Morgunblaðið - 24.04.1993, Blaðsíða 1
80 SIÐUR B/LESBOK
STOFNAÐ 1913
91.tbl. 81.árg.
LAUGARDAGUR 24. APRIL 1993
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Andstæðingar Rússlandsforseta bera fram spillingarákærur
Boða stj órnarmyndun
án samráðs við Jeltsín
Moskvu. The Daily Telegraph, Reuter.
RUSLAN Khasbúlatov, forseti rússneska þingsins, segir
að hljóti Borís Jeltsín forseti ekki stuðning meirihluta
þeirra sem eru á kjörskrá í þjóðaratkvæðinu á morgun,
ætti þingið að mynda nýja ríkisstjórn „þjóðarsáttar“ án
þess að leita samráðs við forsetann. Jeltsín skýrði í gær
frá hugmyndum sínum um breytingar á stjórnarskránni
og er þar kveðið á um aukið vald forseta auk þess sem
núverandi skipulag þings verður lagt niður og tekið upp
tveggja deilda kerfi, eins og víða á Vesturlöndum.
Samkvæmt hugmyndum Jeltsíns
fengi forsetinn rétt til að tilnefna
menn í allar helstu valdastöður
framkvæmdavalds og dómsvalds.
Hann gæti leyst upp þingið og boð-
að til kosninga ef þingmenn sam-
þykktu ekki frambjóðanda hans í
embætti forsætisráðherra.
Spillingarákærur
Ríkissaksóknari í Moskvu sakaði
í gær Pavel Gratsjov varnarmála-
ráðherra um að hafa dregið sér fé
í tengslum við sölu á eignum setu-
liðs Sovétríkjanna gömlu í Austur-
Þýskalandi sem var. Gratsjov vísaði
ásökununum harðlega á bug og
taldi saksóknarann vera að reyna
að sverta Jeltsín og menn hans í
augum almennings fyrir þjóðarat-
kvæðið.
Ur Rútskojs
Alexander Rútskoj varaforseti
hefur farið hamförum gegn spill-
ingu og nafngreint nokkra háttsetta
menn í því sambandi, þ. á m. Jeg-
or Gajdar, fyrrverandi forsætisráð-
herra. í sjónvarpsþætti nýlega
spurði Gajdar varaforsetann um
laun hans, er reyndust vera um
6.000 krónur á mánuði, og þar
næst hvernig Rútskoj hefði haft
efni á að kaupa sér rándýrt, erlent
armbandsúr sem hann bar. Svarið
mun hafa verið lítt sannfærandi.
Bandaríkjaforseti um stríðið i Bosníu
Hafnar einhliða
hemaðaríhlutun
Bosanski Novi, Washington. Reuter.
FULLTRÚASAMKUNDA Bosníu-Serba samþykkti í gær að
efna bæri til frekari viðræðna við Owen lávarð, milligöngu-
mann Evrópubandalagsins, um leiðir til að binda enda á stríðið
í Bosníu. Þingið áréttaði hins vegar að það gæti ekki fallist á
friðaráætlun Sameinuðu þjóðanna óbreytta. Bill Clinton, for-
seti Bandaríkjanna, segir að Bandaríkjamenn eigi ekki að grípa
til einhliða hernaðaraðgerða í Bosníu.
Radovan Karadzic, leiðtogi Bosn-
íu-Serba, sagði eftir tveggja stunda
fund fulltrúasamkundunnar að
hann myndi ræða við Owen lávarð
í Belgrad. „Við þurfum lágmarks-
tryggingu fyrir öryggi Serba á
þessu svæði og ef hún fæst ekki
er friðaráætlunin líklega búin að
vera og þá verðum við að leita ann-
arra lausna," sagði hann.
Bandaríkin verði í fararbroddi
Ráðherrar og háttsettir ráðgjafar
Bandaríkjaforseta hafa hvatt hann
til að heimila hernaðaraðgerðir í
Bosníu, jafnvel án þátttöku annarra
ríkja Atlantshafsbandalagsins,
NATO. Clinton hafnaði þessu í gær
og sagði að stjórnin væri að fara
yfir ýmsa kosti í stöðunni og niður-
staðan myndi liggja fyrir á næstu
dögum. „Við verðum að grípa til
aðgerða. Bandaríkin ættu að vera
í fararbroddi,“ sagði forsetinn.
Hann bætti við að hann væri von-
góður um að samkomulag næðist
um sameiginlega hernaðaríhlutun
Bandaríkjamanna, Breta, Frakka
og annarra NATO-ríkja í Evrópu.
„Mállýsk-
ur“ fugla
Lundúnum. Thc Daily Telegraph.
