Morgunblaðið - 19.02.2005, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. FEBRÚAR 2005 27
DAGLEGT LÍF
Fyrir tveimur árum tókKjartan Halldórsson sigtil og opnaði litla verslunmeð fisk í gamalli verbúð
við Geirsgötu niðri við Reykjavík-
urhöfn. Og ekki
kom annað nafn til
greina á slotið en
Sægreifinn. „Nafn-
ið var á lausu og
fyrst stórlaxarnir
vildu ekki sjá það,
þá fannst mér alveg
sjálfsagt að nota það.
Ég hef verið til sjós
mestalla mína starfs-
ævi, svo þetta á vel
við.“ Þessi gam-
alreyndi sjóari er með
fjölbreytt úrval í borð-
inu hjá sér og álagningin er í lág-
marki. „Ég held ég sé ódýrastur,
svei mér þá, enda vil ég gera allt sem
í mínu valdi stendur til að fá fólk til
að borða fisk, því það þarf að borða
fisk, það er ekkert flóknara en það,“
segir Kjartan og dregur máli sínu til
staðfestingar fram fersk loftþétt-
pökkuð ýsuflök sem kosta ekki nema
550 krónur kílóið.
Áll frá bændum
„Ég legg mig líka fram um að vera
með vandfengna vöru eins og til
dæmis ál. Álinn veiða bændur fyrir
mig um allt land og hann má bæði
borða ferskan og reyktan en ég
reyki hann sjálfur hérna fyrir innan
í búðinni í sérstökum reykofni. Ég
reyki líka ýsu, karfa og annan fisk.
En állinn er sælgæti og hingað til
mín koma fínustu kokkarnir til að
nálgast þetta hrá-
efni.“
Fiskurinn hjá
Kjartani er með
skáldleg við-
urnefni til að
gleðja við-
skiptavinina og
þar má m.a. sjá
sjávar-
konfektið
steinbíts-
kinnar,
spriklandi
þorsk og heimsfrægan saltfisk.
Hann segir blálöngu vera þann fisk
sem mest gleður hans bragðlauka.
„Blálangan er svo stinnur og feitur
fiskur sem gott er að meðhöndla.“
Stemningin inni hjá Sægreifanum
er einstök, þar úir og grúir af hvers-
konar dóti. Niður úr loftinu og á
veggjunum hanga m.a. álagildrur,
gamlir sjóhattar, lukkuskeifa og
hvítlaukur. Og ljósakrónan skartar
þónokkrum óopnuðum freyðivíns-
flöskum. „Ég er ekki með vínsölu-
leyfi og má því ekki selja þær en ég
gef eina og eina þegar tilefni er til,“
segir Kjartan sem notar hvert tæki-
færi til að fagna. Til að mynda bauð
hann á síðustu Þorláksmessu til
skötuveislu undir ljóðalestri vinkonu
sinnar Birnu Þórðar.
Og það er ekki amalegt fyrir gesti
og gangandi að tylla sér niður á
bekkina við borðið hjá Sægreifanum
þar sem ævinlega er heitt á könn-
unni. Sjómenn gera sér gjarnan ferð
til hans og þá er af nægu að taka í
spjallinu.
Útlendingar sólgnir
í reyktan fisk
Kjartan er stoltur af því að hafa
kokkað ofan í sjómenn til margra
ára. „Ég var lengi matsveinn á hin-
um eina sanna Grétari Mar og það
var skemmtilegt. Ég var líka á tog-
urum og svo var ég um tíma kokkur í
íslenska sjóhernum sem aðrir kalla
Landhelgisgæsluna.“ Hann kann því
tökin á fiskinum og verkar og pakk-
ar sjálfur öllum þeim fiski sem til
hans kemur. Kjartan segist merkja
mikla breytingu í neyslu á fisk-
afurðum. „Að fólk borði hrogn og lif-
ur tilheyrir nánast liðinni tíð. Fiskur
sem var minna borðaður hér áður,
eins og skötuselur og sólkoli, er aft-
ur á móti orðinn vinsælli. Reyktur
karfi og reykt ýsa eru góð sem álegg
á brauð og útlendingar eru sólgnir í
þetta, enda koma þeir þónokkuð
hingað til mín að versla. En annars
eru viðskiptavinirnir á öllum aldri og
alls konar fólk.“
Prestaskelfir og
hreppstjóraskaðvaldur
„Ég hef alla tíð verið orkumikill og
var dálítið fljótur á mér þegar ég var
krakki. Ætli ég hafi ekki verið það
sem núna er kallað ofvirkur,“ segir
Kjartan sem er Skaftfellingur,
fæddur á Syðstabæ í Meðallandi þar
sem hann ólst upp á fjölmennu heim-
ili, en þau systkinin voru níu og oft
gekk mikið á. „Systur mínar voru
duglegar að plata mig til að gera ein-
hverja vitleysu því ég var svo fljótur
til. Þegar ég var þriggja ára þá kom
séra Valgeir í Ásum að húsvitja
heima hjá okkur og systur mínar
sögðu við mig að hann væri vondur
karl og sögðu mér að skjóta hann um
leið og þær réttu mér fjárbyssuna
hans pabba. Ég lét ekki segja mér
það tvisvar, óð inn í stofu að prest-
inum og hrópaði eins og skæruliði:
Skjóta prestinn! En ég var snarlega
afvopnaður og klerkurinn lifði þessa
árás af, sem betur fer. Systur mínar
létu mig líka einu sinni hella hlandi
úr kopp yfir hreppstjórann en það
fór reyndar að mestu yfir móður
mína. Það varð allt vitlaust og ég var
kaghýddur fyrir hrekkinn.“
Sægreifinn Kjartan lætur sig ekki
muna um að vera með opið alla daga
vikunnar og hann er staðráðinn í því
að vera eins lengi að og hann getur.
