Morgunblaðið - 15.01.1995, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 15. JANÚAR 1995 21
Ef eitthvað fer úrskeiðis er nán-
ast óvinnandi vegur fyrir fórn-
arlömbin að ná fram rétti sínum.
Menn rekast alls staðar á veggi.
kvörtuðum í síma við X um versn-
andi ástand mitt á þriðjudag. Alltaf
með hita og óhemju kvalir. Ég
spurði hann þá hvort verkjalyfin
sem ég var á, sem var Parkodin
Forte, væru hitalækkandi og hann
svaraði því neitandi. Seinna var
mér sagt að Parkodin Forte væri
einmitt mjög hitalækkandi.
Maður með þessa menntun ætti
að hafa getað sagt sér að mann-
eskja með 8 til 9 kommur stöðugt
og á bullandi hitalækkandi lyfjum
væri með miklu meiri hita. X viður-
kenndi síðar að hann hafi talið að
um yfirborðssýkingu væri að ræða.
Hann hefur alla tíð neitað að ég
hafi nokkum tíma haft hita, en ég
spyr: Er það fræðilegur möguleiki
að með allar þær sýkingar og drep,
sem ræktuðust úr skurðarsári mínu,
sé hægt að vera hitalaus. Það tók
landlækni -sex mánuði að ná mínum
sjúkraskýrslum frá X og þá vantaði
hitaskýrslur. Af hveiju? Þær fékk
ég svo ekki fyrr en sex mánuðum
síðar, eftir að hafa hótað blaðaskrif-
um.
ast inn með hraði og ekki mætti
flytja hana nema með sjúkrabíl. Ég
hef sjaldan séð mann eins reiðan
enda var ég farin að rotna lifandi
og af því stafaði lyktin, sem var
svo sterk og ógeðsleg að það þurfti
að henda dýnunni í rúminu mínu
og rúmfötunum. Þessi læknir var
líka afskaplega hneykslaður þegar
hann heyrði hvað þessi aðgerð hefði
kostað o g hvernig að henni var stað-
ið. „Hafðu ekki áhyggjur, þú færð
þetta allt endurgreitt,“ sagði hann.
Ég hef enn ekki fengið krónu þrátt
fyrir að landlæknir segði að sér
fyndist að ég ætti að fá endur-
greiðslu, þar sem aðgerðin mis-
tókst.
Ég var keyrð í hasti á spítala og
þar beið X mín, vansæll á svipinn.
Þarna lá ég fyrst í fimm vikur og
síðan í aðrar tvær. Dvölin á þessum
spítala er í raun efni í aðra sögu.
Að vísu var í því sambandi ekki
beint um mistök að ræða, en allar
aðstæður voru slíkar að ég efast
um að þær standist lágmarkskröfur
um aðbúnað á sjúkrahúsum. Ég lá
ÞANNIG var sárið á maga Ásdísar, eftir finun vikna legu á spít-
ala, þar sem hún var lögð inn fárveik tíu dögum eftir aðgerðina.
AFSKRÆMING í stað lýtaaðgerðar. Myndin er tekin í lok jan-
úar 1994. Síðan hefur ein aðgerð verið gerð og fleiri eru í bígerð.
Mér hrakaði stöðugt og eigin-
maðurinn þurfti að bera mig á sal-
erni. Það var því fjárfest í „bekk-
en“, enda þurfti ég að drekka
óvenju mikið út af vökvatapi. Ég
trúði því að allt væri eðlilegt því
ég hafði aldrei verið skorin upp
áður. Á föstudagsmorgun var okkur
hætt að lítast á blikuna enda líðan
mín þá afleit og reyndum ítrekað
að ná í X, en tókst ekki að ná sam-
bandi við hann fyrr en klukkan sex
um kvöldið. Ég sagðist ekki þola
meira og sagði að það yrði að skoða
undir umbúðirnar og hann gaf mér
leyfi til að rífa þær af og setja
nýjar, sem mágkona mín aðstoðaði
mig við. Það hvarflaði ekki að hon-
um að skoða mig sjálfur.
Skurðurinn var allur rauðþrútinn
og við töldum þetta eðlilegar bólg-
ur. Fagfólk hefði strax séð að eitt-
hvað meira en lítið var að. X sagði
mér að koma í skoðun um hádegi
næsta dag, en ég var hætt að halda
höfði og treysti mér ekki út úr
húsi svo að við hringdum í vakthaf-
andi heimilislækni á Reykjalundi
og hann brá skjótt við og kom með
nýjar umbúðir. Á meðan hafði sárið
sprungið og um einn og hálfur lítri
af þeim ógeðslegasta vökva sem ég
hef séð og fundið lykt af fossaði
út úr mér. Heimilislæknirinn varð
ævareiður, hringdi í X og hund-
skammaði hann og sagði að hér
væri manneskja sem yrði að leggj-
til dæmis á bakinu í fimm vikur og
mér var aldrei þvegið. Fagfólk á
að vita að rúmliggjandi manneskja,
sem aðeins getur legið á bakinu
vegna svöðusárs á kvið, getur ekki
þrifið sig svo vel sé. Enda fékk ég
legusár. Raunar er ég þeirrar skoð-
unar að það ætti að loka þessum
spítala, en það er önnur saga.“
Kært til landlæknis
„Ég fór í fimm aðgerðir og á
eftir að fara í fleiri. Allar þessar
svæfingar hafa gert það að verkum
að skamtímaminni hefur skaðast
verulega og jafnvægisskynið er úr
skorðum. Eg man ekki lengur síma-
númer hjá nánustu vinum. Heil-
brigðisyfirvöld leggja hins veg-
ar ekki trúnað á það, þrátt fyrir
vísindalegar sannanir á því að sí-
endurteknar svæfingar geta valdið
minnistapi. Kannski eru það bara
háttsettir embættismenn í heil-
brigðiskerfinu, sem hafa einkarétt
á að missa minnið þegar það hentar
þeim? Að auki fæ ég svimaköst,
kvíðaköst, þjáist af svefnleysi og
margt fleira hefur komið upp á í
tengslum við þetta sem veldur mér
verulegum óþægindum. Ég hef ekk-
ert unnið síðan þetta kom upp á
og ef ég ætti ekki góða að væri ég
sjálfsagt komin á vonarvöl.