BRESKUR fuglafræðingur,
dr. Lance Workman, hefur
rannsakað söng glóbryst-
inga í Bretlandi og segir
niðurstöðuna þá að meðal
þeirra ríki ýmsar „mállýsk-
ur“.
Workman segir að glóbryst-
ingar í Sussex sætti sig t.d.
við söng nágranna sinna en
geti orðið árásargjarnir ef þeir
heyri velskan sönghreim, eink-
um á yfirráðasvæði þeirra, og
ráðist þá á söngfuglinn.
Fuglafræðingurinn kveðst
sannfærður um að aðrir fuglar
noti svipaðar „mállýskur",
jafnvel spörfuglar með sinn
einfalda og tiltölulega hljóm-
litla söng.
0
Musteri Attalis
Reuter
STARFSMAÐUR hjá Evrópubankanum, EBRD, í London á leið inn um
dymar á upplýsingamiðstöð stofnunarinnar í gær. Stjórnandi EBRD,
Frakkinn Jacques Attali, hefur sætt harðri gagnrýni fýrir bruðl og sagt
er að eini gagnrýnandinn í bankaráðinu hafi verið hrakinn burt.
Sjá einnig „Búist við harðri ... “ á bls. 28.
Vilja auka
sjálfstæði
Færeyja
Þórshöfn. Frá Grækaris Djuurhus Magn-
ussen, fréttaritara Morgunbladsins.
NÝ stjórn Jafnaðarflokksins,
Þjóðveldisflokksins og Sjálf-
stýrisflokksins hefur tekið við
í Færeyjum og verður Marita
Petersen áfram lögmaður. Eitt
af meginverkefnum hennar
verður að sen\ja ný heima-
stjórnarlög í því skyni að gera
Færeyinga óháðari Dönum.
Jafnaðarmenn og fólkaflokks-
menn hafa verið saman í stjórn en
að undanförnu hafa þeir síðar-
nefndu verið að búa sig undir að
slíta samstarfinu vegna óánægju
með fyrirhugaða uppstokkun í fær-
eysku fiskvinnslunni. Jafnaðar-
menn urðu hins vegar fyrri til og
virðast raunar hafa verið búnir að
ræða við fulltrúa hinna flokkanna.
Að minnsta kosti gekk fljótt saman
með þeim og fá jafnaðarmenn þrjú
ráðuneyti, Þjóðveldisflokkurinn tvö
og Sjálfstýrisflokkurinn eitt.
Auk uppstokkunar í sjávarútvegi
verða heimastjórnarlögin eitt helsta
verkefni nýju stjórnarinnar. Er
stefnt að því, að Færeyingar verði
alveg óháðir Dönum hvað varðar
löggjöf og eigin stjórnarstofnanir.
Reuter
Amato einn og yfirgefinn
GIULIANO Amato, forsætisráðherra Ítalíu, á þingfundi í Róm. Amato sagði af sér á fimmtudag en
verður við völd til bráðabirgða þar til ný stjórn verður mynduð.
Kristilegir og fyrrum
kommúnistar í stjóm?
1) A.„ Dmi4nM
Róm. Reuter.
LIKUR voru taldar á því í gær að tveir stærstu
flokkar Ítalíu, Kristilegir demókratar, og
Lýðræðisflokkur vinstrimanna, áður komm-
únistaflokkurinn, mynduðu nýja ríkisstjórn,
en þeir hafa eldað grátt silfur í áratugi. Sagt
hefur verið að stjórnmál á Italíu eftir stríð
hafi einkum snúist um það að halda kommún-
istum utan stjórnar, hvað sem það kostaði.
Forystumenn flokkanna voru í fundi í gær og lýstu
því yfir að honum loknum að svo virtist sem flokkarnir
ættu að geta komið sér saman um myndun nýrrar stjórn-
ar. ítölsk dagblöð sögðu þetta auka líkurnar á því að
annaðhvort Giorgio Napolitano, forseti neðri deildar
þingsins, eða Leopoldo Elia, fyrrverandi forseti stjórn-
lagadómstólsins, 'tækju við forsætisráðherraembættinu
af sósíalistanum Guiliano Amato. Napolitano er í Lýð-
ræðisflokki vinstrimanna en Elia kristilegur demókrati.
Stjórnmálaskýrendur segja að verkefni nýrrar stjórn-
ar liggi þegar fyrir og næsti forsætisráðherra hafi lítið
svigrúm fyrir eigin stefnumið. Helsta verkefnið er að
koma á umbótum á kosningalöggjöfinni og grípa til
óhjákvæmilegra aðgerða gegn íjárlagahallanum.