Morgunblaðið - 18.01.1989, Blaðsíða 16
16 T
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. JANÚAR 1989
Kynningarátak um ísland:
ísland alþjóðleg heilsu-
paradís innan fárra ára?
VERÐI draumur þeirra manna að veruleika, sem standa að
þvi að efna til kynningarátaks um ísland, gæti ísland orðið
að alþjóðlegri heilsuparadís innan fárra ára, og skilað íslend-
ingum milljörðum i auknum gjaldeyristekjum. Þetta er skoðun
Steingríms Hermannssonar, forsætisráðherra, sem nýverið
skipaði nefiid, undir formennsku Baldvins Jónssonar, auglýs-
ingastjóra, til þess að undirbúa mikið kynningarátak með
markaðssetningu Islands í sem víðtækustum skilningi að leiðar-
ljósi. I fyrstu atrennu verður sjónum beint að Bretlandsmark-
aði, en þaðan fáum við árlega um 8 þúsund ferðamenn, en
Bretar sem boðið hafa forsætisráðherra og Baldvin Jónssyni
ráðgjöf sína og þjónustu, endurgjaldslaust, þar sem þeir telja
verkefiiið svo heillandi, telja að á fáum árum væri hægt að
auka ferðamannastrauminn frá Bretlandseyjum til íslands
þannig að hingað kæmu um 40 þúsund Bretar á ári. Forsætis-
ráðherra ræðir aðdraganda þessa og þær væntingar sem hann
hefúr í þessu máli í samtali við Morgunblaðið.
í bréfi forsætisráðherra, þegar
hann skipaði nefndina í byrjun
þessa mánaðar, segir m.a.: „Hér
með eruð þér skipaður í ráðgjafa-
nefnd ríkis og einkaaðila til að und-
irbúa sérstakt kynningarátak ís-
lands á sviði markaðs- og sölumála
og ferðamála." Nefndina skipa þau
Baldvin Jónsson, auglýsingastjóri,
formaður, Bjöm Theódórsson,
framkvæmdastjóri þróunarsviðs
Flugleiða, Jón Sveinsson, aðstoðar-
maður forsætisráðherra, Magnús
Gunnarsson, formaður Útflutn-
ingsráðs, Ragnhildur Hjaltadóttir,
deildarstjóri í samgönguráðuneyt-
inu, Stefán Friðfinnsson, aðstoðar-
maður utanríkisráðherra og Kjart-
an Lárusson, formaður Ferðamála-
ráðs. Nefndin hefur nýlega haldið
sinn fyrsta fund.
Steingrímur segir: „Upphaf alls
þessa er að eftir leiðtogafundinn
hér í Reykjavík í október 1986 þótti
mér sýnt að ísland hefði fengið það
mikla auglýsingu, að rétt væri að
athuga hvort hún gæti orðið vega-
nesti í æskilega framtíðarþróun
ferðamála, fundar- og ráðstefnu-
halda hér á landi. Ég nefndi nú
stundum þá hugmynd að möguleiki
væri á því að ísland gæti orðið eins-
konar alþjóðleg fundamiðstöð, þar
sem leitað væri leiða til þess að
bæta úr því sem úrskeiðis hefur
farið í heiminum. Ekki bara af-
vopnun, heldur svo margt annað,
eins og sjúkdómar, hungur, aukið
bil milli ríkra og fátækra, mengun
og fleira og fleira," segir Steingrím-
ur og leggur áherslu á að hann
hafi gert sér grein fyrir fjöldanum
öllum af ónýttum möguleikum hér
á landi, þegar í kjölfar leiðtogafund-
arins.
Steingrímur segir að vissulega
hafi það jafnframt vakað fyrir sér,
að átak sem þetta gæti hugsanleg
hjálpað til og greitt fyrir sölu
íslenskra afurða, jafnframt því sem
möguleiki væri á því að laða hingað
meira af ferðamönnum, sem hefðu
úr miklu að spila. „Ég skipaði því
nefnd til þess að kanna þessi mál
og gera tillögur um hvemig að
framtíðaruppbyggingu skyldi stað-
ið, og þessi nefnd hún skilaði áliti
aðeins örfáum dögum eftir að ég
kom hingað í forsætisráðuneytið á
nýjan leik,“ segir forsætisráðherra
og lítur í kringum sig á skrifstofu
forsætisráðherra af lítt dulbúinni
velþóknun.
