Heimilistíminn - 08.03.1979, Blaðsíða 14

„Ríðum enn piltar,
en hvar erum
við staddir?”
Ég fletti „Heimilis Ti'manum”, meira
er þaö nú sjaldnast. 1 því blaöi, frá 8.
febrúar 1979, rakst ég á tvö nöfn, er mér
eru dálítiö kunn, Arnarfell og Hofsjökul.
A bls. 9,i fyrrnefndu blaöi, vitnar grein-
arhöfundur, Jón Gislason, i Jaröarbók,
sem kennd er viö Arna Magnússon, en
sem raunar er tjaslaö saman af öörum.
Greinarhöfundur viröist hafa mikiö dá-
læti á þessari bók, og er slikt ekki átaliö
hér.
En við aö lita yfir 5. þátt hinnar fyrr-
nefndu greinar, rifjast upp útvarpserindi,
um daginn og veginn, sem fyrrnefndur
Jón Gislason flutti i Rikisútvarpiö, um
réttaleytiö á siöastliönu hausti. 1 þeim
þætti vitnar fluttningsmaöur erindisins, I
áöumefnda Jaröabók frá 1709, og „vin
sinn” ArnaMagnússon prófessor og einn-
ig aö hans dómi, hinar ágætu ritsmiöar
prófessorsins.
Jón Gfslason, hefur ákaflega mikinn
metnaö fyrir sitt heimahéraö slikt er vel
og sist aö lasta. Þaö hefur höfundur þessa
greinarkorns einnig, þvi er þetta skráö.
1 þessu útvarpserindi snýr J.G. æva-
gamalli sögn upp á Flóamenn. Sjálfsagt á
þaö aö vera þeim til heiöurs. En, þaö er
stundum dálitiö vandfariö með hóliö. 1
þessu spjalli sinu um daginn og veginn,
heldur hann þvi fram, aö Flóamenn hafi
átt náttstað á Leikvelli. Þar áttu þeir aö
hafa kveöiö rimur, sungiö og haft I
frammi ýmsa skemmtan, aö sögn Jóns.
Þetta var gaman aö heyra.
Mér vitanlega, hefur Leikvöllur I
Laxárdal aldrei tilheyrt afrétti Flóa-
manna, og mér vitanlega aldrei veriö
gististaöur þeirra i haustleitum. Þetta
forna örnefni, Leikvöllur, er tengt annarri
sögn og allt öörum mönnum, sem fylgt
hefur þessu stórbýli, mann fram af
manni.
Þaö er einnig annaö, sem mig undrar
stórlega. Hvernig getur J.G. hugsaö sér,
aö Flóamenn langt aö komnir meö sina
klyfjahesta, hafi fariðað taka á sig stóran
krók af réttri fjallmannaleiö, um torleiöi,
til aö eiga náttstaö i besta slægjublettin-
um i Laxárdal, Leikvelli. Ég fullyröi aö
slikt heföu þeir aldrei gert, nema þá snar-
villtir eöa ofurölvi. Hvorugt er hægt aö
hugsa sér og þó enn siður, aö Flóamenn
heföu fariö aövalda bóndanum I Laxárdal
Gisli Högnason.
fjárhagslegu tjóni, aö yfirlögðu ráöi.
Kynni okkar I Laxárdal af Flóamönnum
voru.og eru, á allt annan veg. Milli þeirra
margra og okkar myndaöist varanleg
vinátta. Þvi mótmæli ég öllum slikum aö-
dróttunum um Flóamenn og tel þaö
ósæmilegan óhróöur.
1 dag munu margir halda, aö þeir I
Laxárdal heföu lokiö heyskap i 23.
sumarviku, en svo var þvi miður sjaldn-
ast á hinni stóru fjallajörð, sem var erfiö
til heyskapar. Heiman frá Laxárdal og
inná Leikvöll, vartveggja tima lestaferö,
ogþvi veriöf jórar stundir I ferO, væri flutt
heim aöbæ. FráLeikvelli og inn að afrétt-
armörkum, var tæpur einnar stundar
lestagangur. Þaömunhafa verið áriö 1926
eða 1927, miövikudaginn i 23. viku sum-
ars, aö Flóamen komu aö venjumeð fjall-
safniö fram aö Laxárdal. Lágu þar um
nóttina, meö fé og hesta, I safngerði aust-
an viötúniö. Þerrir var, og hátt I 200 hest-
ar komnir i sæti i innhögúm, þar á meðal
mikið hey á Leikvelli. Verið aö flytja
heim, og milliferöamaöur sá er þetta rit-
ar. Flóamenn buöu aö lána okkur alla
trússahestana sina til heimfluttnings um
kvöldiö. Þaö eruþessir Flóamenn, sem ég
þekki ogendurtek andmæli minum, allan
ódrengsskap af þeirra hálfu.
Aö lokum Jón Gislason. Hvenær var
Laxárdalur i Gnúpverjahreppi i eigu
Fióamanna? Hvar og hvenær, afsalaöi
eigandi þeirrar jarðar eign sinni i þeirra
hendur? Viltu gera svo vel aö birta þaö
afsalsbréf? Meö þessum spurningum er
þér hér meö gefinn kostur á aö sanna þin
ummæli um Laxárdal og Flóamenn I fyrr-
nefndu útvarpserindi. Gerir þú þaö ekki
útúrsnúningalaust, falla fyrrnefnd um-
mæli þin þar meö dauö og ómerk.
Læk 25. febrúar, 1979.
Gisli Högnason, frá Laxárdal.
<30
Torfæruleiö um tröllaveg. Heybandsiest i
Miöfellsgili sunnan viö Leikvöll. Július
Sigurösson teymir lestina. Myndin tekin
um 1929.
14