Morgunblaðið - 30.11.1979, Blaðsíða 2

34
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 30. NÓVEMBER 1979
Löngubrekku:
Sumarhúsum
L.Í.Ú. á Skjald-
artröð ákveð-
inn staður
Lðngubrekku, 28. nóv.
EINS og áður hefur komið í
fréttum, keypti Landssamband
islenskra útvegsmanna jörðina
Skjaldartröð í Breiðavíkurhreppi
á Snæfellsnesi á árinu 1978, þar
sem hreppsnefnd Breiðavíkur-
hrepps og Náttúruverndarráð
höfðu afsalað sér forkaupsrétti
til jarðarinnar.
Jarðanefnd Snæfells- og
Hnappadalssýslu setti þá það skil-
yrði fyrir sölunni, að jörðin yrði
leigð ábúanda til lífstíðar og gekk
L.I.Ú. að því.
Ungur og efnilegur maður hafði
hug á að kaupa jörðina og búa á
henni, en hafði ekki bolmagn til að
ganga inn í kaupin með sömu
kjörum og L.Í.Ú. Hann samdi því
við L.Í.Ú. um ábúð og var honum
leigð jörðin til lífstíðar, frá
síðustu fardögum að telja.
Nú hefur L.Í.Ú. fengið tekna
spildu úr landi jarðarinnar til
útilífsnota og sumarbústaðabygg-
inga, með leyfi löglegra aðila, það
er: Landnáms ríkisins, Jarða-
nefndar Snæfells- og Hnappa-
dalssýslu og landbúnaðarráðu-
neytisins.
Land þetta er í úthaga jarðar-
innar Skjaldartraðar, vestan við
Hellnahraun, neðan þjóðvegar.
Þá hefur Bjarni Óskarsson
byggingarfulltrúi sýslunnar og
byggingarnefnd Breiðavíkur-
hrepps samþykkt bústaðina á áð-
urnefndu landsvæði.
Þetta er mjög vinalegur og
fagur staður, sem valinn hefur
verið fyrir sumarhúsin.
Mjög mikilsvert er, að búskap-
arhæfni jarðarinnar skerðist alls
ekki og vel takist til um skipulag
og að samskipti íbúa þessarar
friðsælu, litlu byggðar á Hellnum
í Breiðavíkurhreppi á Snæfells-
nesi og íbúa sumarhúsanna verði
sem best.
Ekki hefur þessi niðurstaða
fengist með öllu átakalaust og
mætti í því sambandi benda þeim,
sem hugsuðu til landa- eða jarða-
kaupa undir sumarbústaði eða
sumarbústaðahverfi, á að afla sér
í tíma samþykkis réttra aðila.
— Finnbogi.
Kosninga-
útvarp á
stuttbylgju
Fjarskiptastöðin i Gufu-
nesi hefur nú valið fleiri
bylgjulengdir fyrir kosn-
ingaútvarp á stuttbylgju.
Áður var búið að tilkynna að
kosningaútvarpið yrði sent
út á 12175 kHz (24,6 metr-
ar). Auk þess verða eftir-
taldar bylgjulengdir notað-
ar:
7657 kHz (39.18 metrar)
9115 kHz (32.19 metrar)
13950 kHz (21.50 metrar)
(sérstaklega til U.S.A.)
Stuttbylgjuútvarpið hefst
klukkan 19:00 gmt. mánudag-
inn 3. desember en kosninga-
útvarp hefst ekki fyrr en
klukkan 23:00 um kvöldið og
verður haldið áfram um nótt-
ina og fram á þriðjudag eftir
því sem ástæða þykir til.
Við alþingiskosningarnar
1978 heyrðist kosningaút-
varpið víða um Evrópu á
stuttbylgju. Nauðsynlegt er
að hafa góð tæki og loftnet til
þess að ná útsendingunni.
Stefnumörkun sjálfstœðismanna:
Hafsbotnsréttindi
og JAN MAYEN
Ummæli, sem höfð voru eftir
Benedikt Gröndal utanríkisráð-
herra í norska sjónvarpinu um
mánaðamótin janúar/febrúar
s.l., varðandi norska efnahags-
lögsögu við Jan Mayen, urðu
tilefni harðra umræðna bæði í
efri deild Alþingis og í Samein-
uðu þingi 5. og 7. febrúar s.l.
Ummæli þessi voru af ýmsum
túlkuð á þann veg, að ráðherrann
teldi Norðmenn hafa heimild til
að lýsa einhliða yfir 200 mílna
norskri efnahagslögsögu við Jan
Mayen.
Eyjólfur Konráð Jónsson al-
þingismaður kvaddi sér hljóðs
utan dagskrár í efri deild 5.
febrúar s.l., og spurðist fyrir um:
hvaða áform utanríkisráðherra og
ríkisstjórn hefðu uppi til að
tryggja íslenzka hagsmuni við Jan
Mayen, utan 200 mílna landhelgi
okkar; hvað ríkisstjórnin hefði
gert til að hraða rannsóknum á
landgrunni íslands, — hvað hún
hefði gert til að gæta íslenzkra
réttinda þegar ytri landgrunns-
mörk til suðurs yrðu ákvörðuð og
hvort leitað hefði verið samstarfs
við Færeyinga um sameiginlega
réttargæzlu þjóðanna.
íslenzkir
hagsmunir og
Jan Mayen
Varðandi Jan Mayen benti Eyj-
ólfur Konráð á eftirfarandi rök-
semdir:
• 1. Jan Mayen er á íslenzka
landgrunninu.
• 2. Jan Mayen má teljast óbyggð
smáeyja.
• 3. Eignarhald Norðmanna á
Jan Mayen hefur aðeins var-
að fáa áratugi.
