Morgunblaðið - 15.01.1995, Blaðsíða 37
* MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 15. JANÚAR 1995 37
BRÉF TIL BLAÐSINS
Um „hátekjuskatt“
og „ekknaskatt“
„Lífið á Dröngum“
Frá Hjálmtý R. Baldurssyni:
í LJÓSI þeirra umræðna sem átt
hafa sér stað varðandi hátekju-
og ekknaskattana svokölluðu, sér
undirritaður sig tilneyddan að
koma á framfæri nokkrum ábend-
ingum til „venjulegs fólks“ til upp-
lýsingar. En svo virðist sem þessir
skattar og skattaumræða hafí eitt-
hvað skolast til í hugum sumra.
Heyrst hafa þær raddir að hér séu
á ferðinni afar illræmdir vágestir
eða einhver ægileg ófreskja, sem
best væri að útrýma sem fýrst.
En sem betur fer sjá flestir í gegn-
um þann lævísa áróður sem hér
er reynt að breiða út. Og eru það
ekki síst fjölmiðlarnir sem kynda
undir þeim áróðri jafnt sem stjóm-
völd. Nægir að nefna, að það sem
menn kalla hátekjuskatt, er í raun
5% „sérstakur tekjuskattur
manna“, eins og hann heitir skv.
ákv. IV til bráðabirgða í lögum
nr. 111/1992, á laun umfram kr.
225.000 á mánuði hjá einstaklingi
og kr. 450.000 hjá hjónum.
Málamyndaskattur
Undirritaður fær ekki séð að
einstaklingur með kr. 250.000 í
mánaðarlaun (kr. 3.000.000 í árs-
tekjur) sé ekki aflögufær með kr.
1.250 á mánuði í „hátekjuskatt“
(!). Eða þá hjón með kr. 5.500.000
í árstekjur sem þurfa að greiða
kr. 5.000 á ári (kr. 208 á mánuði
hvort um sig) samanlagt í „há-
tekjuskatt", sem er innan við 0,1%
af heildartekjum! Þessi skattur er
í raun ekkert annað en mála-
myndaskattur, sem skiptir ekki
sköpum fyrir þá sem lenda í hon-
um. Það er því grátbroslegt hvem-
ig stjórnarliðar tala um umrædda
skatta. Segja „ekknaskattinn"
lenda á ellilífeyrisþegum og „há-
tekjuskattinn“ lenda á millitekju-
fólki (!) (eins og Jón Baldvin orð-
aði það í sjónvarpsviðtali um dag-
inn) og barnafólki. Hvaða hópi til-
heyrir þá hinn almenni ríkisstarfs-
maður í BSRB (ca 17.000 manna
heildarsamtök)? Samkv. fréttariti
kjararannsóknarnefndar frá því í
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu
og Lesbók verður framvegis varðveitt
í upplýsingasafni þess. Morgunblaðið
áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu
þaðan, hvort sem er með endurbirtingu
eða á annan hátt. Þeir sem afhenda
blaðinu efni til birtingar teljast sam-
þykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari
hér að lútandi.
Fylgstu meb í
Kaupmannahöfn
Morgunblabib
fæst á Kastrnpflngvelli
og Rábhústorginu
-kjarni málsins!
- kjarni málsins!
mars 1994 eru meðallaun ríkis-
starfsmanns í BSRB um kr.
107.000 á mánuði (heildarlaun).
„Ekknaskattur" lendir
sjaldnast á ellilífeyrisþegum
í sambandi við „ekknaskattinn“
er staðreyndin sú, að við álagningu
1994 voru skilyrðin til að maður
greiddi „ekknaskatt" þau; að eiga
a.m.k. rúmar 10 milljónir í hreina
eign (bent er á skattfrelsi ýmissa
eigna, s.s. banka- og sparisjóðs-
innstæður, spariskírt., ríkisvíxla
o.fl.) og hafa tekjur á bilinu kr.
1.016.700-2.033.400 (prósentan
„flaut“ á þessu bili frá
1,2%—1,95%). Miðað við þessar
forsendur er afar ólíklegt að
„ekknaskatturinn" lendi eða öllu
heldur hafí lent (verið að leggja
niður skattinn) á „venjulegum"
ellilífeyrisþegum. Það er engu lík-
ara en menn hafi blandað saman
upphaflegum ekknaskatti, þ.e.a.s.
það sem menn kölluðu ekkna-
skatt, þ.e. að við fráfall maka sat
ekkjan eða ekkillinn uppi með all-
an eignarskattsstofninn í stað þess
sem hann deildist á tvo áður. Á
árinu 1990 (gjaldárinu 1990) var
hins vegar breyting gerð á því, sem
varð til þess að ekkja/ekkill sem
situr í óskiptu búi hefur rétt á að
deila eignarskattsstofninum í
tvennt eins og um hjón væri að
ræða á næstu fimm árum eftir
fráfall maka.
Hafa skal það sem sannara
reynist.
Frá Páli Steingrímssyni:
ÉG ER einn þeirra, sem fylgist
með íslensku sjónvarpsefni og
reyni að hnika tíma mínum þannig
að innlend dagskrá á áhugasviði
mínu fari ekki framhjá mér.
