Morgunblaðið - 21.01.1971, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐÍÐ, FIMMTUDAGUR 21. JANÚAR 1971
»

99-1129
RAUÐARARSTIG 31
25555
BILALEIGA
HVERFISGÖTU 103
VW Sendiferðabifreið-VW 5 mamia-VW svefnvagn
VW 9manna-Landroveí 7manna
LÍTLfl
ríLnLEijflN
BergstaJastrætí 13
Sími U970
Hftir lokun 81748 eða 14970.
LOFTUR HF.
UÓSMYNDASTOFA
Ingólfsstrætl 6.
Pantið tima í síma 14772.
Seljum ríkistryggð skuldabréf.
Seljum fasteignatryggð skultla-
bréf.
Hjá okkur er miðstöð verðbréfa-
viðskiptanrta.
Fyrirgreiðslusi.ri’stofan
Fasteigna- og verðbréfasala
Austurstræti 14, sími 16223.
Þorleifur Guðmundsson,
heimasími 12469.
íAllli
Blástursofnar
Höfum fyrirtiggja'n<íi fjötoreytt
úrval af blést'ursofn'um fyrir
alls konar húsnæði, mjög vin-
sælír í bílskúra.
J/
• JOHAN
RÖNNING HF.
Skiphotti 15, Heykjavrk,
sími 25400.
£ Fóstureyðingar
Nokkrar mæður sem vilja
ekki láta nafns síns getið,
skrifa eftirfarandi bréf:
„Reykjavik, 15.1. 1971.
Kæri Velvakandi!
Hér með sendum við þér fá
einar línur, sem við biðjum þig
að taka til birtingar.
Sjónvarpsþátturinn „Skipt-
ar skoðanir um fóstureyðing
ar,“ hefur sjálfsagt vakið
marga til umhugsunar um þessi
mál og sennilega sýnist þar sitt
hverjum, sem eðlilegt er, þegar
um viðkvæm mál er að ræða.
Án þess að við viljum á
nokkurn hátt draga í efa ein-
lægni þessa ágæta fólks, sem
kom fram í þættinum, til að
gera þessUm málum góð skil,
langar okkur samt til þess að
minnast á fáein atriði.
Það má ekki taka því þann-
ig að við höfum neitt á móti
boðskap kristinnar trúar og
kvenréttinda við sem flest tæki
færi, ekki mun víst af veita.
En samt hefði fulltrúi lækna-
stéttarinnar í þessum þætti
mátt láta miklú meira
til sín taka þar sem
læknisfræðin er mjög veiga-
mikill þáttur í málum sem
þessum. Læknar hafa svo til
öll ráð um, hvernig til tekst
að framfylgja lögum um fóstur
eyðingar, og skipta þá harla
litlu máli skiptar skoðanir leik
manna um, hversu brýnt og
nauðsynlegt hvert tilfelli er
hverju sinni.
Þess vegna urðum við fyrir
vonbrigðum, hve læknirinn tal
aði lítið um þann vanda, sem
læknastéttinni hlýtur að vera á
höndum í þessum málum, þar
sem það eru læknar einir, sem
mega framkvæma fóstureyðing-
ar.
Það hefur fyrr verið talað
um það á opinberum vettvangi,
að lögin um fóstureyðingar á
íslandi væru mjög frjálsleg.
Það er einnig alltaf tekið
fram, að ef kona veikist
snemma á meðgöngutímanum af
sjúkdómi, sem hefur það í för
með sér, að miklar líkur eru á,
að bam viðkomandi konu fæð-
ist andlega eða líkamlega van-
heilt, þá séu engin vandkvæði
á að fá fóstureyðingu fram-
kvæmda, æski konan eftir þvi.
I því sambandi er yfirleitt tal-
að um rauða hunda, þeir eru
þekktastir, þó að vitanlega sé
um fleiri sjúkdóma að ræða.
Það var lauslega minnzt á
það í þessum sjónvarpsþætti,
að árið 1964 hefðu fæðzt nokk
uð mörg böm, ja eiginlega heil
mörg börn, með alvarlega
ágalla af völdum rauðra hunda.
