Morgunblaðið - 27.01.1994, Qupperneq 46
46
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGÚR 27. JANÚAR 1994
„ þe-tía, Qengur- ekJcí, SLi/riundurr
bleJuriu hug/eift a£ fci Þef sícirf
i óÖmu Qrtirvpq uiS?“
grtin,pg
01993 Farcus Cartoons/Dislributed by Universal Press Syndicale
Ég sagði ekki að þú værir
sífullur. Ég sagði bara að þú
hlytir að hafa drukkið tals-
vert síðan þú fórst síðast í
meðferð, því það er alltaf
vínlykt af þér.
BREF TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691329
Hvað tekur við - eftir dauðann?
Frá Þorsteini Guðjónssyni:
Með lærisveinum Hann á götu gekk,
sem gjaldið reiddi fram úr hjartans sjóði,
og ljúfri rigning lokið upp sá fékk,
sem líkamningur var af holdi og blóði,
- sem líkamningur var af holdi og blóði.
Förin til Emmaus.
- ÞG.
Nýútkomin er bók eftir séra Karl
Sigurbjömsson, um áhugavert efni,
framlíf eða framhald einstaklings-
tilveru eftir dauðann, og er nafn
bókarinnar í spurningarformi:
„Hvað tekur við þegar ég dey?“ Þar
sem lítið virðist ætla að verða ritað
um bók þessa, og síst í neinni al-
vöm, vil ég fara um hana nokkrum
orðum. Tek ég upp aðalspurningar
höfundarins ásamt svörum hans,
en læt þess um leið getið, hveiju
ég munclj svara, væri ég spurður.
Hvað tekur við þegar ég dey?
Hvað tekur við eftir dauðann?
Svar KS: „Maðurinn hefur aldrei
þolað þá tilhugsun, að dauðinn sé
það sem sýnist; upplausn, eyðing,
gleymd. Tilhugsunin um líf eftir
dauðann virðist óijúfanlega buhdin
sjálfsvitund mannsins."
I fyrri setningunni er talað um
tilfinningar sem tengjast því að'
hugsa til dauðans. í síðari
setningunni hugleiðir höfundur,
hvernig vitund manna um sjálfa sig
leiðir til þess að þeir fara að spyija
sig um framhald lifsins.
En þegar kemur að þvi að svara
spurningunni segir KS að fyrir
hendi séu tveir möguleikar. Nr. 1:
Endurburður og nr. 2: „Að líf
mannsins sé álitið eitt og endanlegt,
sem stefnt sé fram fyrir Guð.“
Gagnasafn
Morgnnblaðsins
Allt efni sem birtist í Morgun-
blaðinu verður framvegis varð-
veitt í upplýsingasafni þess.
Morgunblaðið áskilur sér rétt til
að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sém er með endurbirtingu eða á
annan hátt. Þeir s’em afhenda
blaðinu efni til birtingar teljast
samþykkja þetta, ef ekki fylgir
fyrirvari hér að lútandi.
Hver skilur þetta? Með svo
ófullkomnu svari sem þessu er KS
að leggja beina braut fyrir
endurburðartrúna, sem hann telur
sig þó vilja andmæla.
Svar ÞG: Ég vakna brátt eftir
dauðann í nýjum líkama í nýju
mannfélagi. Stilliáhrif ráða því,
hvar þetta verður, og liðinn
æviferill, en venjulegast er þetta
þar sem framliðnir ættingjar eru
fyrir.
Hvað er upprisa?
Svar KS: „Vegna syndarinnar skilja
hold og önd í dauðanum, en sá
aðskilnaður er ekki endanlegur.
Guð er eilífur og í hendi hans er
líf og sál. Hann reisir af dauða.
En það verður ekki forgengilegur
líkami heldur andlegur, ummynd
aður, ódauðlegur, í dýrðinni."
Svar ÞG: Að baki þessara orða
virðist liggja hin eldforna hugmynd
um „upprisu á dómsdegi", en það
leikrit hafa menn hugsað sér að
fara myndi fram einhverntíma í
framtíðinni, stundum á einhveiju
sérstöku merkisári, eins og árinu
1000, en þegar það brást: 1030 og
mörg önnur ártöl hafa síðan verið
reynd. Nú þegar við ritum 1994
mætti nefna 2130 eða 3170 sem
dómsdagsár eins og hvert annað.
Upprisusagan sjálf er hinsvegar
næsta ólík kenningarkerfi guð-
fræðinnar ' og er ein hin
merkilegasta líkamningafrásögn
sem til er. Hún er „spíritismi“ í
þeim skilningi, að um var að ræða
samband við framliðinn. Hinn látni
gekk um meðal manna, talaði við
þá, át mat með þeim og rifjaði upp
fyrri atvik. Að lokum „hvarf hann
þeim í skýi“, þ.e. líkamningurinn
leystist upp í mökk og fluttist burt,
væntanlega til betra lífs á öðrum
hnetti. — Upprisusagan getur vel
staðist sem raunhæft dæmi þess,
að maður aflíkamast á einum stað
og endurlíkamast á öðrum.
Hvað með þá sem ekki trúa?
(„Hvað um þá...“) Svar KS:
„Óvitinn og hinn þroskahefti geta
á tíðum kennt okkur meira um það
(skilyrðislaust traust) en
vitringurinn. Þeirra er himnaríki."
KS minnist í svari sínu ekki á neina
aðra vantrúarmenn en hina
þroskaheftu. Mætti því ítreka þá
spurningu, hvaða framlífskjör KS
ætlar þeim, sem eftir eigin
ákvörðun reyna að skilja efni þessa
mikla máls, mynda sér raunhæfa
skoðun.