Hann setur markið hátt og er með
ýmislegt á prjónunum. „Ég get lofað
miklum og skemmtilegum breyt-
ingun hérna hjá mér í vor,“ segir
hann með prakkarasvip og neitar að
gefa nokkuð meira upp um það.
FISKBÚÐ | Sægreifinn við Geirsgötu
Kjartan Halldórsson sér enga ástæðu til þess að
leggjast í þunglyndi þótt aldurinn færist yfir.
Kristín Heiða Kristinsdóttir heimsótti þennan sæ-
greifa sem er stútfullur af starfsorku og leggur sitt
af mörkum til að koma fiski í maga mörlandans.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Kjartan á sjóaraspjalli við félaga sinn í kaffihorninu góða í fiskbúðinni.
Sjávarilmur, bátur og veiðarfæri fyrir utan hjá Sægreifanum.
khk@mbl.is
Sjávarkonfekt,
sjóhattar
og freyðivín
Sægreifinn Kjartan með fimm punda ál sem hann á frystikistunni.
Steiktur áll með bökuðum
blaðlauk og furuhnetum
800 gr áll, roðflettur og hreinsaður,
skorinn í 10 cm jöfn stykki.
1 dl hveiti
1 dl ólívuolía
2–3 blaðlaukar
Nokkrar greinar timian
1 dl furuhnetur, þurrristaðar á pönnu
1 dl hvítvín
1 msk. sérríedik
1 tsk. hlynsíróp
1 dl kjúklingasoð
salt og pipar úr kvörn
Veltið álnum upp úr hveiti og steik-
ið í 2–3 mín. á hvorri hlið í olíunni.
Fjarlægið ystu blöðin á blaðlauknum
og hreinsið vel. Skerið hann í 5 cm
langa bita. Brúnið þá upp úr jómfrú-
arolíu ásamt timian-greinum og raðið
í eldfast fat. Hellið hvítvíninu yfir
pönnuna, ásamt sérríediki og hlyn-
sírópi. Látið sjóða saman og bætið
soðinu út í. Hellið yfir blaðlauksbit-
ana. Látið í ofn og bakið við 140 gráð-
ur í 30 mín. Látið þá forsteiktu álabit-
ana ofan á blaðlaukinn og stráið
þurrristuðu furuhnetunum þar yfir.
Bakið áfram í u.þ.b. 10 mín. Berið
fram með stökku salati eða góðum
kartöflum, soðnum eða bökuðum.
Steiktur áll með
papriku, lauk og tómötum
að hætti Baska
800 g áll, snyrtur og roðflettur
1 dl hveiti
3 msk. ólívuolía
1 græn paprika, kjarnhreinsuð og
skorin í strimla
1–2 laukar, skornir í sneiðar
3–5 hvítlauksgeirar, fínt sneiddir
4 tómatar, flysjaðir og skornir í báta
11⁄2 dl svartar steinlausar ólívur
1 msk. söxuð steinselja
1 sítróna
salt og pipar úr kvörn
Skerið álinn í 10 cm breiða jafna
bita. Veltið þeim upp úr hveiti og
steikið á viðloðunarfrírri pönnu upp
úr ólívuolíu í u.þ.b. 2–3 mín. á hvorri
hlið. Saltið og piprið eftir smekk.
Takið fiskinn af pönnunni, steikið
grænmetið upp úr restinni af ólívu-
olíunni, þar til það er orðið lint. Bætið
þá tómötunum út í og ólívunum.
Steikið áfram, saltið og piprið örlítið
meira og kreistið smásítrónusafa út í.
Látið þetta á miðjan disk og álabita
þar ofan á. Stráið saxaðri steinselju
yfir og berið fram með sítrónusneið
og soðnum kartöflum.
Álauppskriftir