Oftar en ekki skilur þetta lítið
eftir, svipað og að fletta dagblöð-
um. Öðru hvoru birtist svo eitt-
hvað, sem stendur skör ofar og
mikið þykir manni vænt um þegar
íslenskt efni verður áhugavert.
„Lífið á Dröngum“ var einn slíkra
þátta. Eftir útsendinguna reyndi
ég að gera mér grein fyrir hvað
réði því.
Sá sem stýrði þættinum gerði
það af nærfærni við viðmælend-
urna og náði fyrir bragðið kjarnan-
um úr því sem þetta heilbrigða
fólk hafði að segja okkur. Þetta
er vandi og ekki öllum gefið. Það
var skemmtilegt hvernig Páll
Benediktsson stillti upp skoðunum
hjónanna og trú svo ólíkar sem þær
voru. Athyglisvert fannst mér líka
þegar rætt var um lífsferil þeirra
hvernig þau virtust bæði taka því
sem að höndum bar af fullkomnu
æðruleysi.
Þó að kynni mín af „Drangafólk-
inu“ séu ekki önnur en myndin á
skjánum fann ég að þarna var
hreinskiptið fólk og samkvæmt
sjálfu sér. Kristinn, þessi aldni
halur, hafði aldrei lent í teljandi
hættu, þrátt fyrir skipbrot eða
aðrar hremmingar. Hvar og hve-
nær eru menn í mestum lífsháska?
Það var fyrir honum enn spurning.
Ég heyrði menn býsnast yfir
selveiðum sem sýndar voru í mynd-
inni og áttaði mig þá á því hve
obbinn af þjóðinni er slitinn úr
tengslum við uppruna sinn og fá-
fróður um þau gæði sem við lifum
af. Það er að sjálfsögðu eins með
veiðar og aðra iðju manna, hún
er misjafnlega snyrtilega stunduð.
Gróðafíkn getur leitt menn afvega
á hvaða sviði sem er. En seinast
hefði ég trúað víkingunum sonum
Drangahjónanna til að stunda út-
rýmingarveiðar á selnum sem þeir
tóku. Það marka ég af íhuguðum
svörum þeirra. Góðir veiðimenn
eins og ég kynntist í heimabyggð
minni voru eins og þeir lausir við
skinhelgi en afburða næmi á um-
hverfí sitt og lífríki. Svo öfgafullt
sem það hljómar eru sannir veiði-
menn langoftast dýravinir. Eins
skildi ég vel það sem þeir sögðu
um_ tengsl sín við átthagana.
Á einum stað duttu mér í hug
ljóðlínumar „fagurt galaði fuglinn
sá“ þar sem snati tók undir munn-
hörpuleik drengsins. Þetta var
bráðfýndið innklipp. Eins voru
skotin af músinni óvenjuleg. Þar
naut tökumaðurinn þess að dýrið
hafði ekki orðið fýrir styggð og
virkaði óttalaust með öllu.
Af myndrænum hlutum sitja
eftir tilkomumiklar haust- og
vetrarsenur af þessu magnaða
landi og stemmningamyndir sem
Friðþjófur tökumaður lagði mikla
alúð við. Gott uppbrot á viðtölum
og texta voru eldri frásagnir og
ljóð sem snertu sögusviðið.
Ég man ekki eftir að sjá sjón-
varpsþátt um íslenskt mannlíf sem
snerti hjá mér svo marga strengi
og hélt mér jafn föngnum. Ef Sjón-
varpið gerði þó ekki væri nema
einn slíkan þátt hvert ár mundum
við á stuttum tíma eignast nýjar
íslendingasögur.
Með þökk fyrir þáttinn,
PÁLL STEINGRÍMSSON,
Garðastræti 2, Reykjavík.
HJÁLMTÝR R. BALDURSSON,
Akurgerði 42, Reykjavík.
RÍÓ SAGA
með söng, glensi oggríni
Hinir alþýðlegu og ástsælu Ágúst Atlason, Helgi Pétursson og Ólafur Þórðarson fara
á kostum í upprifjun á því helsta af 30 ára ferli Ríó triós. Það er sama á hvernig málið
er litið enginn nær Rió trió eins vel og þeir sjálfir!
Ólafía Hrönn slær á létta strengi með þeim félögum, tekur lagið og verður til alls vís.
Annan hljóðfæraleik og söng um kvöldið annast Björn Thoroddsen, Szymon Kuran,
Reynir Jónasson, hljómsveitin Saga Kloss, Guðrún Gunnarsdóttir og Reynir Guðmundsson.
Kvöldið hefst með þríréttaðri, glæsilegri kvöldmáltíð. Síðan hefst hin bráðskemmtilega
Ríó saga þar sem félagarnir rifja upp það besta og versta á ferlinum.
Að lokinni skemmtidagskrá leikur hljómsveitin Saga Kloss ásamt söngvurunum
Guðrúnu Gunnarsdóttur og Reyni Guðmundssyni fyrir dansi.