Iðunn : nýr flokkur - 01.09.1931, Blaðsíða 73

ÍÐUNN
Gef oss Barrabas lausan.
267
Ég get ekki gert f>ess grein, fyrir livað pessi hundruð
þúsuinda eru dæmd. Hvorki dómarar né sakborningar
vita pað. En hvað sem öðru líður, lilýtur eitthvað að
vera refsivert. Látum oss því athuga betur eitt eða tvö
sérstaklega eftirtektarverð atvik, sem eru fullskýrð. Ef'
til vill auðnast oss þá að vita, hvað það er.
VIII.
1. maí 1886 gerðu verkamenn Chicagoborgar verk-
iall til þess að fá komið á 8 .stunda vinnudegi. Meðan
á verkfallinu stóð réðst verkamaður á verkfallsbrjót
fyrir utan verksmiiðju eiina og þjarmaði dálítið að hon-
um. Einkalögregla sú, er verksmiðjan hafði á leigu,
kom ]>egar á vettvang og skaut 6 verkamenn. Daginu
eftir héldu verkfallsmenn mótmælafund á Haymarket
— torgi einu í Chicago.
Þeir voru um 1000 saman. Samkvæmt yfirlýsingu
borgarstjórans í Chicago fór fundurinn friðsamlega
fram, unz lögreglan kom til skjalanna. En á því augna-
bliki springur sjjrengiiikúla, sem særir nokkra og verður
öðrum að bana.
Enginn veit, hver kastaði sprengjunni. Að eins það
vita menn, að lögregluforinginn í borginni hafði einn
undirmann sinn fyrir sökum um að koma af stað ó-
eirðum. Hann væri aldrei í rótnni, nema hann væri alt
■af að finna sprengiikúlur.
En af því, að enginn vissi, hver kastað hefði sprengjJ
unni, voru átta af foringjum verkamanna handteknir og
Ýmist ákærðir fyriir rnorð eða æsingar.
Að eins tveir af hinum ákærðu voru viðstaddir fund-
úm, annar með konu sinni og börnum, 5 og 7 ára.
Kviðdómurinn var sikipaður með þeám hætti, að
fyrst voru nefndir til þeir einir, sem vitað var um, tað-