Morgunblaðið - 11.05.1991, Síða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. MAÍ 1991

Safnhaugar
Blóm vikunnar
Umsjón: Ágústa Björnsdóttir
203.þáttur
I allri þeirri umræðu sem flætt
hefur frá fjölmiðlum að undanf-
ömu um umhverfismál þ. á m.
sorphreinsun, flokkun, böggun,
eyðingu og ég veit ekki hvað,
sýnist mér fara vel a því að „Blóm
vikunnar“ leggi þara eitthvað til
málanna, þ.e. um „safnhauginn",
því það skiptir miklu máli hvað
um allan þann úrgang verður sem
til fellur þegar garðar eru hreins-
aðir. Okkar ágæti Ólafur Björn
sem telja má einn mesta „sorp-
haugaprédikara“ landsins (Róbert
Arnfinnsson hefur líka átt þar
góðan hlut að máli) hefur tvívegis
skrifað um þetta mál í Garðyrkju-
ritið, þ.e. 1970 og 1980, sem hér
með vísast í, auk þess sem smá
hugvekja er um það í síðasta
GARÐI (2. tbl. 1991). Birtum við
hér nokkurn hluta af greininni frá
1980:
„Safnhauginn er best að hafa
í stíu eða kassa á afviknum stað
í garðinum. Meðfylgjandi myndir
sýna tvær gerðir af stíum. Annað
er rimlakassi úr vel fúavörðu
timbri með lausum rimlum að
framan sem hægt er að bæta í
eftir því sem hækkar í stíunni.
Hin stían er gerð með því að reka
niður fjóra staura og strengja á
þá sterkt vírnet. Æskilegt er að
hafa fleiri en eina stíu vegna þess
hve langan tíma allar efnabreyt-
ingar taka hér í okkar svala lofts-
lagi.-Reikna má með því að mold-
armyndunin taki hér allt að því 3
ár og er því hentugast að hafa
stíurnar þrjár, eina fyrir hvert ár.
Þá hafa einnig verið hér á mark-
aði tilbúnar safnhaugastíur úr
plasti sem eru mjög handhægar
og snotrar útlits.
Safnhaugurinn er tvöföld bless-
un. I fyrsta lagi gefur hann okkur
dýrmæta gróðurmold og í öðru
lagi losar hann okkur við allskyns
úrgang úr garðinum. Þangað er
hægt að bera hverskonar lífrænt
efni sem til fellur: Grasið af blett-
inum, það sem skorið er af grask-
öntum og hreinsað upp úr beðum,
kál úr matjurtagarðinum, kartö-
flugras, tijálauf o.m.fl. Allt tré-
kennt efni og spýtnarusl má
brenna og setja öskuna í safn-
hauginn. Þangað má bera ýmis-
konar annan lífrænan úrgang t.d.
sag eða spæni og þeir sem stutt
Stía úr
rimlum.
Stía úr
vírneti.
eiga í fjöru gætu drýgt hauginn
með gömlu þangi sem er ágætis
áburður þegar það rotnar. Æski-
legast er að setja svolítið af hús-
dýraáburði á milli laga til að auka
bakteríugróðurinn og flýta þannig
fyrir moldarmynduninni. Auk þess
þarf að strá áburðarkalki og köfn-
unarefnisáburði í hauginn við og
við því rotnunarbakteríurnar eru
frekar á köfnunarefnið. Haugur-
inn þarf að haldast rakur en þó
ekki blautur. og þarf afrennsli að
vera gott. Stundum er sett lag
af greinum og kvistum neðst í
stíuna í þessum tilgangi. Best er
að umstinga hauginn vor og haust
eða jafnvel oftar yfir sumarið og
blanda þá enn á ný köfnunarefn-
isáburði í góðgætið sem nú ætti
að vera hálfumbreytt í gróður-
mold.
Loks kemur að því að umbreyt-
ingin er fullkomnuð. Þá er mokað
upp úr stíunni og moldin dökk og
lífræn er sigtuð í gegnum t.d.
hálftommu vímetssigti til þess að
losna við kvisti og annað rusl.
