Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Blaðsíða 99
Frá Irlandi
99
mála. Margar miljónir króna frá írlandi eiga árlega aö
ganga í ríkissjóð Englendinga eins og áður.
Hinn 9. apríl í vor bar Lloyd George það upp í
enska þinginu, að almenn herskylda skyldi lögð á
íra. írar hafa gengið sjálfviljuglega í ófriðinn með Eng-
lendingum, svo að mörgum tugum þúsunda skiftir. Peim
þótti þetta því hart eins og von var, og risu upp á móti
þessu með kennimönnum sínum í broddi fylkingar. Urðu
margirírar þá æstir og mótmæltu þessu bæði þjóðflokks-
menn og sjálfstæðismenn.
En nú á hvítasunnu ljet John French marskálkur,
sem áður var yfirherforingi Englendinga, en nú er vara-
konungur á írlandi, handtaka um 500 íra; voru það
flestir hinir helstu sjálfstæðismenn, og þar á meðal allir
þingmenn þeirra. Segja ensk blöð, að »Sinn féinar« hafi
staðið í sambandi við Pjóðverja og að þeir hafi látið
kafbát skjóta manni í land á írlandi; átti hann að fá
hinu írsku sjálfstæðismenn til þess að gera uppreist. Eng-
lendingar tóku mann þennan höndum og varð þá upp-
víst um erindi hans. Situr hann nú í varðhaldi í Lund-
únum. Hinir atkvæðamestu sjálfstæðismenn Ira hafa og
verið fluttir til Englands; á að geyma þá þar í haldi,
þangað til ófriðnum er lokið, og dæma síðan mál þeirra.
Pessi vanstilling sumra íra spillir mjög fyrir allri
þjóðinni.
Hins vegar er það alkunnugt úr sögu mannkynsins,
einkum á hinum síðari tímum, að stórveldin nota oft þá
aðferð að æsa upp smærri þjóðir gegn hinum stærri, til
þess að geta sjálf haft hag af því. Sjerstaklega hafa sum
stórveldin oft komið upphlaupi af stað í öðrum heimsálf-
um, venjulega að eins smáuppþoti, svo að einhver af
þegnum þeirra yrði fyrir óskunda; á þann hátt hafa þau
fengið ástæðu til þess at taka í taumana og ná yfirráð-
um yfir mörgum þjóðum ; hafa Englendingar í þeim sök-
7*