Morgunblaðið - 15.01.1995, Blaðsíða 8

8 SUNNUDAGUR 15. JANÚAR 1995
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Ferðaskrifstofan Úrval-Útsýn
Kynna sólarlanda-
ferðir sumarsins í dag
FERÐASKRIFSTOFAN Úrval-
Útsýn ríður á vaðið í kynningu á
sólarlandaferðum með viðarmikilli
kynningu á tveimur ferðabækling-
um, Sumarsól og Sérferðum ’95, á
fjórum sölustöðum á. landinu í dag.
Hörður Gunnarsson, framkvæmda-
stjóri, segir að með því að flýta kynn-
ingunni um mánuð sé ferðaskrifstof-
an að brjóta blað í ferðþjónustu á
íslandi.
Hörður segir að verið sé að koma
til móts við eftirspurn viðskiptavina
eftir upplýsingum og fá þá til liðs
við ferðaskrifstofuna til að halda
verði í lágmarki. Sólarlandaferðin í
ár þyrfti ekki að vera dýrari en ferð-
in í fyrra.
Goði Sveinsson, markaðs- og sölu-
stjóri, sagði að sífellt væri fyrr farið
að spyijast fyrir um sólarlandaferðir
og eftirspurn hefði þegar verið orðin
töluverð milli jóla og nýárs. Ferða-
skrifstofunni hefði ekki fundist
nægilega góð þjónusta við viðskipta-
vinina að geta ekki kynnt tilboð sín
fyrr og því hefði verið ákveðið að
hefja kynninguna um helgina eða
um það bil mánuði fyrr en venja
væri að ferðaskrifstofur kynntu til-
boð sín.
„Þjóðarsátt“
Hörður sagði að með því móti
væri ekki aðeins verið að koma til
móts við markaðinn heldur fengi
ferðaskrifstofan hann til liðs við sig
með því að tryggja bókanir fram í
tímann og halda með því verði í lág-
marki. „Þemað hjá okkur gengur
út á þjóðarsátt um verð og gæði,“
segir hann en því hefur verið haldið
fram að töluverð verðhækkun verði
á sólarlandaferðum til Spánar og
Portúgals í sumar.
Þeir Hörður og Goði viðurkenna
að almenn tilhneiging sé til hærri
verðlagningar á sólarlandaferðum
úti í heimi. Goði nefnir ástæður eins
og verðbólgu, t.d. í Portúgal,
hræðslu við ofbeldi á Florida og sam-
drátt í ferðum til fyrrum Júgóslavíu
og Egyptalands.
Engu að síður segir Hörður að
ferðaskrifstofunni hafi tekist að
halda svipaðri verðlagingu og í fyrra
og nefnir sem dæmi að verð á 70%
af gistirými í Portúgal og á Mallorka
hækki að meðaltali um 0-5%. Hann
segir að hluti af því að tekist hafi
að halda verðinu jafnmikið niðri og
raun ber vitni felist í því að við-
skipti við ferðaskrifstofuna eigi sér
langa sögu á mörgum stöðum,
greiðslur hafi ávallt verið öruggar
og framkoma ferðamanna hafi nán-
ast undantekningarlaust verið til
fyrirmyndar.
Nýjungar
Goði segir að tæplega 6.000 ís-
lendingar hafi farið til Portúgals og
BÍÓDAGAR, kvikmynd Friðriks
Þórs Friðrikssonar, var frum-
sýnd í Danmörku á jóladag og
er nú til sýninga í Kaupmanna-
höfn og Arhúsum. Fjallað hefur
verið um myndina í Berlingske
Tidende, Aarhus Stiftstidende,
Politiken, WeekendAvisen og
Det Fri Aktuelt og hvarvetna er
farið lofsamlegum orðum um
myndina og leikstjórann.
í Berlingske Tidende segir
meðal annars að Friðrik hafi
komið Islandi á kortið í alþjóð-
legri kvikmyndagerð og hafi
norrænu A/naní/a-verðlaunin
ekki síst verið veitt fyrir hversu
aðgengileg myndin sé almenn-
ingi, full af þjóðlegum sérkenn-
um en höfði samt sem áður til
þátta sem öllum manneskjum séu
sameiginlegir, hvar sem þær búa,
að auki beri myndin vott skáld-
Spánar á vegum ferðaskrifstofunnar
síðasta sumar og framboðið sé svip-
að á þessu ári.