Síðan má blanda í hana öðrum
efnum t.d. garðmold, mómold,
grófum sandi og eða vikursandi,
og leir eftir því sem þurfa þykir.
Það er ekki amalegt að eiga ein-
hvers staðar í garðshorni kassa
eða tunnu með svona krásmold
að grípa til og geta skilað aftur
í skaut jarðar því byggingarefni,
sem þaðan er tekið og sem gróður-
inn þarfnast til viðhalds og endur-
fæðingar.
Ó.B.G.
Rétt er að geta þess að á
síðustu árum hafa verið fluttar inn
vélknúnar kvarnir sem „mala“
greinar og hverskyns tijákenndan
Úrgang og skila þar með hinu
nýtilegasta efni í safnhauginn.
Væri ómaksins vert fyrir garð-
ræktendur að kynna sér slík „app-
aröt“.
Heilsudag-
ar fyrir
aldraða í
Kópavogi
Öldrunarþjónustudeild Fé-
lagsmálastofnunar og Heilsu-
gæslustöð Kópavogs efna til
heilsudaga 13., 14. og 15. maí nk.
Dagskrá heilsudagannna hefst
13. maí kl. 9.30 í anddyri sundlaug-
ar Kópavogs þar sem fulltrúar heil-
sugæslustöðvar Kópavogs og öldr-
unarþjónustudeildar Félagsmála-
stofnunar taka á móti þátttakend-
um.
Forstöðumaður sundlaugarinnar
sýnir hina nýju sundlaug og býður
þátttakendum heilsudaganna að
fara í sund undir leiðsögn íþrótta-
kennara.
Dagskrá heilsudaganna er miðuð
við að sem flestir finni þar eitthvað
við sitt hæfi og geti verið þátttak-
endur. Þar er m.a. boðið upp á úti-
veru, íþróttir, fræðslu, söng og sam-
veru. Leiðsögn og fræðslu annast
sérhæft starfsfólk sem vinnur að
þessum þáttum I öldrunarþjón-
ustunni.
Heilsufæði verður á boðstólum
alla dagana.
Þátttökugjald er 450 kr. fyrir
hvern dag og innifalið er matur,
fræðsla, bílferðir og aðstoð eftir
þörfum.
(Fréttatilkynning)
■ LÖGREGLAN í Hafnarfirði
gengst fyrir uppboði á óskilareið-
hjólum í dag, laugardag, klukkan
13. Uppboðið fer fram í portinu við
lögreglustöðina í Hafnarfirði. Um
er að ræða reiðhjól sem verið hafa
í vörslu lögreglunnar um langt skeið
en hefur ekki verið vitjað af eigend-
um.
Þ.Þ0RGRÍMSS0N&C0
ABET
HARÐPLASTÁ BORÐ
ÁRMÚLA 29, SÍMI 38640
Liðlega tvítugur Frakki vinn-
ur sinn þriðja Evróputitil
Brids
A/allir
Guðmundur Sv. Hermannsson
UNGUR Frakki, Jean-Christop-
he Quantin að nafni, er að
verða einhver skærasta stjarna
á bridshimni Evrópu. Þótt hann
sé aðeins 24 ára gamall var
hann að bæta þriðja Evrópu-
meistaratitlinum í safn sitt fyr-
ir mánuði þegar hann vann
Evrópumótið í tvímenningiá-
samt landa sínum Michel Abec-
' assis. Áður hefur Quantin unnið
Evóputvímenning í blönduðum
flokki og Evrópumót yngri spil-
ara. Þá hefur hann verið fasta-
maður í franska landsliðinu
undanfarið, náði með því 2.
sæti á Evrópumótinu í sveita-
keppni 1989 og spilaði á heims-
meistaramótinu sama ár.
í Evrópumótinu í tvímenningi
voru yfirburðir Abecassis og Qu-
antins miklir. Þeir tóku forustuna
strax í fyrstu umferð, fengu smá
keppni um tíma frá ítölsku pari,
Astore og Lanzarotti, en tóku svo
á sprett og enduðu langt fyrir
ofan Sjoerds og Winterman frá
Hollandi og Levy og Mouel frá
Frakklandi, sem urðu í 2. og 3.
sæti.