Forsætisráðherra segir að nefnd-
in hafi talið að auglýsingin sem
landið fékk í kjölfar leiðtogafundar-
ins gæti orðið mjög mikilvæg fyrir
þróun ýmissa mála hér á landi.
Nefndin hafi sérstaklega tilgreint
ferðamál, heilsustöðvar og heilsu-
miðstöðvar eða „Health Spas“ eins
og það er nefnt á ensku. Þar lægju
ónýttir möguleikar — gríðarlegir
möguleikar. „Nefndin telur sömu-
leiðis að ef við höldum rétt á mál-
um, þá geti vamingur seldur sam-
eiginlega undir nafninu ísland selst
mjög vel og á góðu verði, ef rétt er
á málum haldið, enda væri því í
öllum tilvikum haldið á lofti að ver-
ið væri að bjóða bestu fáanlegu
vöruna," segir Steingrímur,
Steingrímur segir að hann hafi
í framhaldi þessa tekið upp þráðinn
á nýjan leik í desember, er hann
hitti Margaret Thatcher, forsætis-
ráðherra Bretlands, að máli í Lon-
don. „Þá átti ég fund með þremur
Bretum sem komu hingað til lands
í haust, og fylltust miklum áhuga
á því að vinna með okkur að því
að þróa þessa hluti. Bretamir gerðu
sér stórkostlegar hugmyndir um þá
möguleika sem ísland ætti á þessu
sviði, jafnvel svo miklar, að ég vil
nefna þær skýjaborgir, sem eru
kannski einum of stórbrotnar fyrir
jafn hægfara mann eins og mig,“
segir Steingrímur, „Þeir notuðu
meira að segja orðalag eins og: Is-
land — heilsumiðstöð heimsins.
Mín niðurstaða var sú að það
ætti að taka þessu samstarfi við
þessa reyndu Breta opnum örmum
og þess vegna skipaði ég þessa
nefnd núna, til þess að undirbúa
móttöku þessara manna hingað til
lands, og undirbúningsstarf á þessu
sviði í nánustu framtíð."
Forsætisráðherra sagði að Bret-
amir væm væntanlegir hingað í
næsta mánuði, en uppi væri hug-
mynd um að haldin yrði ráðstefna
Steingrímur Hermannsson, forsætisráðherra.
FORSÆTISRAÐUNEYTIÐ
Kynningarátak íslands
Ráögjafarnefnd ríkisstjórnari nnar
hér á landi í vor þar sem fjallað
yrði ítarlega um þær ýmsu hug-
myndir sem fram hefðu komið um
þessi mál. „Ég held að öll þessi
uppbygging þurfi að gerast mjög
skipulega, því við viljum ekki láta
hella yfír okkur nokkur þúsund
ferðamönnum á einu bretti, án þess
að vera í stakk búnir að taka á
móti þeim. Auk þess verðum við
að ráða þróuninni og hraða hennar.
Við eigum ótrúlega margt upp á
að bjóða, þannig að ég er bjart-
sýnn. Taktu sem dæmi hvað væri
hægt að gera út frá hugmynd Bret-
anna um „Iceland — The Health
Centre of the World“. Við eigum
áreiðanlega einhver bestu leirböð
sem hægt er að finna, ef við not-
færum okkur þau. Náttúrulækn-
ingafélagið rekur eitt slíkt, sem er
afar vinsælt og mér skilst bókað
langt, langt fram í tímann. Við
höfum Bláa lónið, sem ýmsir fara
í, hrífast mjög af og þykir hafa ein-
hvem lækningamátt. Allra mest
virði held ég þó að sé það, að hér
getum við boðið upp á kyrrð. Ég
er sannfærður um að æði margir
íbúar stórborga, eins og Lundúna,
þrá fátt meir en kyrrð, heilsurækt,
gönguferðir úti í náttúrunni, hesta-
ferðir og útivist. Þá á ég við útivist
í hvers konar veðri, því misjafnt
veður getur oft verið hluti af ævin-
týrinu. Það er oft mikil þreyta í
þessu stórborgarfólki og þegar það
ákveður að sækjast eftir rónni og
kyrrðinni í tilbreytingarskyni, þá
er það yfirleitt fólk sem getur leyft
sér hvað sem er og greitt fyrir það
hvað sem er.“
Steingrímur segist sannfærður
um að ef uppbygging af þessu tagi
fari fram hér á landi af skynsemi,
þar sem eitt skref verði stigið í einu
og smám saman verði komið á fót
eins og tveimur heilsumiðstöðvum
sem höfði til stórborgarbúans, sem
vilji kyrrð, útivist, hreint loft og
náttúrufegurð, þá geti slík starf-
semi vaxið og aukist hér á landi,
langt umfram það sem sjáist í dag.
