Morgunblaðið - 08.05.1986, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. MAÍ1986
49
Réttur
dagsins
Margrét Þorvaldsdóttir
Dóri var í mat hjá ömmu:
— Hvernig geturðu talað með
svona fullan munninn, Dóri minn?
Þetta er æfing amma, ekkert
nema æfíng, svaraði stráksi.
Næsti réttur ætti ekki að standa
í neinum, þvert á móti — hann dillar
bragðlaukunum og rennur síðan ljúf-
lega niður. Hér er átt við
Lifur að hætti
Creola
500 gr lifur, lamba- eða kálfalifur
hveiti
3 matsk. matarolía
1 meðalstór laukur, fínt sneiddur
eða saxaður
1 græn paprika, fínt sneidd eða
skorin í bita
1 dós niðursoðnir tómatar (400
gr-)
V2 -1 tsk. salt
1. Lifrin er hreinsuð og himnur
allar fjarlægðar. Hún er síðan sneidd
niður. Hveitið er sett í plastpoka og
lifrasneiðamar hristar með hveitinu
svo þær fái jafna hveitihúð.
2. Matarolían er hituð á pönnu og
lifrin brúnuð og síðan tekin af pönn-
unni. Matarolíu, 1 matsk., er bætt
á pönnuna ásamt lauknum og hann
látinn krauma nokkrar mínútur.
Því næst er paprikan, niðursoðnir
tómatar með soði, (hitið í potti fyrst)
og steikt lifrin sett með lauknum.
Lok er sett yfír pönnuna og látið
krauma í 10 mínútur.
Saltið ogjafnið með hveiti ef þarf.
Rétt að benda þeim á, sem ekki
hafa lært að meta lifur, að græn-
metið bragðbætir. Hið megna bragð
lifrarinnar hverfur fyrir sætu mildu
bragði grænmetisins.
Berið fram með soðnum gijónum
eða núðlum.
Verð á hráefni:
1 lifur (500 gr) kr. 76.30
ldóstómatar 43,70
1 paprika 40,00
1 laukur 4,00
Kr. 164,00
Clostridium botulinium veldur
sjaldgæfri en lífshættulegri matar-
eitrun sem nefnist botulismus. Ger-
illinn fínnst í náttúrunni, á landi, f
vatni og í sjó. Við ákveðnar aðstæður
getur gerillinn spírað og myndað
eitur, botulin. Það þarf mjög lítið
af þvi til að valda sýkingu. Eitrunin
orsakast af taugaeitri sem sýkillinn
getur myndað í matvælum.
Botulismus eitranir hafa oftast
verið raktar til illa niðursoðinna
matvæla (kjöts og grænmetis) aðal-
lega í heimahúsum. Botulinium eitr-
anir eru ekki algengar hér á landi
og er lítið vitað um útbreiðslu gerils-
ins hér, þó er vitað um 2 tilfelli á
árunum 1981-83 og voru þau rakin
til sýrðs blóðmörs.
Það eru fæðutegundir með lágt
sýrustig — og ekki hafa verið rétt
niðursoðnar, sem geta verið gróðr-
arstía þessara gerla. Má þar nefna
auk kjöts, grænmetistegundir eins
og belgbaunir, rauðrófur og mais.
Erlendis hafa komið upp eitrun-
artilfelli sem rakin hafa verið til
fiskafurða úr dósum og úr lofttæmd-
um umbúðum.
Einkenni botulismus eitrunar
koma fram 12—36 klst. eftir neysiu.
Þau koma fram í meltingartruflun-
um; ógleði, uppköstum, þreytu og
höfúðverk. Því næst fylgir harðlífí,
sjóntruflanir, erfíðleikar við að tala
og lömun vöðva. Eitrunin nær há-
marki á 1—'7 dögum, en bati getur
tekið nokkra mánuði. Dauði orsakast
af lömun í öndunarkerfinu.
Fyrirbyggja
máeitramr
1. Ætlið nægan tíma við niður-
suðu matvæla.
2. Neytið ekki matvæla úr grun-
samlegum niðursuðudósum —
bólgnum, beygluðum, ryðguð-
um eða með sködduðum brún-
um, né úr sprungnum eða
brotnum glösum.
3. Forðist matvæli sem hafa verið
upphituð og geymd og síðan
lauslega hituð upp að nýju.
4. Neytið alls ekki grunsamle-
grar fæðu.
5. Eitrið er ekki hitaþolið og
eyðist fljótt við suðu, því er
góð upphitun matvæla nokkuð
örugg varúðarráðstöf un.
FRUM-
SÝNING
Stjörnubíó
frumsýnir í dag
myndina
Harðjaxlar í
hasarleik
Sjá nánar augl. annars
stafiarí blaðinu.
Þökkum af alhug hlýjar kveÖjur og heimsóknir
áafmœli mínu 5. maí. Sérstakar þakkir fcerum viÖ
félögum minum á Hreyfli, börnum, tengdabörn-
um, öllum vinum og skyldfólki fyrir ógleyman-
legan dag.
Kœr kveÖja.
Karl Sveinsson ogAnna Bjarnadóttir
Njörvasundi 9
Reykjavik.
SJÁVARRÉTTIR SÆLKERANS
Gómsætir sjávarréttir
með lystilega
fáum
hitaeiningum
Það er engin tilviljun að fyrsta
sendingin af Sjávarréttum Sælker-
ans hvarf nánast samdægurs úr
verslunum höfuðborgarsvæðis-
ins. Samdóma álit neytenda var
einfaldlega að réttimir væm al-
veg sérdeilis gómsætir.
þeim em líka lystilega fáar
hitaeiningar og mikið af náttúr-
legum fjörefnum. En það var
bragðið sem gerði útslagið. Rétt-
imir smakkast nefnilega eins og
ekta heimatilbúnir sjávar-
réttir þótt þeir séu til-
búnir beint í ofninn.
Það kunna sælkerar
að meta.
Þú getur valið
um sjávarréttaböku
og rækjurúllur -
best er auðvitað að
prófa þá báða. En
þú verður að flýta
þér, því það er bók-
staflega slegist um
hvern pakka.
MARSKA