En það kom ekki fram í þess-
um þætti nein frekari skýring
á tilveru þessara barna, sem
mörgum hefur víst þótt
harla undarlegt með tilliti til
okkar frjálslegu fóstureyðing-
arlaga. Mæðrum þessara barna
hefur oft verið legið á hálsi,
bæði í ræðu og riti, hvers
vegna þær hafi lagt þennan
bagga á þjóðfélagið. Mæðurn-
ar vildu gjarnan reka af sér
‘ slyðruorðið, og var látin fara
fram könnun á þessu, og mun
nú að minnsta kosti viðkomandi
heilbrigðisyfirvöldum vel kunn
ugt um alla málavexti.
Við getum nú ekki sagt, að
við höfum hrifizt af skoðunum
guðfræðinemans, einkum og sér
í lagi féll okkur illa hugmynd
hans um að fjarlægja vanheil
börn úr þessum heimi eftir fæð
ingu, í stað fóstureyðingar. 1
framhaldi af því viljum við
segja þetta við guðfræðinem-
ann, honum og öðrum til um-
hugsunar:
Sú kona, sem biður um fóst-
ureyðingu á löglegum grund-
velli, þ.e.a.s., sterkar líkur eru
fyrir því, að barn hennar fæð-
ist alvarlega vanheilt, hefur
tekið þessa erfiðu ákvörðun
eftir mikla íhugun, þar á með-
al á því, að hvorki hún né þjóð
félagið sé þess umkomið að
veita vanheilu bamí þá umönn
un, sem það þarfnast. Þessari
konu er siðan synjað um þessa
löglegu aðgerð, jafnvel á síð-
ustu stundu, þar sem alltaf
séu einhverjar líkur á að bam-
ið fæðist heilbrigt. Hún á ekki
annarra kosta völ en að bíða
milli vonar og ótta. Barnið fæð
ist. Það reynist alvarlega van-
heilt. Getur nokkrum manni
dottið 1 hug, að sú kona eða
yfirleitt nokkur móðir myndi
þá vilja láta deyða barnið sitt?
Nei og aftur nei, því að áreið-
anlegt er, að foreldrum þykir
ekki minna vænt um vanheilu
börnin en þau heilbrigðu.
Það kom fram í þættinum, að
það væri dýrmæt lífsreynsla að
eiga og ala upp vangefið bam.
Ekki rengjum við það. En er
ekki sennilegt að þeirri lífs-
reynslu geti fylgt sorgir og erf
iði umfram venjulegt bama
uppeldi, sem alltaf er vanda-
samt, án þess þó að foreldrar
þurfi endilega að glata geð-
heilsu sinni?
Við Islendingar eigum nú að
visu nokkrar ágætar stofnanir
fyrir vangefin og vanheil böm.
En samt er mjög líklegt, að i
fjölmörgum heimahúsum sé
glímt við hin ýmsu vandamál,
sem fylgja uppeldi slíkra
barna, sem dveljast alveg
heima, oft án allrar utanaðkom
andi aðstoðar. Til þess liggja
margar orsakir: 1 fyrsta lagi
munu vera langir biðlistar hjá
þeim stofnunum, sem vista van
gefin börn. 1 öðru lagi vantar
ýmsa sérkennsluaðstöðu fyrir
fjöldann allan af afbrigðileg-
um börnum, eins og t.d. fjöl-
fötluðum börnum, en það eru
böm, sem hafa fleiri en einn
alvarlegan ágalla. 1 þriðja lagi
vantar tilfinnanlega félagslega
aðstoð við foreldra barna, sem
dvelja að staðaldri í heimahús-
um. Það má aldrei gleymast að
þeir vanheilu eiga sömu kröfu
og heilbrigðir um menntun og
félagslega aðstöðu við sitt
hæfi.
Þess vegna ætti enginn að
þurfa að sitja ráðþrota með
vanheilt barn í heimahúsum án
aðstoðar, né heldur ætti nokk-
ur fjölskylda að þurfa að flýja
föðurlandið til að afla van-
heilu bami sínu menntunar og
hjálpar við þess hæfi erlendis.
Þarna eru á ferðinni brýn
verkefni, sem ekki má bregðast
að unnið verði að þegar í stað.