En málið snýst ekki síst um það,
að X tekur að sér að gera þessa
aðgerð á einkastofu og þegar allt
*
fer í handaskolum lætur hann ríkið
taka við mér og skattgreiðendur
borga brúsann. Hann þarf ekki að
tryggja sig og ber enga ábyrgð.
Hann má opna stofu úti í bæ, sem
er drullug og ógeðsleg, skera upp
og þarf ekki að tryggja sig.
Ég kærði málið til landlæknis.
Hann var indæll og tók mér vel.
En hins vegar finnst mér full mik-
ill hægagangur á hlutunum hjá
embættinu og það gerist afskaplega
lítið í málinu. Og það sem mér fínnst
kannski mesta svínaríið við þetta
allt saman er, að eftir sáttafund,
sem landlæknir kom á, bauð X mér
40 þúsund krónur í skaðabætur og
ókeypis lýtaaðgerðir á kostnað rík-
isins það sem eftir er ævinnar ef
ég þyrfti á að halda. Það er sem
sagt skattgreiðandinn sem á að
borga brúsann, ekki hann sjálfur.“
Það má fækka mistökum
„Mér finnst ótrúlegt að hugsa til
þess að læknum skuli engin tak-
mörk sett til dæmis í sambandi við
hæfni í starfi. Þeir geta rekið ófull-
nægjandi stofur út um allan bæ,
skorið fólk eða stundað aðrar lífs-
hættulegar aðgerðir og sent heim
samdægurs án alls eftirlits. Þeir
virðast ekki ábyrgir fyrir neinu og
geta þess vegna kennt sjúklingum
um það sem úrskeiðis fer og er það
sannarlega reynt. Læknar þurfa
ekki að tryggja sig fyrir óhöppum
á einkastofum. Rafvirkjar þurfa að
tryggja sig í bak áður en þeir opna
verkstæði með dauða hluti. Sjúkl-
ingar geta heldur ekki tryggt sig
fyrir aðgerðir. Margir hafa misst
heilsuna og aleiguna eftir mislukk-
aðar aðgerðir. Hvar er réttlætið?
Ef eitthvað fer úrskeiðis er það
nánast óvinnandi vegur fyrir fórn-
arlömbin að standa í að ná fram
rétti sínum. Menn rekast alls staðar
á veggi. í rauninni er svo í pottinn
búið að oftast gefst fólk hreinlega
upp í baráttunni við að ná rétti sin-
um. Þess vegna hefur verið ákveðið
að stofna samtökin Lífsvog, 25.
janúar næstkomandi, með það fyrir
augum að breytá þessum málum
til hins betra. Við sem stöndum að
samtökunum erum þess fullviss að
með hertu eftirliti má spara mörg
tár, miklar þjáningar og fjármuni.
Ég get ekki lokið þessari frásögn
minni án þess að minnast á tvo
frábæra hjúkrunarfræðinga, sem
önnuðust mig heima, þær Lilju og
Bjarney. Ég lá heima í sjúkrarúmi
og þær komu, þessar elskur, tvisvar
á dag í tvo mánuði, að skipta á
sárum mínum. Skiptingar tóku fjóra
klukkutíma á dag. Einnig vil ég
minnast á þann lækni sem hefur
hjálpað mér mest í þessum hremm-
ingum mínum, Stephen Van Camer-
ik, sem býr í Bandaríkjunum.
Hann hefur skrifað nokkrar grein-
ar í Morgunblaðið og fyrirhugar að
fá birt álit sitt á mínu tilfelli fljót-
lega. íslenskir læknar, sem ég hef
talað við, hafa allir verið sammála
mér, en þegar kemur að því að
skrifa áverkavottorð virðist alltaf
koma upp samstaða þeirra á milli
og ekkert kemst á blað sem máli
skiptir.
X viðurkenndi að hann hefði átt
að fylgjast betur með mér, en hefði
ekki tíma til að heimsækja alla
sjúklingana. Hann talaði oft um,
að þar sem hann gerði 700 aðgerð-
ir á ári, og þetta væri hans fyrsta
óhapp hér á landi, hafi hann trúlega
verið orðinn kærulaus. Áf 700 að-
gerðum væri eitt tilfelli ekki mikið.
Annað finnst mér.
Það verður aldrei hægt að koma
algjörlega í veg fyrir mannleg mis-
tökj en það má fækka þeim. Lækn-
ar eiga að vera menn til að viður-
kenna mistök sín og bregðast við
þeim á ábyrgan hátt eins og aðrir
þjóðfélagasþegnar. Ég vil hins veg-
ar undirstrika þá skoðun mína að
við Islendingar búum við mjög góða
heilbrigðisþjónustu og hér starfa
margir hæfir læknar.
Það ætti því að vera hagur lækna-
stéttarinnar í heild að þeir, jafnt
og aðrir, verði látnir bera ábyrgð á
verkum sínum. Það hlýtur að vera
hagur þessarar stéttar og þjóðfé-
lagsins í heild að þeir óhæfu séu
vinsaðir úr.“
UTSALA
á sfeíðagöllum og barnaulpum.
FILA
Sendum í póstkröfu.
Opið í dag frá
kl. 13-17.
Útsölur í fullum gangi.
Nýtt kortatímabil.