Þar að auki sé boðið upp á fjöl-
marga nýja ferðamöguleika, meðai
annars í gegnum dönsku ferðaskrif-
stofuna Tæreborg, t.d. til grísku
eyjarinnar Kos og Marmaris í Tyrk-
landi. Gerð er sérstök grein fyrir
sérferðum á vegum ferðaskrifstof-
unnar í bæklingnum Sérferðir og
má þar nefna ferðir til Aruba í
Karabíahafinu, Austur-Evrópu,
Dubai og um skosku hálöndin.
Ferðakynning Úrvals-Útsýnar
verður á sölustöðum í Reykjavík,
Hafnarfirði, Keflavík og á Akureyri.
legu næmi.
Dálkahöfundur Weekend Avis-
en segir Bíódaga endurminn-
ingakvikmynd á borð við Mitliv
som hund eftir Lasse Hallström
og nokkurs konar „Norður-Atl-
antshafs-þversummu “ Amarcord
Fellinis og Cinema Paradiso
Tornatores. Einnig segir að af
myndinni stafi væntumþykju, þar
sé lögð áhersla á hið hversdags-
lega og fábrotna, sem tryggi
áhorfandanum stórbrotna upplif-
un.
í Aarhus Stifttidende segir að
helsti kostur Bíódaga sé hvernig
Friðriki takist að sjá togstreitu
milli tveggja ólíkra menningar-
heima með forvitnum barnsaug-
um, án fordóma og tilfinninga-
semi. Hann gleymi sér hvorki í
eftirsjá né afdráttarlausum póli-
tískum yfirlýsingum.
Bíódagar Friðriks Þórs sýnd í kvikmynda-
húsum í Árhúsum og Kaupmannahöfn
Hlýtur lofsamlega
umflöllun í blöðum
Djassþáttum Jóns Múla er lokið
Hef verið ríkis-
rekinn alla ævi
JÓN Múli Árnason
útvarpsmaður er
hættur að hafa
umsjón með djassþáttum í
Ríkisútvarpinu en hann
hefur haldið úti slíkum
þáttum í marga áratugi,
eða allt frá 1945. Jón Múli
segir að sér hafi verið mis-
boðið og hann hlunnfarinn
þegar hann uppgötvaði að
sér væru greidd lægri laun
en hann átti að fá með
réttu og engin leiðrétting
fékkst á því. Einnig hefði
sá siður verið tekinn upp
að færa þáttinn til í tíma
að sér óforspurðum og
ákvað hann þá að segja
upp. „Ég var orðinn svo
hundleiður á þessu að ég
gekk út og kvaddi hvorki
kóng né prest, en sam-
kvæmt reglunni hefði ég
þurft að kveðja bæði kóng og
prest því þeir eru báðir þarna,“
segir Jón Múli.
„Fyrstu djassþættirnir byijuðu
haustið 1945 og var Einar Páls-
son, sonur Páls ísólfssonar, með
þá þætti og ég tróðst eiginlega
strax inn í þennan þátt. Nokkrum
árum seinna var djassþátturinn
felldur niður. Það var ályktað í
útvarpsráði að þar sem ekki væri
verið að kynna aðra tónlist í út-
varpi sérstaklega væri óþarfi að
kynna þar djasstónlist. Engum
datt í hug að taka upp aðferðir
djassfólks og'ícynna klassíska tón-
list, aðalatriðið var að banna djass-
inn en þetta bann stóð stutt. Á
milli 1950 og 1960 var Björn R.
Einarsson, Ólafur Stephensen,
Guðbjörg Jónsdóttir og Tómas A.
Tómasson um skeið með nokkra
þætti. Það var ekki fyrr en kom
fram undir 1970 að ég tók þáttinn
alveg að mér. Þó hafði ég Gerard'
Chinotti á móti mér um skeið."
Gætirðu ekki hugsað þér að
vera með djassþætti á einkareknu
útvarpsstöðvunum?
„Þessu vil ég svara á þennan
veg: Ég hef verið ríkisrekinn alla
ævi, eins og Seðlabankinn eða
sauðfjárræktarstöðin á Hesti í
Borgarfirði. Ég kunni því mæta
vel enda er ég hlynntur ríkis-
rekstri. Ég léti fyrr drepa mig en
einkavæða mig því ég tel einka-
væðinguna böl mannkynsins."
Þú hefur lifað marga tíma í
djasssögunni.
