Morgunblaðið - 25.03.2001, Blaðsíða 26

DÆGURTÓNLIST
26 B SUNNUDAGUR 25. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ALGENG er sú trú að blús sé ekki fyrir bleiknefja. Menn eins
og John Hammond afsanna slíkt rækilega enda hefur hann ver-
ið í framlínu blúsmanna í tæpa fjóra áratugi. Fyrir stuttu kom
út skífa sem fékk marga til að sperra eyrun því á henni syngur
Hammond lög eftir Tom Waits.
syngursyngur
Hammond
Waits
Hammond var að mótast sem
tónlistarmaður var þjóðlaga-
blús í mikilli uppsveiflu vestan
hafs og það var einmitt sú tón-
list sem hann vildi leika og
leikur fram á þennan dag. Eft-
ir því sem hann segir sjálfur
heillaðist hann reyndar af
Jimmy Reed á tónleikum þess
síðarnefnda, en eins og menn
vita var blús Reeds alllangt frá
því að kallast þjóðlagablús.
Ólíkt Reed hefur Hammond
haldið sig að mestu við kassa-
gítarinn þótt hann sé framúr-
skarandi rafgítarleikari, auk-
inheldur sem hann syngur og
leikur á munnhörpu þegar við
á. Hann hefur haldið sig á
svipuðum slóðum alla tíð, leik-
ið blúsa eftir hina og þessa frá
fjórða til sjötta áratug síðustu
aldar.
Ekki er gott að henda reiður
á því hve Hammond hefur
sungið inn á margar skífur en
plötur undir hans nafni eru 29,
sú 29., Wicket Grin, þar sem
Hammond syngur lög eftir
Tom Waits, kom út fyrir rúmri
viku. Á henni syngur Hamm-
ond lög eftir Tom Waits eins
og getið er en því er við að
bæta að Waits sá einnig um
upptökstjórn.
Eins og Hammond rekur
söguna hafa þeir Waits verið
vinir í áraraðir enda hefur
Waits hefur ekki minna dálæti
á blús en Hammond eins og
heyra hefur mátt á skífum
hans. Upphaf samstarfs þeirra
er að Waits lagði Hammond til
lag á plötu 1992 og í kjölfarið
kom Hammond við sögu á
plötu Waits, Mule Variations,
sem kom út fyrir hálfu öðru
ári. Waits launaði honum
greiðann með því að stýra
upptökum á Wicked Grin og
semja fyrir hann tvö ný lög til
viðbótar við þau tíu sem
Hammond tekur eftir hann.
Waits syngur svo bakraddir
með Hammond í lokalagi plöt-
unnar, gömlum sálmi sem þeir
félagar endurgera.
John Hammond byrjaðisnemma að fást við tónlist
sem ætti ekki að koma á óvart í
sjálfu sér þar sem faðir hans
var sá frægi John Hammond
sem uppgötvaði Billie Holiday,
Count Basie, Charlie Christ-
ian, George Benson, Aretha
Franklin, Bob Dylan, Bruce
Springsteen og Stevie Ray
Vaughan, svo dæmi séu tekin.
Ekki vildi hann þó að sonurinn
færi tónlistarbrautina, en
Hammond yngri gerði sína
uppreisn, lagðist í ferðalög
einn með gítarinn ákveðinn í
að vinna sér sess sem blús-
söngvari.
Á þeim tíma sem John
EIN HELSTA hljómsveit Breta nú um stundir er welska rokk-
sveitin Manic Street Preachers. Hún hefur ýmislegt mátt þola á
vegferð sinni en félagarnir hafa aldrei látið bugast og eru með
vinsælustu hljómsveitum Bretlands nú um stundir. Í síðustu
viku kom út ný skífa sveitarinnar, Know Your Own Enemy.
Frændurnir James Bradfield og Sean Moore ólust upp saman
í námubæ í Wales. Þeir sáu Clash í sjónvarpinu og ákváðu að
verða pönkarar. Til þess verða menn að vera í hljómsveit og þeir
gengu í hljómsveit félaga síns,
Nicholas Allen Jones, sem tók
sér síðar nafnið Nicky Wire.
Hljómsveitin kallaðist Betty
Blue og var að sögn heldur klén
pönksveit sem lék lög eftir aðra. Fjórði maðurinn í sveitinni, gít-
arleikari, hætti um það leyti sem Betty Blue var orðin að Manic
Street Preachers og í hans stað kom Richey Edwards og kom
ekki að sök að hvorki kunni að syngja né leika á gítar.
Fyrstu eiginlegu Manic Street Preachers-tónleikarnir vor-
uhaldnir í Lundúnum í loks árs 1989 og í framhald þeirra komst
sveitin á samning. Fyrstu smáskífurnar vöktu þokkalega at-
hygli, en öllu meiri athygli vakti Richey Edwards fyrir fram-
komu sína og sérkennilegt háttarlag. Fyrsta breiðskífan, Gen-
eration Terrorists, kom svo út 1992 og vakti meðal annars
athygli fyrir glannalegar yfirlýsingar liðsmanna um það hve
mörg eintök þeir hygðust selja af plötunni, sextán milljónir.
