Morgunblaðið - 21.01.1971, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. JANÚAR 1971
Margföldun Ungverja
landsviðskipta
Allt fram á síðasta ár voru verzlunarviðskiptum fslands
viðskipti fslands og: Ung-- og fjngverjalands í för með
verjalands á vöruskipta- sér. Á tímabilinu janúar-
grundvelli. f fyrra var gerð- október 1970 nam útflutning
nr samningur milli Iandanna ur okkar til Ungverjalands
um breytingu á þessu og 107 millj. kr. en var á sama
skyldu nú viðskiptin vera í tímabili árið áður aðeins 8.8
frjálsum gjaldeyri, svo sem miílj. kr.
við öil lönd utan Austur- Aðalútflutningsvaran til
Evrópu. Ungverjalands er loðnumjöl,
Nú liggja fyrir tölur sem eða fyrir 78 millj. kr., þorsk-
sýna að þessi breyting hefur mjöl fyrir 25 millj. kr. og kis
haft mjög mikinn vöxt á ilgúr fyrir 4 millj. kr.
í íslenzku minkabúi
35 þúsund minkaskinn
útflutt í ár?
Ný samtök skinnaframleiðenda
á Norðurlöndum ráðgerð
REIKNA má með því að ef
minkarækt Islendinga —
hin nýja atvinnugrein —
gengur eins vel og áform-
að er, verði flutt út á
þessu ári allt að 35 þús.
minkaskinn.
Verða þá starfandi hér
8 minkabú með um 1000
læðum hvert. Gert er ráð
fyrir að hver læða gefi af
sér h. um b. 3,5 hvolpa á
ári.
Þetta framlag okkar íslend-
inga er þó ekki stórt miðað við
heildarframleiðslu á minka-
skinnum í veröldinni. Hún var
alls 23 millj. skinna árið 1969.
Bandaríkin voru lang stærsti
framleiðandinn eða framleiddu
5.4 millj. skinna. Þá komu Sovét
ríkin með 4.0 millj. skinna. Norð-
urlöndin eru þarnæst. Danmörk
framleiddi 3.3 milii. skinna, Nor-
egur 2.1 millj. Finnland 2.1 millj
er þar stærsti framleiðandinn.
og Svíar 1.8 millj skinna.
30% verðfall.
Eins og kunnugt er hefur átt
sér stað 30% verðfall á minka-
skinnum nú fyrir nokkru. Er
þetta mikið áfall fyrir framleið-
endur hvar sem er og má búast
við þvi að ýmsii heltist úr lest-
inni og heildarframleiðslan
verði minni á þessu ári. Fram-
leiðsla Bandaríkjanna hefur
raunar þegar minnkað um nær
helming. Árið 1966 framleiddu
þeir 9 millj. skinna en aðeins
5.4 millj. 1969. Ber þetta vott
um breytt viðhorf í tízkuheim-
inum og nokkurt verðfall á
skinnum.
Ný söluviðhorf.
Athyglisvert er einnig að fyr-
ir nokkrum árum voru Banda-
ríkin bezti viðskiptavinur
minkaskinnaframleiðenda á
Norðurlöndum. Þau keyptu þá
75% af allri minkaskinnafram-
leiðslu þessara landa. Nú er
þetta gjörbreytt og Bandaríkin
kaupa aðeins 17% af fram-
leiðslu Norðurlandanna á
þessu sviði. Það eru Þjóðverjar,
sem eru hér mjög vaxandi við-
skiptavinir Norðurlandanna og
keyptu þeir 37% af framleiðsl-
unni, Bretar 11% og ítalir 9%.
Miðstöð í Kaupmannahöfn
Kaupmannahöfn er eins og
kunnugt er ein mesta miðstöð
fyrir sölu minkaskinna í heim-
inum. Fer þar fram mikið upp-
boð árlega, en alls er nær helm-
ingur allra minkaskinna í ver-
öldinni framleiddur á Norður-
löndum.