Þetta var eitt af góðu spilunum
þeirra.
Norður ♦ DG1097
♦ 87
♦ K74
Vestur ♦ 952 Austur
♦ 8643 ♦ 5
¥DG5 ♦ Á1096
♦ G102 ♦ A853
♦ 743 ♦ DG106
Suður
♦ ÁK2
▼ K432
♦ D96
♦ ÁK8
Abecassis og Quantin fengu
þessi spil gegn Ungverjunum
Dumbovich og Homonnay.
Dumbovich í austur opnaði á 1
tígli, Quantin í suður doblaði,
Abecassis sagði 1 spaða og þegar
Quantin sagði 1 grand, sem lofaði
19-21 punkti, hækkaði Abecassis
í 3 grönd.
Laufaútspil hefði verið best fyr-
ir vörnina en Homonnay spilaði
eðlilega út tígulgosa. Quantin
stakk upp kóng í blindum þar sem
hann reiknaði frekar með að aust-
ur ætti ás og tíu. Austur drap
með ás, en mislas nú spilið. Hann
hélt að Quantin ætti DG9 í tígli,
fyrst hann spandéraði kóngnum í
fyrsta slag, og skipti því í lauf-
drottningu í stað þess að halda
áfram með tígul.
Quantin tók með ás og spilaði
öllum spöðunum. Austur henti
tveimur tíglum og tveimur hjört-
um og suður einum tígli og einu
laufi. Vestur hefðiu nú skaðlaust
getað hent tígli í síðasta spaðann
en hann henti laufi, enda virtist
pað saklaust. En það reyndis hon-
um dýrt.
Quantin spilaði nú hjarta úr
borði á kónginn og spilaði hjarta
á ás austurs. Austur spilaði meira
laufi á kóng suðurs, sem spilaði
enn hjarta. Vestur fékk slaginn á
drottninguna og nú saknaði hann
laufsins. Hann átti bara tígul og
suður fékk tvo síðustu slagina á
tíguldrottningu og hjartaljar-
kann. Yfirslagur og nærri toppur.
Engir íslendingar tóku þátt í
mótinu að þessu sinni, en það
Norðurlandapar sem stóð sig best,
voru Norðmennirnir Helness og
Uggerud, sem enduðu í 9. sæti.
Þeir voru þó ekki nema 0,01 stigi
fyrir ofan landa sína, Johnsen og
Stokkeland, sem vöktu talsverða
athygli á mótinu fyrir mikla sagn-
gleði.
Mótsblaðið veitti viðurkenning-
ar fyrir besta spilið og besta botn-
inn. Síðari verðlaunin fékk hol-
lenska landsliðskonan Bep Vri-
end, fyrir að vera ekki betri í ít-
ölsku en svo,' að þegar sagnhafi
bað um fiori (lauf) úr blindum, lét
hún tígul, fékk refsispil og gaf
Michel Abecassis og Jean-Christophe Quantin, Evrópumeistarar
í tvímenningi.
doblaðan samning sem stóð tvo
niður í upphafi.
En þetta var valið besta spilið:
Norður
♦ D9754
VDG876
♦
♦ 1093
Vestur Austur
♦ 3 ♦ 82
V94 ♦ 1052
♦ ÁKG843 ♦ 109752
♦ D876 +ÁK4
Suður
♦ ÁKG106
VÁK3
♦ D6
♦ G52
Við eitt borðið sat Ewa Hara-
simowicz frá Póllandi með vestur-
spilin, og sá suður opna á sterku
laufi. Hún stakk inn 3 tíglum,
norður sagði 4 tígla og austur 5
lauf, og suður lauk sögnum með
5 spöðum.
Flestir hefðu spilað út tígulás
til að kíkja á blindan en Ewa las
út úr 5 laufa sögn félaga síns,
að hann ætti góðan tígulstuðning
og styrk í laufi, frekar en langan
lauflit. Hún spilaði því út laufi og
vömin tók fyrstu þijá slagina.
\