Svar ÞG: Það, að við getum átt
von á því eftir dauðann að hitta þá
sem hér voru þroskaheftir, í góðu
ástandi, stafar af því, að þar er
þekking, mannúð og lækninga-
möguleikar á. hærra stigi. En
margir, sem áttu erfitt með að
sætta sig við mótsagnir kirkju-
kenninganna og sjálfir reyndu að
hugsa, lifa nú ágætu lífi eftir
dauðann.
Er samband milli lifandi fólks
og framliðinna?
Svar KS: „í flestum tilvikum tel
ég að sé um að ræða eitthvað sém
tilheyri okkar heimi, hugsanlega í
einhverri annarri vídd en við erum
vön. KS hefur eftir barni: „Engill
drottins tók á sig mynd mömmu til
þess að ég tæki mark á þessu.“
Svar ÞG: Það er óefað ekki rétt,
að sú reynsla sem fólk telur sig
hafa af sambandi við framliðna, sé
að mestu leyti misskilin jarðnesk
atvik („eitthvað sem tilheyrir okkar
heimi“). Þetta er sálfræðikenning,
en ekki kristindómur. Fyrir 50-100
árum, meðan kristni mátti sín meir
en nú, hefðu prestar risið öndverðir
gegn þessu. En satt er það, að sam-
bandsreynsla miðast oft af minn-
ingum þess er við tekur („mótunar
vald minninganna". ÞJ). Og sé
dæmi KS af baminu rétt, þá er það
eitt af mörgum dæmum þess, að
lengra komnir verða að „skipta
litum og líkjum" við einhvern
jarðneskan, oft lifandi jarðneskan,
til þess að geta birst hér. Sbr.
söguna „Stýrðu í norðvestur“, þar
sem hinn aðvarandi „engill", þ.e.
stjörnubúi, líkamnaðist í mynd
skipstjórans á hinu hætt komna
skipi.
Misskilningur er það, að „4., 5.
eða 6. vídd“ séu einhver dulræn
hólf sem geti komið í staðinn fyrir
heim hinna framliðnu. Slíkt er
dulræna, en ekki eðlisfræði og ekki
kristindómur.
ÞORSTEINN GUÐJÓNSSON,
Rauðalæk 14,
Reykjavík.
HÖGNI HREKKVÍSI
Víkveiji skrifar
að var snjöll hugmynd hjá Eim-
skipi að halda upp á 80 af-
mælið á þann hátt að lýsa upp hina
fögru skrifstofubyggingu félagsins
í miðbænum. Víkveiji hefur áður
gert að umtalsefni hve dimmur og
drungalegur miðbærinn er í
skammdeginu og því er það fagnað-
arefni þegar einkafyrirtæki gera
átak til að lýsa upp umhverfið. Fleiri
fyrirtæki og stofnanir ættu að
fylgja fordæmi Eimskips. Og borg-
aryfirvöld þurfa að taka sig taki
og stórbæta götulýsingu, sérstak-
lega í Austurstræti. Kaflinn frá
Lansbankanum að Ingólfstorgi er
t.d. einn drungalegasti staðurinn í
allri borginni.
xxx
Þegar miðbærinn er skoðaður
blasa við Ijölmargar bygging-
ar sem myndu taka sig sérlega vel
út að kvöldlagi væru þær upplýst-
ar. Skal fyrst til telja sjálft Stjórnar-
ráðshúsið við Lækjartorg, Safna-
húsið við Hverfisgötu og Tollhúsið
við Tryggvagötu. Ennfremur
myndu bankastofnanir og Dómhús-
ið taka sig vel út upplýst. Hins
vegar er varla hægt að bjarga
Seðlabankabyggingunni þótt hálf
Blönduvirkjun yrði notuð til að lýsa
hana upp, svo yfirþyrmandi drungi
er yfir þeirri byggingu.
xxx
Sem áhugamaður um íþróttir
verður Víkveiji að játa að hon-
um þykir ekki mikil reisn yfir undir-
búningi íslendinga fyrir Heims-
meistarakeppnina í handknattleik
1995. Undirbúningurinn hefur ein-
kennst af vandræðum og aula-
gangi, að því er virðist. Ekki varð
það til að bæta ástandið þegar upp-
lýstist að helmingur áhorfenda í
Laugardalshöll yrði að standa upp
á endann! Fyrst tókst íslendingum
að fá alþjóðasambandið til að falla
frá kröfum um 7.000 manna hús
niður í hús sem tæki 4.200 manns
og nú er upplýst að aðeins helming-
ur þeirra fær sæti. Þetta gerist á
sama tíma og um allan heim er
verið að leggja niður stæði í íþrótta-
mannvirkjum af öryggisástæðum.
Ef við getum ekki séð um HM ’95
með sóma er betra að afhenda ein-
hveijum öðrum framkvæmd leik-
anna.
xxx
Blaðið Suðurnesjafréttir er með
dálk sem heitir Lág í loftinu.
Þar eru lagðar spurningar fyrir
unglinga. Ung stúlka var spurð um
það í nýlegum pistli hvaða matur
henni þætti beztur og verstur. Og
svarið var á þá leið að pitza væri
bezt en fiskur verstur. Er þetta
ekki tímanna tákn?
XXX
Hún vakti athygli fréttatilkynn-
ingin um nýju lánskjaravísi-
töluna sem Seðlabankinn sendi frá
sér á dögunum. Þar stóð orðrétt:
„Hækkun lánskjaravísitölu frá
mánuðinum á undan varð -0,09%“!
Allir aðrir en hagfræðingar hefðu
líklega orðað setninguna svona:
Lækkun lánskjaravísitölu frá mán-
uðinum á undan varð 0,09%.