
inganna. Og það er einmitt í þeim
punkti sem menn staldra við og
spyrja hvers vegna t.d. fjárstyrkur til
Sjálfstæðisflokksins var falinn með
greiðslu út af leynireikningi og
þannig haldið fyrir utan eðlilegt
bókhald fyrirtækisins.
Sögu leynireikninganna má rekja
allt aftur til ársins 1979. Þá var ,,að-
eins“ einn slíkur í gangi og mun
Ragnar Kjartansson hafa haft um-
sjón með honum.
Síðan gerist það árið 1983, að
tveir nýir leynireikningar eru stofn-
aðir. Annan notaði Björgólfur Guð-
mundsson en hinn Páll Bragi Krist-
jónsson.
í fyrstu munu fjárhæðir á reikn-
ingnum ekki hafa verið tiltakanlega
háar. Þetta breyttist hins vegar eftir
því sem á leið, og ekki sízt eftir að
leynireikningshafarnir voru orðnir
þrír. Síðan dró allnokkuð úr ,,um-
svifunum" á árinu 1985, á sama
tíma og halla tók undan fæti hjá fyr-
irtækinu. Að auki hvarf Páll Bragi
Kristjónsson til starfa hjá Skrifstofu-
vélum um vorið það ár.
Annars segja heimildir Helgar-
póstsins að Páll Bragi hafi gefið tals-
vert út af tékkum og það var t.d.
hann sem skrifaði 120 þúsund króna
ávísunina, sem að lokum endaði að
stærstum hluta hjá Guðmundi J.
Guðmundssyni. Fylgiskjöl um
greiðsluna fundust hins vegar
heima hjá Björgólfi ásamt upplýs-
ingum um fleiri leynireiknings-
greiðslur.
,,Eg er búinn að rœða við ýmsa
menn til að kynna mér stöðu þessa
máls og meðal annars lesið Helgar-
póstinn og kannski haft meira úr
honum en öðrum," sagði Steingrím-
ur Hermannsson forsœtisráðherra
er Helgarpósturinn spurði hann um
afskipti hans afrannsókn Hafskips-
málsins.
„Ég tel að ég væri að bregðast
skyldu minni ef ég reyndi ekki að
gera mér grein fyrir hve alvarlegt
Ef eingöngu er horft á þá fjár-
muni sem fóru í gegnum leyni-
reikningana og rannsóknaraðiljar
telja illa fengna út úr fyrirtækinu,
þykir varlega áætlað, að um sé að
ræða a.m.k. í kringum 70 milljónir
króna á núvirði, og er þá ekki reikn-
að með vöxtum eða verðbótum.
Aðalumsvifin hefjast 1981—^82 og
dragast saman 1985, þannig að á
fjögurra ára tímabili má gera ráð
fyrir 30—50 milljóna króna veltu á
leynireikningunum þremur.
I fjölmiðlum hefur verið vikið að
greiðslum, sem í allt nema 2—3 mill-
jónum króna, þannig að enn er
margt á huldu um afdrif fjárins. Hins
vegar hefur Helgarpósturinn það
eftir áreiðanlegum heimildum að
stór hluti hafi runnið til einstakling-
anna sjálfra, þ.e. að um sé að tefla
„laun“ sem þeir skömmtuðu sér
sjálfir eftir þörfum.
Ekki þarf annað en að líta á um-
svif sumra þessara manna til þess að
átta sig á því að mánaðarlaunin hjá
fyrirtækinu, þótt góð væru, dygðu
ekki fyrir munaðinum.
í Helgarpóstinum höfum við sagt
frá ávísun, sem nálgast 300 þúsund
krónur og talin var hafa verið
greiðsla í líkingu við „sjúkrastyrk"
Guðmundar J. Guðmundssonar en
engin vissa er fyrir hvert fór.
Við yfirheyrslur hefur Björgólfur
Guðmundsson skýrt tilkomu þessa
tékka með þeim hætti, að um hafi
verið að ræða afgreiðslu til hans
sjálfs, e.t.v. hluti af launauppbótinni
sem hann hefur gert kröfu um i
þrotabú Hafskips? Greiðslur af
málið er. Þessu máli tengist einn
af ríkisbönkunum með hundruð
milljóna í fjárhagstjón og einnig er
því haldið fram að einn ráðherrann
í ríkisstjórninni tengist þessu máli.
Þannig að ég hef reynt að fylgjast
með þessu máli með því að ræða við
ýmsa menn og meðal annars átt
einn fund með Hallvarði Einvarðs-
syni. En ég ræði ekki um þær við-
ræður og get sagt að ég fylgist ekki
með rannsókn málsins frá degi til
dags. Hún er í höndum rannsóknar-
þessu tæi til Björgólfs skipta tugum.
Bæði Ragnar og Páll Bragi fengu
greiðslur út af þessum leynireikn-
ingum undir sama yfirskyni. Skylt
er að geta þess, að sumar þessara
greiðslna voru taldar fram til skatts.
