Morgunblaðið - 02.02.1982, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. FEBRÚAR 1982

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavik.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö-
alsiræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 100 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 6 kr. eintakiö.
Ný atvinnu-
bylting
Um allan hinn iðnvædda heim keppast þjóðir nú um að auka
framleiðni í atvinnuvegum sínum með stórfelldri tölvuvæð-
ingu og notkun vélmenna við framleiðslustörf. Á nokkrum undan-
förnum árum hafa Japanir tekið afgerandi forystu í bifreiðaiðnaði
og skotið hinum hefðbundnu bifreiðaframleiðendum í Bandaríkj-
unum, Þýzkalandi, Frakklandi, að ekki sé talað um Bretland, aftur
fyrir sig. Menn eru sammála um, að þessi ótrúlegi árangur Japana
sé ekki sízt að þakka fullkomnum verksmiðjum, sem byggja mjög
á notkun vélmenna, en með því móti hafa japanskir bílar orðið
mun ódýrari í framleiðslu en evrópskir og bandarískir bílar.
Stórstígar framfarir hafa orðið á nokkrum árum í tölvuvæðingu
í atvinnulífinu og hefur notkun talva orðið til þess að auka mjög
hagkvæmni í framleiðslu og rekstri, spara mannafla og fullkomna
framleiðslu að gæðum. Það er öllum ljóst, sem fylgzt hafa með
þessari framþróun í atvinnulífi hinna iðnvæddu þjóða, framþróun,
sem sumir vilja líkja við nýja iðnbyltingu, að þær þjóðir, sem vilja
halda sínum hlut á heimsmörkuðum og halda til jafns við aðrar
þjóðir í lífskjörum, hljóta að leggja áherzlu á þessar nýjungar í
atvinnulífi sínu.
Það er ekki sízt með hliðsjón af þessum viðhorfum, sem Félag
íslenzkra iðnrekenda efndi til kynnisferðar til Bandaríkjanna sl.
haust til þess að kynna félagsmönnum sínum nýjungar á sviði
tölvuvæðingar, sjálfvirkni í framleiðslu og stjórnunar.
I viðtali við Morgunblaðið sl. sunnudag sagði Víglundur Þor-
steinsson, framkvæmdastjóri, B.M. Vallá, um þessa ferð: „Ég álít
að í þessum tæknimálum almennt sé gengin í garð tæknibylting
sem hliðstæð sé iðnbyltingunni og tel ég það eiga eftir að koma í
ljós smám saman. Annað sem við kynntumst í þessari heimsókn,
sem var óskylt tæknibúnaði, eru svokallaðir gæðahringir, sem nú
ryðja sér mjög til rúms.“
Gunnar Svavarsson, fjármálastjóri Hampiðjunnar, lýsir gæða-
hringum með þessum orðum: „Gæðahringur er lítill hópur
starfsmanna, sem kosið hafa að starfa saman í hóp. Þeir hittast
reglulega á fundum í vinnutímanum og leysa hin ýmsu verkefni
sem upp kunna að koma. Þeir byrja á því að skilgreina viðfangs-
efnið, afla sér þekkingar á því, koma fram með hugmyndir um
endurbætur og sjá til þess að þeim sé hrint í framkvæmd, hafi
tillögur hópsins um úrbætur verið samþykktar."
Haukur Björnsson, framkvæmdastjóri hjá Karnabæ, lýsir
árangrinum af starfi gæðahringa í Morgunblaðinu í fyrradag og
segir: „Með þessu hefur reynsla margra orðið sú að betri starfs-
andi fáist í fyrirtækjunum og menn sjái betur tilgang vinnu sinn-
ar og eru áhrifin iðulega þau að mönnum líður betur í vinnunni og
starfsgleðin eykst."
Gunnar J. Friðriksson, forstjóri hjá Frigg, fjallar um þessi
viðhorf og segir: „Islendingar munu áreiðanlega auka tölvunotkun
sína mjög á næstu árum, en fyrst og fremst hafa tölvur verið
notaðar hérlendis við fjármálastjórn og nokkuð við birgðastýr-
ingu. Hér er mikið framboð á öllum tækjabúnaði, en hins vegar er
mikill skortur á nauðsynlegum hugbúnaði, sérstaklega að því er
snertir iðnrekstur. Til er allur einfaldari hugbúnaður er lýtur að
fjármálastjórn og birgðastjórn, en okkur vantar góðan hugbúnað
fyrir iðngreinar ... Erlendis sjá iðntæknistofnanir um þessa hlið
mála og hér þyrfti það einnig að verða. Og jafnvel þótt til séu
erlend forrit hæfa þau ekki íslenzkum aðstæðum. Þess vegna þarf
að þróa hugbúnað fyrir íslenzk iðnfyrirtæki."
Allt árið um kring má segja að íslenzkt þjóðfélag sé á öðrum
endanum út af stjórnmálaástandi og bráðabirgðaráðstöfunum rík-
isstjórna frá mánuði til mánaðar til þess að halda atvinnulífinu
gangandi. I þetta þras fer gífurleg orka. Minni orka fer hins vegar
í það að auka hagkvæmni í íslenzku atvinnulífi, gera atvinnurekst-
urinn arðbærari og þróa upp nýja vaxtarbrodda í atvinnulífinu. Ef
ekki verður breyting á þessu almenna hugarástandi þjóðarinnar
blasir við stórkostleg hætta á því, að við drögumst aftur úr í
lífskjörum og flótti fólks frá landinu aukist til muna. Þess vegna
er orðið meira en tímabært að við beinum athygli okkar og starfs-
orku að einhverju sem meira máli skiptir en dægurþras um stjórn-
mál og endalaust rifrildi um kákráðstafanir í efnahagsmálum.