Ekki gekk það eftir en salan var þó harla góð og kallaði á nýja
skífu, Gold Against The Soul, sem kom út í júní 1993. Tónleika-
ferð til að kynna þá plötu var liðsmönnum erfið, ekki síst Ed-
wards, og hann var lagður inn á geðsjúkrahús til að reyna að
sigrast á sjúklegu þunglyndi og í kjölfarið fór hann í meðferð til
að losna við áfengisfíkn.
Samhliða meðferð Edwards héldu þeir félagar áfram að vinna
þriðju breiðskífuna, The Holy Bible, sem þótti vel heppnuð en
seldist miður vel. Það varð ekki til að létta lund Edwards og rétt
þegar sveitin var að byrja vinnu við nýja plötu hvarf hann af hót-
eli í Lundúnum og hefur ekkert til hans spurst síðan.
Eftir mikið sálarstríð ákváðu
þeir sem eftir sátu að halda
áfram en láta fjóðung af tekjum
renna inn á reikning sem bíður
Edwards ef hann skilar sér.
Fyrsta smáskífan eftir að Edwards hvarf var A Design For Life
sem gerði sveitina að einni helstu rokksveit Bretlandseyja og
breiðskífan Everything Must Go seldist í bílförmum. Vinsæld-
irnar urðu til að stappa stálinu í þá félaga sem vonlegt var, en
tók þó býsna langan tíma að ljúka við næstu plötu á eftir, This Is
My Truth, Tell Me Yours.
This is My Truth... seldist mjög vel eins og við var að búast og
tónleikaferð sveitarinnar til að fylgja henni eftir var ekki síður
vel heppnuð. Þrátt fyrir það fór sá kvittur á kreik að næsta
plata, Know Your Own Enemy, yrði síðasta skífa hljómsveit-
arinnar, því liðsmenn ætluðu að slíta samstarfinu þegar hún væri
komin út. Talsmenn sveitarinnar hafa borið þetta til baka og
benda meðal annars á að eftir að kynningarstarfi á Know Your
Own Enemy er lokið hefst vinna við að setja saman tvöfalda safn-
skífu með helstu lögum sem gefin verður út á næsta ári.
Ný Manics-skífa
Neil Hannon er norður-írskur, fæddur í Lond-
onderry. Rétt innan við tví-
tugt var hann búinn að stofna
hljómsveit, The Divine Com-
edy, en í þeirri sveit söng
hann og lék á gítar. Ekki þótti
þeim félögum nóg við að vera í
Londonderry og brugðu sér
því til Lundúna þar sem þeir
komust á
samning og
sendu frá
sér fyrstu
skífuna,
Fanfare
For The
Comic
Muse.
Ári síðar,
1991, gekk söngvari í sveitina
en stuttskífa sem gefin var út
það ár var með Hannon sem
söngvara. Þriðja platan var
svo stuttskífa eins og hinar,
hét Europop og kom út síðla
árs 1992. Skömmu eftir að sú
plata kom út urðu verulegar
mannabreytingar í sveitinni
og Hannon var í raun einn eft-
ir með nafnið og samninginn.
Næsta plata Divine Com-
edy, Liberation, sem kom út
fyrir átta árum, var í raun
sólóskífa Hannons og einnig
platan Promenade sem kom
út 1994 og fékk afbragðsdóma,
var meðal annars valin plata
ársins víða. Í vinnulotunni fyr-
ir þá plötu fékk Hannon meðal
annars liðsinni tónsmiðsins og
tónlistarmannsins Jobys Talb-
ots og þegar kom að því að
setja saman hljómsveit til að
kynna plötur Divine Comedy
byrjaði Hannon á að ráða
Talbot. Síðar slógust í hópinn
skólafélagar Hannons, Bryan
Mills og Ivor Talbot, Stuart
„Pinkie“ Bates, Miggy Barr-
adas og Rob Farrer.
