Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Blaðsíða 82
8a
Frá írlandi
var höggvin niður. Enskur liðsforingi, einn af vinum vara-
konungsins, bauð 17 írskum heldri mönnum í kvöldboð,
og þegar þeir stigu upp frá borðum, ljet hann leggja þá
til bana. Kaþólskur erkibiskup, Hurley að nafni, fjell í
hendur enskra yfirvalda, og áður en þau festu hann upj>
í gálga, píndu þau hann einhverjum hinum mestu kvölum,
sem hægt er að leggja á menn, til þess að neyða hann
til að játa uppá sig svik, — þeir steiktu fæturna á honum
yfir hægum eldi.
En þessi einstöku atvik miða fremur að því að draga
úr en að lýsa fyllilega grimd þeirri, sem beitt var í
ófriðnum, því að þau leiða athygli manna burt frá
aðalatriðinu. Styrjöldin var eins og hún var háð af Ca-
rew, Gilbert, Pelham og Mountjoy sannarlegt
gjöreyðingarstríð. Að drepa íra var skoðað sama sem að
fella vilt dýr. Ekki einungis karlmenn heldur einnig þær
konur og börn, sem fjellu í hendur Englendingum, voru
drepin eftir yfirlögðu ráði. Hermannaflokkar fóru fram og
aftur um mikinn hluta landsins og drápu alt lifandi, sem
þeir mættu. Pað þótti ekki ganga nógu greitt að drepa
með sverðum, en önnur aðferð reyndist afkastameiri. I
miklum hluta Irlands var ár eftir ár eyðilagt alt, sem gat
verið mönnum til bjargar; engum manni, sem gafst upp,
var sýnd vægð, og alt fólk var á þennan kænlega og
óbrigðula hátt svelt til bana.
Lýsing af hag manna á Irlandi á þessum tíma er
hræðilegri en flest annað i sögu mannkynsins. Pannig
segir Spenser, er hann lýsir því, sem hann hafði sjeð
í Munster, frá því, hvernig »þeir komu skríðandi á
höndunum út úr afkimakrókum í skógum og fjalldölum,
af því að fæturnir gátu ekki borið þá. feir voru eins og
beinagrindur dauðra manna; þeir töluðu eins og aftur-
göngur, sem hrópa úr gröfunum ; þeir átu hræ, og urðu
glaðir er þeir fundu þau, já, þeir átu hver annan, því að