Búfræðingurinn - 01.01.1940, Page 22
Hugleiðingar um hvítsmárann.
Eftir Ólaf Jónsson, framkvæmdarstjóra á Akureyri.
Það er staðreynd, sem ekki verður lengur gengið fram-
lijá, að í tilraunum Ræktunarfélags Norðurlands hafa
Iwítsmárccsléttur, í 8 ár samfleytt, gefið að meðaltali um
20 heyhesta vaxtarauka fyrir smárann árlega, miðað við lia.
Það er enn fremur staðreynd, að þessi vaxtarauki er á
engan hátt í afturför, því að síðast liðið sumar var vaxtar-
aukinn, sem smárinn gaf, 21.4 heyhestar af ha. Það mun
því mega reikna með líkum vaxtarauka eftirleiðis, svo
lengi sem tekst að halda smáranum í sléttunni, sem hing-
að til hefir engum örðugleikum verið hujidið, þvi að smár-
inn hefir, fram að þessu, farið heldur vaxandi í smára-
reitunum og Imeiðir sig nú óðfluga út í smáralausu reit-
ina, svo að samanburður fer að verða örðugur, af þeim
ástæðum.
Ætla mætti, að ræktunarmenn hefðu fullkomlega reynl
að færa sér i nyt ekki énnerkilegra atriði en hér er um
að ræða, en það mun þó öðru nær. Að vísu eru ekki mörg
ár síðan þessi reynsla lá fyrir, en ég mun þó, i Ársriti
Ræktunarfélags Norðúrlands 1933, hafa bent rækilega á
þetta og svo aftur í ársritinu 1934. Og ])egar þess er gætt,
að undanfarin ár hafa verið ræktaðir hér árlega uin 1000
ha úr brotnu landi, þá verður ekki sagt, að skorl hafi
tækifajri til að hafa nokkur not af þessari reynslu við
praktiska ræktun, og þau hagfræðilegu áhrif, sem smár-
inn liefði getað haft á þennan ræktunarauka, er aðeins
einfalt reikningsdæmi. Samt sem áður eru þær víst telj-
andi smáraslétturnar, sem ennþá hafa verið gerðar hér
á landi, og er nauðsynlegt að leita að ástæðum fvrir því,