Eins og Þjóðviljinn skýrði frá virð-
ist svo sem Albert Guðmundsson
hafi fengið ferð tii Nizza í Frakklandi
tvígreidda, annars vegar frá ríki og
hins vegar frá Hafskipi sem afmælis-
gjöf. Hjá RLR er unnið að rannsókn
atriða sem þessara og nær könnun-
in yfir mun fleiri ferðir en eina, og
jafnframt tekur hún til ferða fjöl-
margra annarra manna, sem eru
tengdir fyrirtækinu á einn hátt eða
annan. Leikur grunur á, að oftlega
hafi verið um tvíborganir að ræða
og benti Helgarpósturinn raunar á
þetta atriði löngu áður en lögreglu-
rannsókn hófst. HP hefur heimildir
fyrir því að forráðamenn fyrirtækis-
ins og fleiri hafi tekið drjúgan ferða-
gjaldeyri fyrir hverja utanferð, en
Þorsteinn Pálsson:
„Ekki sagt frá
peningagjöfum“
Þegar Helgarpósturinn leitaði
álits Þorsteins Pálssonar á framlög-
um af leynireikningum Hafskips,
hafði hann eftirfarandi um málið að
segja: „Það hefur verið viðtekin
venja, svo lengi sem ég man, að for-
manni Sjálfstæðisflokksins er ekki
tjáð hvaða aðilar leggja fram fé til
flokksins. Það er ljóst að fyrir kosn-
ingar er peningum safnað, en það er
alfarið mál framkvæmdastjórans.
lögreglumanna. Það er ákaflega
nauðsynlegt og sjálfsagt að fram-
kvæmdavaldið hafi þar engin áhrif
á og það hef ég ekki haft. Og ég hef
ekki á nokkurn máta spurt Hallvarð
að því hvernig liann ætli að haga
rannsókninni, heldur hver væru
hugsanleg ákæruatriði. Um annað
veit ég ekkert meira, og Helgarpóst-
urinn veit sjálfsagt meira um það en
ég-“
— En hyggst þú láta Sjálfstœðis-
leftir Halldór HalldórssonBBBi
þær gátu orðið allmargar á hverju
ári og upphæð ferðagjaldeyrisins
hlaupið á 3.500—5.000 dollurum í
hvert sinn eða 140—200 þúsund
krónum íslenzkum. Til viðbótar
verður að geta þess að forsvars-
mennirnir létu skrifstofur Hafskips
erlendis bera kostnaðinn af ferðun-
um.
Varðandi greiðslur til Alberts
Guðmundssonar vegna ferða til út-
landa mun sérstök athugun vera í
gangi vegna ferðagjaldeyris, sem
hann mun hafa fengið en Hafskip
greitt.
Þá hlýtur Helgarpósturinn að
vekja athygli á því að Nizzaferðin,
sem Albert kvað Hafskip hafa gefið
sér í afmælisgjöf, í viðtölum við
Helgarpóstinn og Þjóðviljann 12. júní
sl. var jafnframt greidd af rikinu.
Albert hefur gefið þá skýringu að
kona hans hafi framlengt dvöl sína í
Frakklandi og í það hafi afmælis-
gjöfin farið.
En þá hefur þess ekki verið getið
að vorið 1983, nánar til tekið í maí,
þegar hið árlega Albertsmót var
haldið í Nizza, komst Albert ekki
sjálfur vegna stjórnarmyndunarvið-
ræðna. I hans stað fór eiginkona
hans og segja heimildir HP að Haf-
skip hafi kostað þá ferð.
í rannsókninni á leynireikning-
unum verður rannsóknarlögreglan
að reiða sig að miklu leyti á fram-
burð þeirra manna, sem voru hand-
teknir, því fæstir tékkanna voru
framseldir af viðtakendum, heldur
munu greiðslur hafa verið í formi
peningaseðla, aðallega 500 krónu
menn alfarið um að meta það hvort
nauðsyn sé á afsögn Alberts?
„Um það vil ég í sjálfu sér ekkert
segja. Það hefur komið fram að ég
ræddi þetta mjög ítarlega við Albert
og ég hef rætt við Þorstein líka.
Frá því sem okkur fór á milli greini
ég ekki, en ég vona að enginn ráð-
herra í ríkisstjórninni verði sakfelld-
ur og ég vona að forsætisráðherra
þurfi ekki að grípa inní. En vitan-
lega gæti komið að því.“
-gse
Steingrímur Hermannsson forsætisráðherra um hugsanlega sakfellingu ráðherra í ríkisstjórninni:
„VITANLEGA GÆTI KOMIÐ AÐ ÞVÍ“
,,Hef lesið HP og kannski haft meira úr honum en öðrum,“ segir forsætisráðherra
6 HELGARPÖSTURINN