• 4. Jarðfræðilega hefur Jan
Mayen ætíð verið talin til-
heyra „íslenzku hásléttunni."
• 5. Hagsmunir íslendinga eru
allt aðrir og mun meiri en
Norðmanna.
Eyjólfur Kenráö Jónsson
• 6. 200 sjómílna efnahagslög-
saga Noregs umhverfis Jan
Mayen myndi skerða hafs-
botnsréttindi íslendinga.
• 7. Engar alþjóðareglur, hvorki
„de facto" né „de jure“ heim-
ila Norðmönnum einhliða
aðgerðir, án samþykkis
íslendinga."
Réttindi utan
200 mílnanna
Eyjólfur Konráð vakti athygli á
þeim hagsmunum, sem Island
varða, er hafréttarráðstefna S.Þ.
fjallar um skiptingu hafsbotnsins
utan 200 mílna. Þar muni ýmis
jarðfræðileg atriði geta haft meg-
inþýðingu. Að því er ísland varði
séu þýðingarmestu atriðin:
• 1. Að tryggja réttindi okkar á
Jan Mayen-svæðinu.
• 2. Að rannsaka gaumgæfilega
hvaða réttindi við kynnum
að eiga suður af landinu (og
suðvestur af Færeyjum, þar
sem sé að finna sokkið land
og eitt elzta úthafsdýpi
N-Atlantshafsins).
• 3. Réttindi okkar umhverfis
Reykjaneshrygginn, sem
raunar ættu ekki að leiða til
hagsmunaárekstra við aðra.
Eyjólfur Konráð hafði þegar og
þing kom saman haustið 1978,
ásamt fleiri þingmönnum sjálf-
stæðisflokksins, flutt þrjár tillög-
ur til þingsályktunar, sem í þing-
önnum fyrir jól var vísað til
ríkisstjórnar, í samkomulagi við
stjórnarliðið. Sú fyrsta fjalli um
að taka nú þegar upp samninga
við Norðmenn um fiskveiðiréttindi
og hagnýtingu auðæfa landgrunns
utan 200 mílna efnahagslögsögu
íslands í norðurhöfum, umhverfis
Jan Mayen. Önnur um ráðningu
sérfræðinga, innlendra og er-
lendra, til að afla sem ítarlegastra
upplýsinga um landgrunn íslands
og stöðu til landgrunns nálægra
ríkja. Þriðja um að ríkisstjórnin
mótmælti, þegar öllum tilraunum
Breta til að slá eignarhaldi á
klettinn Rokk (Rockall) — og lýsti
yfir, að ákvörðun ytri land-
grunnsmarka íslands til suðurs
miðaðist við, að engri þjóð beri
tilkall til Rokksins.
Meðferðin á
tillögum
Eyjólfs Konráðs
Benedikt Gröndal utanríkisráð-
herra tók fram, bæði í umræðu í
efri deild og í Sameinuðu þingi, að
ummæli sín í norska sjónvarpinu
bæri ekki að skilja sem neins
konar viðurkenningu á rétti Norð-
manna til fiskveiðilögsögu við Jan
Mayen. Benedikt taldi sig hafa
fyrirheit Norðmanna þess efnis,
að þeir færðu ekki út fiskveiði-
landhelgi við Jan Mayen án þess
að ræða það mál fyrst vandlega
við Islendinga.
Varðandi meðferð á tillögum
EKJ, sem vísað var til ríkisstjórn-
ar, vitnaði ráðherra til 42. gr.
þingskapa: „Þyki þingdeild eigi
ástæða til að gera ályktun um
eitthvert málefni, getur hún vísað
því til ráðherra...“ Þá vitnaði
hann til Ólafs Jóhannessonar í
ritinu Stjórnskipun íslands. Þar
stæði um slíka vísun tillagna til
ríkisstjórnarinnar: „Þetta þykir
vægari aðferð til að koma máli
fyrir kattarnef en að fella það.“
Margir urðu til að mótmæla
þessum ummælum ráðherra, varð-
andi tillögur Eyjólfs Konráðs
Jónssonar. Þeirra á meðal var
Stefán Jónsson (Abl). Hann sagði
m.a.: „Ég vil minna á það með
hvaða hætti þingsályktanir þær
voru afgreiddar í fjárlagaönninni
í desember hér á Alþingi, sem
hæstv. utanríkisráðherra telur að
nánast hafi verið felldar, vegna
þess að þeim var vísað til ríkis-
stjórnarinnar... Fallist var á það
af hálfu 1. flutningsmanns að vísa
þessum tillögum til ríkisstjórnar.
Það var sátt af hans hálfu. Það
var komið að lokadegi í afgreiðslu
fjárlaga. Hann hótaði því þá,
þingmaður Eyjólfur K. Jónsson,
og hafði raunar stuðning þing-
manna úr fleiri flokkum á bak við
þá hótun, að ef þessar þingsálykt-
unartillögur þeirra sjálfstæð-
ismanna hlytu ekki afgreiðslu
fyrir jól, vegna þess hve brýnt
væri að afgreiða þær, þá skyldi
verða haldið uppi þess háttar
umræðum um einstaka liði fjár-
laga, að fjárlagaafgreiðslan dræg-
ist fram yfir jól af þeim sökum...
En forystumenn stjórnarflokk-
anna sömdu um það við 1. flutn-
ingsmann tillögunnar, að þær
yrðu afgreiddar með þessum
hætti. Það var það sem kallast á
enskri tungu „gentlemen’s agree-
ment,“ sem var á vitorði ég vil
segja allra þingmanna og hann
féllst á í því trausti, að með
tillögurnar yrði farið eins og þær
hefðu hlotið þinglega meðferð..