Morgunblaðið - 05.06.1976, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUG ARDAGUR 5. JUNI 1976
Bjarni Jónsson og
Þóra Árnadóttir:
Nokkrar dagsetn-
ingar úr réttarsögu landsins
UNDANFARIÐ hafa orðið
nokkrar umræður um dómsmál á
íslandi og sýnist sumum, að þar
sé pottur brotinn. Finnst mönn-
um, að mörg mál drafiist úr hófi
fram hjá dómstólum ofi er ýmsum
fietum að því leitt hvað valdi.
Nú er það aufiljóst, að rannsókn
yfirfiripsmikilla filæpamála, sem
teygja anga sína víða, getur verið
tímafrek ef réttlætið á að ná fram
að ganfia. Hitt er jafn augljóst
mál, að það er ekkert réttlæti að
láta einföld mál, sem ligfija í aug-
um uppi, veltast fyrir dómstólum
árum saman að þarflausu.
Nú er það háttur málflytjenda,
sem enga efnisvörn hafa í máli, að
reyna að flækja það með forms-
atriðum og taka frest á frest ofan
að óþörfu í þeirri von að hinn
aðilinn þreytist á þófinu. Það er
dómarans að setja skorður við
slfku málþófi. Geri hann það ekki
bregst hann réttlætinu.
Með nokkrum dagsetningum
viljum víð rekja hér gang eins
máls.
Á árunum 1964 ofi 1965 byggð-
um við hús nr. 8 við Gnitanes. V'ar
þá í gildi skipulafisuppdráttur af
hverfinu, sem samþykktur hafði
verið 18. febrúar 1959 og var það
fyrsta húsið, sem bygfit var við þá
götu.
1970 var reist hús á næstu lóð
fyrir sunnan, nr. 10 við Gnitanes.
Kom þá í Ijós, að nýtt skipulag
hafði verið samþykkt fyrir götuna
þ. 25. janúar 1967, en mjög hafði
sú samþykkt farið hljótt.
Leyfi fyrir þessari byggingu
var veitt af byggingarnefnd
Reykjavíkur þ. 14. maí 1970.
Þegar þetta mannvirki hafði
verið steypt upp, kom í Ijós að
ekki hafði þar verið farið eftir
byfigingarsamþykkt Reykjavíkur
eða skipulagsuppdrætti fyrir
hverfið og skilmálum skráðum á
hann. Leituðum við álits húsa-
meistarans, sem teiknað hafði hús
okkar og fannst honum að ekki
hefði verið farið að réttum regl-
um við byggingu bílskúrsins að
Gnitanesi 10.
OG NU upphófst MÁLIÐ.
1) 15. okt. 1970 skrifar húsa-
meistarinn bréf til
byggingarfulltrúans í
Reykjavík, benti á annmarka
á byggingu og staðsetningu
bílskúrsins og fór þess á leit,
að byggingarleyfi fyrir
skúrnum yrði numið úr gildi.
Ljósrit af þessu bréfi var
sent borgarstjóra.
2) 5. nóv. 1970 skrifar byggingar-
fulltrúi borgarstjóra bréf út
af tilmælum arkitektsins og
sendi borgarstjóri ljósrit af
því bréfi til okkar.
3) 21. jan. 1971 staðfestum við
kröfur okkar vegna bílskúrs-
byggingar að Gnitanesi 10 í
bréfi til borgarstjóra og hafði
þá annað okkar (B.J.) átt tal
við hann um málið. Urðu þau
viðtöl fleiri og voru staðfest í
bréfum til hans dags. 20.
febr. 1971 og25. maí 1971.
4) 2. márs 1971 skrifar Páll Lin-
dal, formaður byggingar-
nefndar Reykjavíkur,
borgarstjóra bréf með um-
sögn um fyrrgreind bréf
okkar.
5) 16. mars 1971 sendir Jón G.
Tómasson, skrifstofustjóri,
borgarstjóra minnisblað út af
nefndum bréfum.
6) 11. júní 1971 er kæra okkar
send byggingarnefnd. Þá er
hringurinn lokaður. Þeir sem
standa að meintu broti eru
beðnir um úrskurð í málinu.
Er þá í raun verið að skipa
ákærða dómara í sjálfs sín
sök.