Á siðasta árí voru seldar alls
5.5 millj. minkaskinna í Kaup-
mannahöfn. Nú ráðgera framleið
endur á Norðurlöndum að bind
ast samtökum um það að komið
verði á fót sérstakri nýrri sölu-
miðstöð skinna í Kaupmanna-
höfn. Yrðu þá felld niður þau
skinnauppboð sem nú eiga sér
stað bæði í Kaupmannahöfn og
Ósló. Finnar hafa hins vegar
sent sín skinn í sölu í allmörg
ár til Hafnar.
Ef af þessum áformum yrði,
myndu alls næi 10 millj. minka
skinna verða seldar árlega í
Kaupmannahöfn.
Eins og kunnugt er
hefur Svíþjóð enn ekki
skýrt opinberlega frá því
hvort landið óski fullrar
aðildar að Efnahags-
bandalaginu eða ekki. Og
nú er komið í Ijós að á-
hugi Svía á málinu hefur
farið mjög minnkandi frá
því sem áður var.
Það er sænska skoðunarkönn
unarfirmað SIFO, sem hefur lát-
ið athuga skoðanir sænsks al-
mennings í þessu efni. Fram fór
i vor skoðanakönnun um það
hvort æskilegt væri að Svíár
gerðust aðilar að bandalaginu.
Niðurstaða þeirrar könnunar
var sú að 59% allra þeirra sem
spurðir voru sögðust fylgjandi
fullri aðild Svía.
Aðeins þriðjungur nú
En nú þegar sams konar könn
un var framkvæmd í desember
var komið annað hljóð í strokk-
inn. Aðeins 31% þeirra aðspurðu
svöruðu því jákvætt að full að-
ild væri æskileg. Þeir, sem mest-
ar höfðu efasemdirnar í þessu
efni, reyndust vera fylgismenn
sósíaldemókrata og Center-
flokksins.
Eins og kunnugt er hefur rlkt
náið samstarf meðal framleið-
enda á Norðurlöndum undanfar-
in ár og er þess að vænta að
íslenzkir framleiðendur muni
staka sölustarfsemi og selja
njóta af því góðs og miikils hag
ræðis. Árið 1955 stofnuðu þess-
ir framleiðendur með sér sér-
stak sölustarfsemi og selja
gæðavöru sína undir sameigin-
legu vöruheiti, SAGAMINK.
SAGAMINK.
Er þetta vörumerki þekkt um
allan heim og er í mjög miklu
áliti. Er það m.a. þvi að þakka
að Skandinavar hafa komið á
hjá sér mjög sterku gæðaeftir-
liti. Komast ekki nærri öll
minkaskinn í SAGA flokkinn,
eða aðeins um það bil 60% af
heildarframleiðslunni. Hin eru
seld undir öðrum vörumerkjum
og þá á ódýrara verði. Er þess
að vænta að íslenzkir framleið-
endur miði að þvi að koma
skinnum sínum i þann gæða- og
verðflökk að unnt verði að selja
þau um heim allan sem SAGA
skinn. Hér sem annars staðar
eru það vörugæðin sem borga
sig og færa framleiðandanum
meira fé i hirzlu.
Norska blaðið Norges Hand-
els og Sjöfartstidende segir að
í sjálfu sér þurfi menn ekki að
vera svo mjög undrandi á þess-
ari breytingu. 1 vor þegar fyrri
skoðanakönnunin fór fram
höfðu umræður um málið raun-
verulega ekki hafizt í landinu,
nema hvað Palme og nokkrir aðr
ir stjómmálamenn höfðu lýst
þeirri skoðun sinni að full að-
ild væri mjög æskileg.
Hörð rimma.
