Morgunblaðið - 25.03.2001, Blaðsíða 22

22 B SUNNUDAGUR 25. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐUR og deilur um fyrirhug-
að laxeldi í sjókvíum með norskan
laxastofn hér við land halda áfram og
nýjustu tíðindin eru þriggja ára til-
raun í Klettsvík í Vestmannaeyjum.
Þar á undan hafði landbúnaðarráð-
herra kynnt Íslandskort sem sýndi
hvaða svæði kæmu til greina fyrir
kvíaeldi og hver ekki.
Í Morgunblaðinu 18. mars sl. var
viðtal við Sveinbjörn Runólfsson
undir stuðlinum: Viðskipti/atvinnulíf
á sunnudegi. Fjallaði viðtalið að
mestu leyti um fyrirtæki Svein-
björns, Sæþór, sem er hafnardýpk-
unarfyrirtæki, en næstum því óvart
kom upp á borðið að Sveinbjörn var í
hópi þeirra sem reyndu sjókvíaeldi í
fyrri tilrauninni til slíks sem var
einkum fræg fyrir það hversu illa
tókst til og flest fyrirtækin lentu í al-
varlegum áföllum. Sveinbjörn var
einn af örfáum sem ekki lentu í
slæmum málum.
Áberandi hefur verið í málflutn-
ingi fiskeldismanna í yfirstandandi
lotu hvað eldismenn í dag búi vel
með aukna þekkingu miðað við áður
og ekki síst að geta leitað til þeirra
manna sem reyndu sig í greininni um
árið og voru þar hertir í eldi. Reynsla
þeirra manna sé eldismönnum dýr-
mæt í dag. Í viðtalinu við Sveinbjörn
sagði hann m.a. eftirfarandi:
„Já, þetta var talið gróðavænlegt á
sínum tíma ekki síður en nú. Ég var
með kvíar í 4 til 5 ár í Eiðisvík og var
einn af örfáum sem enduðu ekki í
gjaldþroti eða öðrum stórslysum.
Þetta var ein sorgarsaga. Þegar ég
ákvað að fara í kvíaeldið var kíló-
verðið á eldislaxi 600 krónur. Þegar
ég byrjaði að slátra fiski var verðið
komið niður í 350 krónur kílóið og
þegar framleiðslan var komin í fullan
gang var kílóverðið komið niður í 200
krónur. Eftir því sem ég heyri er það
verðið sem er uppi á borðinu í dag,
200 krónur kílóið upp úr sjó. Ég seldi
lax fyrir upp undir 20 milljónir króna
á ári, en það rétt marði að vera fyrir
kostnaði. Það var sjálfhætt og ég var
heppinn að koma út úr þessu óskað-
aður miðað við hvernig fór hjá svo
mörgum öðrum.“
Það er mikið talað um að fiskeld-
ismenn í dag njóti þekkingar manna
á borð við þig, sem voruð í þessu og
lærðuð lexíurnar um árið. Það hefur
væntanlega verið leitað í smiðju til
þín?
„Það hefur enginn spurt mig um
eitt eða neitt og ef ég væri spurður
myndi ég segja að ég tel að þetta sé
mjög vafasamt. Það hefur í raun lítið
breyst. Hér á landi eru afar erfið
veðurskilyrði, mun erfiðari heldur en
bæði í Færeyjum og Noregi. Kostn-
aður við eldi verður þess vegna mik-
ill, kílóverðið ekki sérlega hátt og
auk þess samkeppni um vinnuafl við
aðila sem sækja afla í sjóinn og þurfa
ekkert að greiða fyrir. Það er hægt
að láta svona ganga upp við bestu
hugsanlegu aðstæður, en það á tæp-
ast við á Íslandi. Einna fýsilegasti
staðurinn sem nefndur hefur verið
að undanförnu myndi ég telja að
væru Vestmannaeyjar og það stafar
af því að sjórinn er þar hlýrri heldur
en á Austfjörðum. Laxinn þolir
miklu verr óveður í köldum sjó.“
Uppgjör í vændum?
Á dögunum bárust þær fréttir að
Stangaveiðifélagið Lax-á, fyrirtæki
Árna Baldurssonar, hefði tekið Ytri-
Rangá og vesturbakka Hólsár á
leigu til næstu fimm ára frá og með
sumrinu 2002. Kom það nokkuð á
óvart þar eð viðræður voru í gangi
milli stjórnar veiðifélagsins og
Strengja, fyrirtækis Þrastar Elliða-
sonar, leigutaka svæðisins til margra
ára, um endurnýjun á leigusamningi.
Landið mun liggja þannig að
Lax-á og stjórn veiðifélagsins hafa
Enginn spurt um eitt eða neitt
ERU
ÞEIR AÐ
FÁ’ANN?