Hann segist jafnframt gera sér
vonir um að slíkt myndi hafa það
í för með sér að í auknum mæli
yrði litið til íslands þegar leitað
væri staðar til fundahalda og ráð-
stefnuhalda. „Ég varð var við það
þegar ég var í Hollandi nú um dajg-
inn, að þar er mikið horft til Is-
lands í þessu sambandi. Til dæmis
eru læknar í Evrópu að undirbúa
fund hér í apríl, þar sem mæta um
600 manns og það þykir orðið dálít-
ið varið í það að bjóða mönnum til
ráðstefnuhalds hér. En fyrst og
fremst er ég þó að hugsa um ferða-
menn sem koma hingað til þess að
dvelja um hríð, eða til að sækja
fundi, sem væru settir á laggimar
til þess að leysa ákveðin verkefni
eða vandamál."
Hann bendif á að ámm saman
hafí skort mjög á að útflytjendur
störfuðu náið saman í markaðssetn-
ingu á íslenskum vömm erlendis.
Oft kæmi þetta hálfhjákátlega út,
þegar samtök og fyrirtæki væm
Fer&amál Útflutnings- mál Heilbrigöis- mál fþróttir Umhverfls- mál Fræ&sla Verslun og þjónusta
TILLÖGUR NEFNDARINNAR SEM SKIPUÐ VAR I KJÖLFAR LEIÐTOGA-
FUNDARINS UM FYRIRKOMULAG ÞESSA ÁTAKS ERU EFTIRFARANDI:
Skipuð verði fimm manna ráðgjafanefnd sem heyri undir forsætisráð-
herra, enda snertir starfssvið slíkrar nefndar starfssvið fjölmargra ráðu-
neyta.
Með þessari skipan mála telur nefndin mögulegt að ná m.a. eftir-
töldum markmiðum:
1.
2.
5.
Sameiningu allra innlendra aðila, sem hafa skrifstofur erlendis,
undir eitt þak.
Sameiginlegri þátttöku útflutnings- og þjónustugreina í vörusýn-
ingum, ferðasýningum og hvers konar kynningarátaki, eftir því
sem við á hverju sinni.
Markvissri sölu- og markaðsstarfsemi á afmörkuðum landsvæð-
um hverju sinni um visst árabil.
Náinni samvinnu íþrótta/heilsugæslu/hollustu annarsvegar og
ferðaþjónustu/matvælaframleiðslu hins vegar.
Hreinsun lands og sjávar og þeim tilgangi að skapa íslandi þá
ímynd í augum landsmanna sjálfra svo og erlendra manna, að
hér á landi sé hollara að dvelja og matvælaframleiðsla sé betri
og ómengaðri en samsvarandi vörur frá öðrum löndum.
Fræðslu almennings á íslandi um nauðsyn kynningarstarfs,
hverju nafni sem nefnist, til aukinna lífsgæða í landinu.
Tryggt verði að fjárframlög komi að jöfnu frá ríkissjóði og einka-
aðilum, til að framkvæma áætlanir og ákvarðanir kynningar-
nefndarinnar.
Aukningu innlendrar verslunar- og þjónustustarfsemi.
Nánara samstarfi, á sviði útflutnings- og kynningarmála, milli
íslands, Færeyja og Grænlands (Vest-Norden).
Auknum gæðum vöru og þjónustu í þeim tilgangi að ná hám-
arksverði hverju sinni.
í þeim tilgangi að skapa íslandi sameiginlega ímynd er nauðsyn-
legt að allir samstarfsaðilar leggi áherslu á að ísland sé:
Heilsumiðstöð heimsins (The Health Center of the World)
í þessu slagoröi felst að hór fáist betri vörur og þjónusta vegna hrein-
leika í lofti, á láði og legi.
12. Langtíma áætlanagerð um aðgerðir á sviði kynningarmáia.
6.
8.
9.
10.
11.