Iðunn : nýr flokkur - 01.09.1931, Blaðsíða 56

250
Prédikun og list.
iðunn
veriö veitt lítil eftirtekt, af því að öll prédikun h-efir
verið miðuð við ákveðna stétt nianna og þá menningu,
sem sú stétt hefir búið við, og listagildi dænit út frá
hennar sjónarmiði. Af þeim rótum er það runnið, þegar
höfundar, sem ekki ná viðurkenningu af samtíð sinni,
öðlast hana með kynslóðum þeim, sem á eftir koma.
Þeir hafa verið málsvarar nýrrar menningarstefnu og
oft málsvarar undirstétta og flutt þeim boðskap sinn.
En ríkjandi menning hefir átt hina viðurkendu rit-
dómara þess tíma, og þeir hafa dæmt út frá sjónar-
miðum ákveðins boðskapar og út frá viðurkendum
fonmum, en gættu þess ekki, að verkiö, sem þeir töldu
listasnautt, átti þá liisitakyngi í sér fólgna, að það velti
stærstu steinunum úr götu nýrrar menmngarstefnu og
þá stundum með valdi þei'rrar stéttar, sem varð að tala
við á annan hátt en hin ríkjandi taldi hinn eina, sanna
og rétta.
Sérhver sá maður, sem velur sér það hiutverk að
gerast boðberi nýrrar menningarstefnu og vill tala til
an-narar stéttar en þeirrar, sem situr að menningartækj'
um samtíðarinnar, hann verður að sætta sig við að fá
Jiann dóm af þeim, sem réttinn þykjast hafa til að
dæma um listirnar, að listagildi verka hans sé af skorn-
um skamti. En rétt verður að teljast, að á það sé bent,
að sá dómur getur haft við mjög lítil rök að styöjast.
í þessu sambandi vil ég minnast á dóm þann, sem
sögur mínar hafa hlotið af hinum borgaralegu ritdóm-
urum. „Lesandinn sér ekkert sjálfur,“ segir Einar Ól-
Sveinsson, og því hinu sama hélt Guðm. G. Hagalín
fram um síöustu sikáldsögu mína, Önnu Sighvatsdúttur.
Sjálfsagt segja þelr jiar rétt frá, að [>eir hafa sjólftt
ekkert séð, og ef j)eir töluðu fyrir munn allra lesenda,
þá skyldi ég fúslega játa, að ég væri gersneyddur alln