Fyrsta skrefið í þá átt, að íslenzkt atvinnulíf geti tekið þátt í hinni
nýju iðnbyltingu, er hins vegar, að stjórnmála- og embættismenn
geri sér ljóst að það jafngildir því að kyrkja slíka iðnbyltingu í
fæðingu að tolla tölvur og tölvubúnað eins og um lúxusvörur væri
að ræða.
spurt og svarad
Lesendaþjonusta MORGUNBLAÐSINS
Hér fara á eftir spurningar, sem lesendur Morgunblaðsins hafa beint
til þáttarins Spurt og svarað um skattamál, og svörin við þeim.
Þjónusta þessi er í því fólgin, að lesendur geta hringt í síma 10100
klukkan 13 til 15 á mánudögum til föstudaga og borið upp spurningar
sínar um skattamál. Morgunblaðið leitar svara hjá Skattstofunni í
Reykjavík og birtast þau síðan ásamt spurningunum í blaðinu. Sím-
inn er 10100.
Skilafrestur skattfram-
tals einstaklinga er á mið-
nætti miðvikudaginn 10.
febrúar 1982, þ.e. eftir
rúma viku.
Tekjur lífeyrisþega
Óskar Benediktsson, Skipa-
sundi 26, Reykjavík:
A) Á að telja fram til
tekna á einhvern hátt þegar
menn búa í eigin húsnæði eða
er búið að sleppa því atriði?
B) Á ellilífeyrisþegi að
telja fram allar tekjur sínar?
Hvað eru tekjur, ellilífeyrir,
greiðsla úr lífeyrissjóði?
Svör:
A) Tekjur og gjöld af íbúð-
arhúsnæði til eigin nota eru
ekki færð á framtal, nema
vaxtagjöld af skuldum, sem
sannanlega voru notaðar til
öflunar þess.
B) Ellilífeyrisþega ber að
telja fram allar tekjur sínar,
þar með talinn ellilífeyrir og
greiðslur úr lífeyrissjóði.
Frádráttur útsvars
Jón Bjarnason, Hraunteigi
13, Reykjavík:
Fæst fjölskyldufrádráttur
frá útsvari eins og í fyrra? Þá
var hann 50.750 kr.
Svar:
Frádráttur frá útsvari hjá
mönnum er nú kr. 761.
Samsköttun enn
J.H.:
Á hverju var svarið í Mbl.
29. janúar sl. um samsköttun
eða sérsköttun sambýlisfólks
grundvallað? Þar segir að
samsköttun sambýlisfólks
geti aldrei verið óhagstæðari.
Dæmi: Ef tveir einstaklingar
í sambúð sem telja fram sam-
an hafa 60.000 kr. í árstekjur
hvort, er þá ekki frádráttur
þeirra skv. 10%-reglunni kr.
6.000? Þ.e. kr. 12.000 í allt? Ef
þau telja fram sameiginlega,
er þá frádráttur þeirra aðeins
6.000 eða leggjast tekjurnar
saman?
Svar:
Svarið í Mbl. 28. jan. var
ónákvæmt. í þeim tilvikum,
þar sem lágmarksfrádráttur-
inn hjá einhleypingum (sem
er nú kr. 11.963) er hærri en
10%-frádrátturinn eða D- og
E-frádrátturinn, er hagstæð-
ara að telja fram sitt í hvoru
lagi. I dæminu í spurningunni
er gert ráð fyrir að hvort um
sig hafi haft 60.000 króna
árstekjur. Ef þau eru skatt-
lögð sem hjón verður
10%-frádrátturinn kr. 12.000
og einnig þótt þau væru
skattlögð sitt í hvoru lagi ef
ekki nyti lágmarksins við, en
vegna þess fær hvort um sig
kr. 11.963 í frádrátt ef þau
eru skattlögð sem einstakl-
ingar.
Skýrslur um
bflastyrk
Þá hafa nokkrir spurst
fyrir um bílastyrk og hvernig
beri að fara með hann.
Ríkisskattstjóri hefur aug-
lýst nýlega að frá 1. janúar
sl., þ.e. við gerð skattframtals
tekjuárið 1982, þurfi þeir sem
fá bifreiðastyrk að skila
rekstraryfirliti stutt með
kostnaðarnótum. Spurt er:
Hverjir eru það, sem ekki
hafa þurft að skila bifreiða-
skýrslum?
Breytir þessi tilkynning
nokkru fyrir þá, sem fram til
þessa hafa skilað bifreiða-
skýrslum vegna bifreiða-
styrks?
Svar:
Þeir sem ekki þurftu að
skila skýrslu um ökutækja-
rekstur vegna fengins styrks
voru:
A) Þeir sem notuðu bíl í
takmörkuðum og tilfallandi
tilvikum í þágu vinnuveit-
anda síns og fengu endur-
greiðslu fyrir hverja ferð.
B) Þeir sem voru með akst-
urssamning við ríkið stað-
festan af fjármálaráðuneyt-
inu.
C) Þeir sem höfðu öku-
tækjastyrki ákveðna af Al-
þingi. Bent er á nánari skýr-
ingu á skilyrðunum í Leið-
beiningum ríkisskattstjóra
bls. 10.
Þessi ákvörðun breytir
engu fyrir þá sem skilað hafa
fullnægjandi skýrslum.
Morgunblaðið tekur við
spurningum um skattamálin í
síma 10100 í dag kl. 13 til 15.