Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Blaðsíða 118
Norðurlönd
118
neita því, að 3000000 kr. væri mikil gjöf. En þótt erfitt
sje að meta þá aðstoð og hjálp, sem danska stjórnin
hefur veitt Islandi á ófriðarárunum, tel jeg þó mjög lítil
eða öllu heldur engin líkindi til þess, að ísland væri svo
vel statt sem það er nú, þótt það hefði fengið þessa
miklu fjárupphæð að gjöf, og annars alls enga hjálp _
eða aðstoð hjá dönsku stjórninni, engar vörur, engin skip
og ekkert peningalán í Danmörku.
Svo virðist sem Islendingum sje það eigi fyllilega
ljóst, hvernig ástandið er í heiminum nú sem stendur.
fað er líka enn lítið farið að koma niður á íslandi, en
því miður kemur það niður á íslandi sem á öðrum lönd-
um. Og alt verður nú verra dag frá degi en það hefur
verið. Á íslandi verða að líkindum miklu meiri erfið-
leikar næsta ár en þeir eru í ár, og svo getur farið, að
það verði þó ekkert hjá því sem verður 1920. Eað er
hugsanlegt, að ófriðurinn hætti í vetur, en hann getur
líka haldið áfram, því að stórþjóðirnar eru nú svo æstar
og blindar af hatri og heift, að það er eins og þær sjeu
gengnar af göflunum. En þótt friður kæmist á í vetur
eins og vonandi er, verður þó hin mesta dýrtíð og skort-
ur á öllu í allmörg ár. Ófriðarþjóðirnar munu með tollum
og álögum láta hlutlausu þjóðirnar greiða sjer miljónir
króna, svo tugum og hundruðum skiftir, uppí herkostnað-
inn, og íslendingar munu fá að kenna á því að tiltölu
alveg eins og aðrir. Hyggilegt er það þá eigi að van-
þakka alt þeirri þjóð, sem mest og best hefur hjálpað, og
koma sjer illa við hana; sómasamlegt og drengilegt er
það eigi heldur, og ólíkt er það og dæmi annara þjóða.
Bæði Svíar, Norðmenn og Finnar hafa þakkað Dönum
opinberlega fyrir þá hjálp, sem þeir hafa veitt þeim.
En því miður er nú að verða skortur á mörgum
nauðsynjum í Danmörku, og er eigi að vita, hvernig
ástandið verður, ef uppskeran kynni að bregðast.