Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Blaðsíða 110
Norðurlönd
Siglingabann Englendinga hefur gert öllum hlutlaus-
um þjóðum hið mesta tjón, og veldur nú sulti og seyru
víða um heim. Peir halda því enn uppi, þótt nú sje það
fullreynt og sannað, að þeir geta eigi unnið Þjóðverja
með aðflutningsbanni. Pá er friður kpmst á milli Rússa
og Pjóðverja, var útsjeð um það.
Englendingar hafa talað svo fagurt um frelsi smá-
ríkjanna og marglofað að vernda rjett þeirra. Fögur orð
eru góð og gleðja menn, en þau eru eigi einhlít, og eigi
til frambúðar, ef þau eru ekki haldin. Þau vekja fagrar
vonir, en sorg og gremju, er þau bregðast. Nú hafa
Englendingar tekið mörg skip af hlutlausum þjóðum (Hol-
lendingum o. fl.) og haldið nauðsynjavörum fyrir þeim,
þótt búið hafi verið að borga þær fyrir löngu. feir
leggja og einokun á ísienskar afurðir. Er þetta það, sem
þeir kalla að vernda rjett smáþjóðannaf
Verst ástand á Norðurlöndum hefur verið í Svíþjóð,
einkum í stærstu bæjunum, Stokkhólmi, Gautaborg og
Málmey. Par hefur margur maður soltið, og er farið að
sjá á mönnum fyrir löngu. Er líklegt að einhverjir hefðu
dáið úr hungri, ef Danir hefðu eigi getað hjálpað Svíum
um korn og smjör, svínakjöt og egg. Frá Svíum hafa
Danir aftur á móti fengið járn og járnvöru og við. En
eins og vistaforstjórinn í Málmey sagði fyrir skömmu, er
annað að láta járn og við af hendi en mat. »Pað þarf
enginn að skamta ofan í sig matinn«, sagði hann, »þótt
járn og viður sje látinn, eti það gjöra nú Danir til þess
að geta hjálpað öðrum. Maginn segir til sín, er hann
fær eigi nóg«. Gat vistaforstjórinn talað þar af reynslu,
því að í Málmey hafa orðið nokkrar óspektir sökum
hungurs, sem hann hefur orðið að sefa.
Norðmenn hafa fengið mikið korn, kartöflur og græn-
meti frá Dönum, en Danir saltpjetur til áburðar í stað-