Nú hefur aftur á móti staðið
hörð rimma um málið í Sviþjóð
og ýmislegt komið fram sem
bendir á neikvæðar hliðar fullr
ar aðildar, m.a. vegna hlutleys-
isstefnu landsins. Bæði Palme og
flokksforingi Center-flokksins,
Samkvæmt fregnum frá Briiss
el hefur Efnahagsbandalagið nú
ákveðið að lækka verulega toll
sinn á áli. Lækkar tollur þessi
frá og með 1. júlí í ár úr 9%
í 7%. Gilt hafa nokkrar tak-
markanir á álsölu til bandalags
ins að undanförnu en nú eru
þær úr sögunni. Þessar lækkan-
ir koma til framkvæmda gagn-
vart Noregi og öðrum löndum
sem flytja vilja inn ál til Efna-
hagsbandalagslandanna. Noreg-
SAS fær
flugvéla-
lán vestra
Helzti keppinautur Loftleiða,
SAS samsteypan, mun fá i þess-
um mánuði stórlán hjá banda-
ríska Export-Import bankanum.
Upphæð lánsins er 3.4 millj.
dollara. Hyggst SAS nota féð
til þess að standa undir kaup-
um á sex DC-10 flugvélum.
Munu vélarnar kosta 25 millj.
dollara hver með varahlutum og
öllum búnaði.
Forstjóri SAS, Knut Hagrup,
segir í viðtali við sænska blaðið
Dagens Nyheter að SAS hafi
gert lánssamning við Export-Im-
port bankann, en ennþá sé ekki
endanlega afráðið hvaða fiug-
vélagerð það verði sem félagið
muni kaupa. Kemur þar þrennt
til greina, eftir þvi sem norsk
blöð upplýsa, einvörðungu
E>C-10 vélar, einvörðungu Boe-
ing 747 eða vélar af báðum þess-
um ferðum.
Gunnar Hedlund, hafa ásamt
fleirum sagt að þeir séu nú ekki
lengur jafn trúaðir á kosti fullr
ar aðildar sem áður fyrr. Hafi
þetta verkað á þennan hátt á al-
menningsálitið 1 Svíþjóð sem
raun ber vitni.
Viðræður í Briissel.
Svíþjóð er eitt þeirra
landa sem nú eiga viðræður við
fulltrúa Efnahagsbandalagsins í
Brússel um hugsanlega aðild.
Eru það fjögur Norðurlönd sem
þar eiga viðræður, Island, Svi-
þjóð, Noregur og Danmörk. Dan
mörk og Noregur hafa óskað ein
dregið eftir fullri aðild en af-
staða Svía er enn mjög óljós,
markast af framgangi viðræðn-
anna eins og sænsku samninga-
mennimir segja.
Er nú almennt talið mjög ólík
legt að Svíar gerist fullir aðil-
ar að bandalaginu, en muni
fremur semja um einhvers kon-
ar aukaaðild að því.
ur er þar mikilvægasti útflytj-
andi áls inn á bandalagssvæðið.
Sem kunnugt er hefur ál frá
Islandi ekki verið selt til Efna-
hagsbandalagslandanna svo
neinu nemur. Er það vegna hins
háa tolls. Hefur íslemzka álið
fyrst og fremst íarið til EFTA-
landanna, þar sem það fer toll-
frjálst inn á markaðinn. Má bú
ast við því að lækkanir EBE
landanna á áltollinum hafi e.t.v.
einhver áhrif í þessu sambandi.
Tilboö óskast
i Skoda 1000 M.B. árgerð 1965 í því ástandi sem hann nú
er. Bifreiðin er til sýnis á Skodaverkstæðinu h.f. Auð-
brekku 44—46, Kópavogi.
TÉKKNESKA BIFREIÐAUMBOÐIÐ A SLAIMDI H.F.
Auðbrekku 44—46, Kópavogi — Sími 42600.
Sendisveinar óskast
allan daginn og fyrir hádegi
Þurfa að hafa hjól. — Upplýsingar
'á afgreiðslunni, sími 10100.
fÍírvpmMúfoifo
Hraðminnkandi áhugi
á EBE-aðild
— hjá sænskum almenningi
EBE lækkar áltollinn