Hvað sem öllum breytingum á
fóstureyðingarlögum viðvík-
ur, þá þarf ekki síður að hugsa
vel fyrir þeim einstaklingum,
sem þegar eru i heiminn komn-
ir og bíða eftir hjálp.
Virðingarfyllst.
Mæður, sem hafa reynslu
í þessum málum".
% Kerlingar á komma-
hosum og útvarpið
„Fr. Bj.“ skrifar:
„Kæri Velvakandi:
Eru þessar rauðsokkur eða
'kommahosukerlingar á góðum
vegi með að leggja utWir sig
allt útvarpskerf ið ? Tvær
kommúnistakerlingar hafa sér-
stakan þátt á bezta útsendinga
tima hljóðvarpsins í viku
hverri, og eru þar öllum til ieið
inda, jafn-forskrúfaðar tildurs
rófur og þær eru. Þær hinar
sömu og vinkonur þeirra, virð-
ast einnig hafa lagt undir sig
þátt um miðjan daginn (dagleg
an þátt), þar sem þær þusa og
þýða kommúnistaáróður upp úr
sænskum bókum. Sænska mun
vera eina erlenda tungumálið
sem þær kiwna. Karlkyns vin-
ir þeirra hafa árum saman, að
mér finnst, séð um leiðinlegasta
þátt hljóðvarpsins, hráan
delluáróðursþátt, byggðan á
menntunarleysi, þekkingarleysi
og fordómum, eitthvað um rík-
ar þjóðir og fátækar. Sem bet-
ur fer er þátturinn svo illa
fluttur, að fáir endast til að
hlusta á þá endemis þvælu.
Svona mætti lengi telja. Allir
fréttaritarar útvarpsins erlend
is eru af sama kalíber (ekki að
furða), eins og heyra má. Hve-
nær á að grípa fast um taum-
ana?
Fr. Bj.“.
Velvakandi vill benda
bréfritara á, að ekki eru allir
rauðsokkar kommúnistar, —-
Annars liggur fyrír mikið af
bréfum um hljóðvarp og sjón-
varp, þar sem kvartað er und-
an pólitískum litarhætti, bleik-
um og rauðum og gulum.
Verður kannski eitthvað birt
af því á næstunni.
% Birting á nöfnum
bréfritara
Það er einkennilegt, hve bréf
ritarar eru feimnir við að láta
birta nöfn sín undir bréfum
sínum. Stundum er það skiljan-
legt í okkar litla landi, að bréf
ritari óski eftir að fá að nota
dulnefni, en oft er ekki nokk-
ur leið að skilja, hvers vegna
óskað er eftir nafnaleynd,
nema þá af einskærri feimni.
Erlendis tíðkast það í bréfa-
dálkum, að nöfn eru nálega
alltaf birt. Það er ekki nema
i sérstökum „undantekningar-
tilvikum," að höfundamafn er
ekki birt með.
Velvakandi ætlar nú að fara
að gerast strangari með birt-
ingu nafna, og hefur hann í
huga að taka þann hátt bráðlega
upp að birta aðeins bréf, ef
birta má höfundarnafn líka,
nema alveg sérstaklega standi
á. Verður nánari grein gerð
fyrir þessu síðar.
Óskum eftir
að leigja eða kaupa 2ja—3ja hæða einbýlishús,
vel staðsett/í Miðbænum.
Vinsamlegast sendið tilboð á afgr. Mbl. merkt: „4859 .
ÚTSALA
PELSAR á hálfvirði.
BUXUR, PEYSUR, BLÚSSUR, PILS,
SKOKKAR, TERYLENEKÁPUR,
ULLARKÁPUR.
MIKIL VERÐLÆKKUN.
ÚTSALAN stendur yfir aðeins þessa viku.
TÍZKUVERZLUNIN HÉLA
Laugavegi 31 — Sími 21755.
KAU PM AN N ASAMTÖK
ÍSLANDS
íbúð óskast
3—4 herb. íbúð óskast til leigu sem fyrst.
Tilboð merkt: „íbúð“ sendist skrifstofu
Kaupmannasamtakanna Marargötu 2.