Þannig skipuð gaf Divine
Comedy út breiðskífuna Cas-
anova fyrir réttum fimm árum
en segja má að sú plata hafi
loks komið sveitinni á kortið
en lög af henni slógu í gegn í
Bretlandi og sjálf seldist hún
ríflega gullsölu á Írlandi og
Bretlandi. Mikið tónleikahald
gerði sitt til að selja plötuna en
síðasti hluti tónleikaferðarinn-
ar var með þrjátíu manna
strengjasveit. Með þeirri sveit
tóku þeir félagar síðan upp
stuttskífu, A Short Album
About Love, á tónleikum í
Shepherds Bush Empire í
Lundúnum. Eins og heiti plöt-
unnar ber með sér fjallar hún
um ástina og ekki nema við-
eigandi að hún var gefin út á
Valentínusarmessu 1997. Svo
vel var skífunni tekið að hún
var fyrsta plata Divine Com-
edy til að fara beint inn á topp
tuttugu í Bretlandi. Fin de
Siecle kom út fyrir hálfu
þriðja ári og síðan safnskífa
með helstu lögum, svona rétt
til að kveðja útgáfuna sem
Hannon hafði þá starfað með í
tíu ár. Ný skífa með Divine
Comedy og fyrsta plata Hann-
ons fyrir nýja útgáfu, Regen-
eration, kom svo út síðastlið-
inn mánudag.
Neil Hannon hefur látið
þau orð falla í viðtölum að sér
hafi þótt tími verið til kominn
að breyta um kúrs eftir að Fin
de Siecle kom út, ekki yrði
lengra farið í dramatískum
þunga. Lög á nýja skífu voru
því öll samin á kassagítara til
að létta yfirbragð þeirra og
allir liðsmenn lögðu sitt af
mörkum. Það var svo til að
tryggja nýjan blæ að Hannon
fékk helsta samstarfsmann
Radiohead, Nigel Godrich, til
að stýra upptökum.Það er svo
í takt við annan að þeir félag-
ar breyttu um útlit, færðu
klæðaburð til nútímans með
síðu hári og stuttermabolum.
p ppoFÁIR hafa gert sér eins mik-inn mat úr armæðu og NeilHannon sem stýrir DivineComedy. Hann heillaðistsnemma af mæðuþrungnupoppi og hefur sent frá sér
hverja afbragðsskífuna af
annarri þar sem hann fer á
kostum í beiskri kímni á milli
þess sem hann veltir sér upp
úr takti og trega.
eftir Árna
Matthíasson
MÆÐUÞRUNGIÐ
Frusciante er kominn undir þrítugt og al-inn upp í Kaliforníu. Hann hreifst
snemma af tónlist og bræddi saman í frum-
legan stíl gítarfrasa í framsúrstefu og pönki.
Meðal þeirra sveita sem hann hafði dálæti á
var Red Hot Chili Peppers og þar sem hann
var góðkunningi Fleas, bassaleikara sveit-
arinnar, bauðst honum að ganga í hana þegar
gítarleikarinn Hillel Slovak dó af of stórum
skammti af heróíni.
Frusciante kom fyrst við sögu á breiðskíf-
unni Mother’s Milk sem var fyrsta gullskífa
sveitarinnar, en næsta plata, Blood Sugar
Sex Magik, kom út 1991 og seldist í millj-
ónavís um heim allan. Velgengnin sté til höf-
uðs Frusciantes og stíf eiturlyfjaneysla rugl-
aði hann svo í ríminu að hann sagði skilið við
félaga sína fyrirvaralaust þegar sveitin var á
ferð um Japan.
Á næstu árum sökk Frusciante enn dýpra
og þótt hann hafi sent frá sér tvær sérkenni-
legar sólóskífur má segja að hann hafi verið
kominn til botns. Áður en hann náði að fara
sömu leið og Slovak náði hann þó áttum og
kom sér í afeitrun. Svo vel vildi til að forðum
félagar hans í Red Hot Chili Peppers stóðu
einmitt uppi gítarleikaralausir eftir að hafa
reynt ýmsa afleysingamenn fyrir Frusciante.
Þeir tóku honum og vel og fyrsta skífan eftir
að hann sneri aftur, Californication, sló öll
fyrri sölumet sveitarinnar.
Þótt Frusciante eigi snaran þátt í lögum
Red Hot Chili Peppers er hann að fást við
tónlist líka einn síns liðs, og greip tækifærið
þegar hljómsveitin tók sér starfsleyfi til að
gefa út þriðju sólóskífu sína, To Record Only
Water For Ten Days. Í sérkennilegri kynn-
ingu á plötunni segist hann hafa hlýtt á anda
í ýmsum myndum á árunum 1992 til 1997 og
platan miðli því sem hann lærði af þeim í tón-
um og textum: „Tilfinningarnar sem felast í
þessari plötu eru tilfinningar þeirra anda sem
eru vinir Johns Frusciantes.“
FÁTT einkennir hljómsveitina Red Hot Chili
Peppers meira en snilldargítarleikur Johns
Frusciantes, sem átti snaran þátt í því að koma
hljómsveitinni á kortið. Þrátt fyrir velgengni
og frama sannast á Frusciante að það er sitt-
hvað gæfa og gjörvileiki, því ekki er langt síðan
hann veltist um í ræsinu og lifði á betli þrátt
fyrir að hafa verið í einni vinsælustu hljómsveit
heims.
Andatilfinningar
Frusciantes
il i i
i