„Alveg frá því að ragtime var
að breytast í fyrirtaks djassmúsík
og ég hef alltaf undrast jafnmikið
og enn stend ég og gapi af undrun
yfir snilld þessara manna, bæði
þeirra gömlu og ungu því það er
ekkert lát á þessu. Ég vil leyfa
mér að halda því fram að nú hafi
mannkynið loksins eign-
ast músík fyrir allt
mannkynið. Djassmúsík
er alls staðar jafnvel
tekið, hvort sem þú ert
í Japan, Kína, Ástralíu,
á Suðurpólnum eða
hérna norður við pól, í Ameríku,
Afríku og Evrópu. Alls staðar
blandast þetta saman því mann-
kynið er allt af einum og sama
stofni runnið og var skapað í guðs-
mynd eins og kunnugt er. Smám
saman hefur hún breyst í þjóðern-
istónlist. Allt má þetta rekja til
fátækra aumingja og þræla í Norð-
ur-Ameríku á öldinni sem leið og
í upphafi þessarar og út úr þessu
verður dásamlegasta músík sem
heimurinn hefur heyrt og hefur
lagt undir sig allan heiminn á ekki
lengri tíma en einni öld. Mannkyn-
ið hefur eignast þessa dásamlegu
músík sem aldrei verður þurrkuð
út en heldur áfram. að dafna og
þróast endalaust. Það eru engin
takmörk fyrir því sem almættið
Jón Múli Arnason
► ►Jón Múli Árnason fæddist
árið 1921 á Vopnafirði og voru
foreldrar hans Ragnheiður Jón-
asdóttir og Árni Jónsson frá
Múla, ritstjóri og alþingismaður.
Jón Múli á fjórar dætur. Eigin-
kona hans er Ragnheiður Asta
Pétursdóttir. Jón Múli hóf störf
hjá Ríkisútvarpinu 1945 og
starfaði þar til 1985. Hann var
einn af stofnendum Lúðrasveit-
ar verkalýðsins 1953 og lék á
kornett þar. Hann hefur samið
tónlist við söngleiki og leikrit í
samstarfi við bróður sinn Jónas
Árnason.
Þátturinn
færður að mér
forspurðum
hefur ætlað sínum músíkmönnum
að gera.“
Er eitthvað nýtt að gerjast í
djasstónlist eða er mest um aftur-
hvarf til þess sem áður hefur verið
gert?
„Það er oft. Ekkert er þó betra
en að ungir menn grafi upp fegurð-
ina í því gamla og blandi því sam-
an við það sem er að verða til í
þeirra eigin hjarta og bijósti. I
mínum huga er djass ein allsheijar
alheimsmúsík og hefur smám sam-
an verið að síast inn í eyru, hjörtu
og huga manna. Margt af þessu
fer inn í heilann og kemur aftur
frá mönnum þó ég viðurkenni per-
sónulega ekki mikið þá menn sem
þurfa endilega að vera að hugsa
til að gera eitthvað. Ég vitna í
Alfreð Flóka þegar hann sagði:
„Talentar streða en sjéníið leikur
sér.“ Sumum er gefin náðargáfan
og við hana ráða þeir ekki nokk-
urn skapaðan hlut. Það er hægt
að Iækna snarbijálaða geðsjúk-
linga af öllu, sama hvað er að
þeim í sálinni, nema einu: Það er
ekkert hægt að snerta við músík-
inni í þeim.“
Hvað ertu að hlusta
á núna?
„Ég ætla að bregða
á fóninn litlu stykki á
eftir sem Oscar Peter-
son spilaði árið 1986 á
hljómleikum í Westwo-
od í Los Angeles með vini sínum
Joe Pass gítarleikara, Martin Drew
á trommur og David Young
kontrabassaleikara úr Montreal.
Þetta er svo fallegt að ég held að
aldrei nokkurn tíma hafi verið spil-
að eins fallega á píanó og aldrei
fyrr í víðri veröld eins vel á þessi
hljóðfæri saman, músíkalskir náð-
argáfustrákar blanda geði svo úr
verður ein dásamleg perla sem
ómögulegt er nokkurn tíma að
sleppa undan. Halldór Laxness
sagði einu sinni í tilefni af miklum
listviðburði sem hann var viðstadd-
ur: „En sem betur fer ná menn sér
aftur eftir mikla list.“ En ég mót-
mæli þessu harðlega og segi, sem
betur fer ná menn sér aldrei aftur
eftir mikla list.“