Það þykir fleirum en okkur
lítið réttlæti í því, að hver
da'mi i eigin máli. Ingi-
mundur Sveinsson, húsa-
meistari skúrsins, sagði í við-
tali við Þjóðviljann þ. 11.
febr. 1976:
,,Þá er þess að geta, að ekki
er talið rétt, að menn dæmi í
eigin málum."
Munu margir ef ekki flest-
ir, vera sama sinnis.
7) 6. ágúst 1971 tilkynnir Jón G.
Tómasson, skrifstofustjóri
borgarstjóra, okkur í bréfi að
byggingarnefnd hafni mála-
leitan okkar og staðfesti sem
álit sitt bréf borgarlögmanns,
Páls Líndals, dags. 2. mars
1971, nema að síðasta máls-
grein falli níður. Upphaf á
þessari síðustu málsgrein,
sem niður var felld, hljóðar
svo:
,,A það má þó fallast með
bréfritara, að æskilegt væri
að bifreiðageymslan yrði
stytt um 3 m....“
Um leið sendir Jón G.
Tómasson okkur ljósrit af
greinargerð skipulagsstjóra
Reykjavíkur, Aðalsteins
Riehters, dags. 18. júní 1971
og bréfi Páls Líndals dags. 2.
Bílskúr
við
Gnitanes
mars 1971, þar sem síðasta
málsgrein er felld niður.
8) 15. okt. 1971, athugasemdir
okkar við greinargerð skipu-
lagsstjóra Reykjavíkur og við
úrskurð byggingarnefndar
sendar borgarstjóra.
Á skípulagsuppdrætti frá
1959 voru 5 lóðarskikar fyrir
bílskúra austan megin göt-
unnar og voru þeir seldir
með byggingarlóðunum. A
deiliskipulagi frá 1967 voru
þessir skikar þurrkaðir út og
teknir af lóðareigendum að
þremur þeirra forspurðum.
Enn hafði götustúfurinn
framan við hús nr. 10 verið
lagður við þá lóð, en ekki
hafði sú breyting verið gerð á
gatnateikningu. Laugardag-
inn 25. sept. 1971 var hafist
handa að grafa upp götuna
framan við Gnitanes 10.
Mánudaginn 27. sept. átti ég
simtal við gatnamálastjóra og
sagði honum frá þessum
framkvæmdum. Að athuguðu
máli sagði hann, að ekki
hefði verið breytt teikningu
af Gnitanesi og væri lóðar-
eigandi eða hver annar
óheimildarmaður að því að
grafa upp götur borgarinnar.
Ennfremur talaði ég við Jón
G. Tómason, skrifstofustjóra,
sem svaraði mér í fjarveru
borgarstjóra. Sagði hann að
gatan hefði ekki verið lögð
við lóðina nr. 10 og væri allt
rask á þessum götuhluta
óheimilt nema með sérstöku
leyti borgaryfirvalda.
Um hádegi sama dag komu
svo menn frá borginni og
færðu götuna aftur í fyrra
horf.
9) 19. okt. 1971 sendir Jón G.
Tómasson, skrifstofustjóri,
okkur tillöguuppdrætti Ingi-
mundar Sveinssonar, arki-
tekts, af hugsanlegri breyt-
íngu á bílskúr við Gnitanes
10. Voru þær tillögur ómerki-
legar, en það er athyglisvert,
að húsameistari skúrsins
skyldi koma á framfæri
breytingartillögum við
16) 18. jan. 1972 skrifum við
athugasemdir við minnisblöð
skipulagsstjóra rikisins og
afhendum ráðherra þær.
17) 18. jan. 1972 skrifum við bréf
til borgarverkfræðings,
Gústafs E. Pálssonar, út af
skipulagsuppdrætti af
Skildinganesi, sem um þær
mundir var auglýstur til
athugunar fyrir hlutaðeig-
endur í skrifstofu hans. Þar
segir m.a.:
„Hvað viðvikur Gnitanesi
sýnist mér þessi nýi upp-
dráttur vera öldungis eins og
sá sem samþykktur var 18.2.
1959. Hins vegar stangast
hann í veigamiklum atriðum
á við deiliskipulagsuppdrátt
frá 1967.“
Ennfremur:
„Nú hafa tvö hús verið byggð
við Gnitanes, en ekki er
grunnflötur þeirra teiknaður
á þennan nýja uppdrátt.
