Eimreiðin - 01.09.1905, Síða 71

231
áfram í heiminum. Veitir trúin á Jesúm Krist fulltingi til þess eða er
hún því til fyrirstöðu?* í 2. kaflanum sýnir höf. fram á, að tímanleg
blessun sé líka einn þátturinn af þeim kærleika, sem guð láti lýð sin-
um í té. Allar mótbárur gegn því séu eintómar grýlur. í 3. kaflan-
um talar hann um áhættu trúarinnar. í því efni er »þrent, sem
hann játar fúslega: að trúin á Krist dregur alt af úr og hreinsar
löngun hvers manns til að komast áfram í heiminum; að trúin ábyrg-
ist aldrei neinum manni að hann komist áfram í heiminum; og að
trúin getur öðru hverju orðið mönnum farartálmi hér í heimi.« Sakir
þess »hefir trúin frá tímanlegu sjónarmiði sína áhættu í för með sér.«
En ef einhver ber eigi áræði til að leggja sig í þessa hættu, þá er
hjarta hans eigi rétt fyrir drotni. í 4. og 5. kaflanum sýnir hann
fram á, að trúin veiti frábært fulltingi í mörgum greinum til að komast
áfram í heiminum, því lífið í guði sé stoð og styrkur í stundlegum
efnum, þrátt fyrir alla áhættu trúarinnar. í því efni kallar hann bæði
ritninguna og reynsluna til vitnisburðar. Hann tekur dæmi úr sögu
kirkjunnar (Húgenottar, Haugíanar, Kvekarar), þjóðanna (»dóm-
araöldin« í sögu Gyðinga, Frakkar, Englendingar), borganna og
stéttanna. Öll þessi dæmi eiga að sanna málstað hans. í 6. kafl-
anum skýrir hann dæmi þessi og sýnir fram á, að trúin geri manninn
ráðvandan, miskunnsaman, bindindissaman, starfsaman,
sunnudagsrækinn og andlega öruggan, ríkan og sterkan.
En sá, sem þessum mannkostum er búinn, er ekki aðeins vel hæfur
til guðsríkis annars heims, heldur öðlast hann og öðrum fremur dug
til baráttunnar fyrir lífinu hér á jörðu. í næstu 6 köflunum (7.—12.)
rannsakar höf., »bæði hve samband þessara mannkosta við trúna er
nauðsynlegt og hvers virði þeir eru til framkvæmda þeim, sem vilja
komast áfram í heiminum.« Þessir 6 kaflar eru því um þýðing ráð-
vendninnar, miskunnseminnar, bindindisseminnar, iðn-
innar, sunnudagshvíldarinnar og samvizkufriðarins og for-
sjónarinnar.
Bók þessi er ritin af mikilli mælsku, eftir því sem alment er kall-
að. Margar málsgreinar í henni eru ljómandi fallegar. En búningur
hennar er stundum svo mikið orðskrúð, að efnið verður borið ofurliði.
Auk þess er bókin nokkuð laus í sér að byggingunni til. Höf. virðist
og sjálfur hafa fundið til þessa, því seinasti kafli hennar er skýring á
því, hvað hann hafi viljað segja. Vér tökum kafla þann orðréttan hér
upp til þess, að sýna bæði rithátt og tilgang bókarinnar með orðum
höfundarins sjálfs:
»Hvað ég hefi viljað?
Og hvað hefi ég nú sagt — eða að minsta kosti viljað segja?
Að trúin á þig, drottinn minn og guð minn, er eil(f sæla. En ekki
það eitt, heldur líka það, að hún er stundlegur ávinningur, — hjálp á
þúsund vegu til framfara í heiminum.
í’að hefi ég viljað segja; — það hefi ég viljað játa.
Ég hefi ekki viljað neita því, að menn geti vel komist áfram í
heiminum án trúar. Vér höfum það einmitt fyrir augunum. f’eir eru
til, sem baða í rósum, — og sjá! þeir eru sannfæringarlausir lithvirf-
ingar, bragðarefir, afsleppir álar og gráðugir gammar og — ekkert
annað.