Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Blaðsíða 74
74
Frá írlamli
og eiganda, og tók að gefa helstu fylgdarmönnum sínum
mikil lönd og jarðir lil eignar og umráða, en hann tók
ekkert tillit til hinna rjettu eigenda landsins. Eins og fyr
er sagt fekk Strongbovv Leinster að Dyflinni og nokkrum
öðrum bæjum frátöldum; Meath og Ulster gaf konungur
og enskum höfðingjum, og í öllum helstu bæjum suð-
austan á landinu skipaði hann landsstjóra. Hann gaf Dyflinn
borgarmönnum í Bristol og skipaði Hugh de Lacy þar
landsstjóra; hefur hann verið talinn fyrstur varakonungur
á írlandi.
Eftir þetta hjelt Hinrik konungur heim í ríki sitt, en
fylgdarmenn hans tóku þegar miskunnarlaust og tak-
markalaust að ræna og áreita hina ógæfusömu íra og að
drepa höfðingja þeirra, er færi gafst til þess. De Lacy
drap t. a. m. Terman O’Ruare, gamlan mótstöðumann
Dermóts konungs, á meðan þeir voru á ráðstefnu. Strong-
bow fór með ránum og manndrápum og alt var eftir
þessu. 1175 komust þó á sættir milli Roðreks stórkonungs
og Hinriks 2.; viðurkendi hann Englandskonung yfirmann
sinn, en hann skyldi halda ríki sínu og yfirráðum í Kunn-
öktum óskertu að öllu leyti.
Með þessum atburðum hófst raunasaga íra.
írar höfðu eigi skeytt um almennar landvarnir. Peir
höfðu ekkert skipulag til þess að kveða upp alla vopti-
færa menn til landvarnar, þeir áttu engan nýtan herskipa-
flota, þeir áttu fæstir góð vopn og eklcert albrynjað ridd-
aralið, sem þá var farið mjög að tíðkast á meginlandinu
og Englandi, og var máttarstoðin í góðum her. írar höfðu
trjeskildi til hlífðar og gengu sumir berhöfðaðir og brók-
arlausir í orustu gegn albrynjuðum enskum riddurum og
hermönnum; þeir höfðu ljett spjót og örvar til skota,
en sumir þeirra höfðu að eins stóra hnífa eða barefli til
-að berjast með. Peir gátu því eigi staðist áhlaup eða
aðsókn albrynjaðra manna. Fyrir því voru þeir höggnir