Byggingarreitir við Gnita-
nes eru á þessum nýja upp-
kvæmt þessari grein hljóti
hús og bifreiðageymsla að
vera sambyggð. Er það og
skilningur dr. Jakobs. Hann
segir:
„Mér virðist auðsætt að
orðin „við hús eða fram úr
því“ hljöti að merkja að
geymslan sé áföst við húsið,
annaðhvort til hliðar eða
fram úr því, enda er því bætt
við i greininni, að slík skipun
skuli sýnd á mæliblaðinu, og
þar virðast allar bifreiða-
geymslur vera teiknaðar í
húsunum eða áfastar við
þau.“
19) 27. júlí 1972 sendir félags-
málaráðuneytið byggingar-
nefnd Reykjavíkur kærubréf
Bjarna Jónssonar, dags. 5.
nóv. 1971, til umsagnar svo
og síðari bréf kæranda til
ráðuneytisins um sama efni.
20) 16. ágúst 1972 kveður félags-
málaráðherra upp úrskurð og
fellir úr gildi byggingarleyfi
hússins Gnitaness 10 að því
byggingu, sem hann og
byggingarnefnd höfðu fram
að þessu kaldhamrað að væri
að réttum reglum.
10) 23. okt. 1971 óskum við f bréfi
til Jóns G. Tómassonar eftir
endanlegum úrskurði eins
fljótt og verða má.
11) 5. núv. 1971 tjáir borgarstjóri
okkur í bréfi, að ekki verði
frekar úrskurðað um þetta
mál nema að við skjótum því
til félagsmálaráðherra.
12) 5. nóv. 1971 skjótum við
málinu til félagsmálaráð-
herra, Hannibals Valdimars-
sonar, með bréfi afhentu
honum samdægurs.
13) 16. nóv. 1971 seridum við
félagsmálaráðherra greinar-
gerð um málið.
14) 16. nóv. 1971 er borgarstjóra
tilkynnt, að við höfum skotið
málinu til félagsmálaráð-
herra.
15) 9. des. og 13. des. 1971 skrifar
skipulagsstjóri ríkisins
minnisblöð til félagsmála-
ráðuneytisins, að beiðni ráð-
herra.
drætti allt annan veg og
miklu minni en þeir, sem
markaðir eru á deiliskipu-
lagsuppdrátt frá 1967.
Sýnist hér vera um tvo
ólíka skipulagsuppdrætti að
ræða. Vil ég beina þeirri
spurningu til yðar, hr.
borgarverkfræðingur — og
æskja svars við henni — hvor
uppdrátturinn á að vera í
gildi, því augljóslega geta
þeir ekki verið það báðir.“
18) 20. mars 1972, bréf frá dr.
Jakob Benediktssyni, orða-
bókarritstjóra. I skilmálum
skráðum á skipulagsuppdrátt
1967 fyrir Skildinganes segir
í 4. gr.:
„Bifreiðageymsla skal að
jafnaði vera í húsinu. Leyfi-
legt er þó að staðsetja hana
við hús eða fram úr því, þar
sem svo er sýnt á mæliblaði."
Byggingarnefnd „túlkaði“
þetta ákvæði svo, að bílskúr
mætti vera einhvers staðar í
nágrenni hússins.
Hverjum manni læsum á
íslenskt mál er ljóst, að sam-
er varðar bifreiðageymslu
við húsið.
„Breytingum þessum skal
lokið innan sex mánaða frá
dagsetningu þessa úrskurðar
að telja.
sign. Hannibal Valdimars-
son
sign. Hallgrímur Dalberg.“
Fyrr í úrskurðinum segir:
„I bréfi ráðuneytisiris var
tekið fram, að þess væri
vænzt, að byggingarnefndin
tæki mál þetta fyrir á fundi
sfnum þann dag, þ.e. 27. f.m„
og afgreiddi umsögn sína um
málið á þarnæsta fundi sin-
um eftir hálfan mánuð og
sendi hana ráðuneytinu.
Byggingarnefnd hefur ekki
orðið við þessari beiðni ráðu-
neytisins og verður því málið
tekið til úrskurðar án þess að
ráðuneytinu hafi borizt hin
umbeðna umsögn nefndar-
innar.“
21) 16. ágúst 1972 sendir félags-
málaráðuneytið úrskurðinn
til byggingarnefndar Reykja-
vikur.